Additionally, paste this code immediately after the opening tag: Oerdegelijk achterwiel met dikke spaken en versnellingsnaaf - Forum Wereldfietser

Oerdegelijk achterwiel met dikke spaken en versnellingsnaaf

Hallo. Ik ben nieuw hier en absoluut geen wereldfietser, maar eigenlijk alleen lid geworden omdat ik een probleem heb waar ik geen oplossing voor vind. Ik heb een oerdegelijk 28 inch achterwiel met spaakdikte 12 (2,6mm) en 3 versnellingsnaaf (liefst Sturmey Archer maar iets ander en/of meer versnellingen mag ook) nodig voor mijn postbezorgfiets. Die moet dan ook nog passen in mijn Batavus Mambo. Die stevigheid van 12G is zéker geen overbodige luxe in mijn geval. Het vreemde is: hoe ik ook google, ik vind niks. Zoeken in webwinkels voor fietsonderdelen levert ook niks op; je kan bij zoeken naar wielen/velgen en naven geen spaak/nippel afmetingen meegeven en als je alles doorloopt vind je ook niks (spaakdikte 12 is blijkbaar erg ongebruikelijk…) Heeft iemand een tip? Ik kan natuurlijk naar de fietsenmaker gaan, maar dan ben ik vermoedelijk gelijk iets van minimaal 300 euro kwijt.

PS: ik heb ook geprobeerd te registreren op het forum fiets.nl, maar dat is jammerlijk mislukt. Ligt misschien aan mijn browser en os (Safari op Mac), maar enfin. Die ontwikkelaars van tegenwoordig...
de dikte van de spaken zegt heel weinig. Welke velgen?, goed gespaakt met de juiste spanning: daar gaat het om. En überhaupt welke fiets, hoeveel vracht, het gaat over feiten! aub. Bij Sturmey Archer (wie wil dat nog?) denk ik al gauw aan stalen of hooguit enkelwandige velgen......?
Goede wielen kosten geld; wil je zelf gaan vlechten?
In Vietnam zie je fietswielen met 72 spaken.
Die kunnen heel wat gewicht aan.
Ik kon er zo snel geen plaatje van vinden, wel op eBay.
sjefke schreef:
zo 31 aug, 2025 23:50
de dikte van de spaken zegt heel weinig. Welke velgen?, goed gespaakt met de juiste spanning: daar gaat het om. En überhaupt welke fiets, hoeveel vracht, het gaat over feiten! aub. Bij Sturmey Archer (wie wil dat nog?) denk ik al gauw aan stalen of hooguit enkelwandige velgen......?
Goede wielen kosten geld; wil je zelf gaan vlechten?
Mijn fiets is een Batavus Mambo, een fijne postbezorgfiets, met zeer solide bagagedrager constructie. Er gaat zo’n 60-70 kg in de fietstassen, hun eigen (niet te verwaarlozen) gewicht niet meegerekend, plus soms nog een zak er bovenop. Zeg maar het equivalent van een forse/zware volwassene achterop. De ene na de andere spaak legt het loodje. Ik zat er inderdaad aan te denken om zelf zo’n wiel in elkaar te zetten, maar misschien is dat toch een brug te ver.
Sturmey Archer omdat ik die zelf blind in- en uit elkaar kan halen en onderhouden/smeren/repareren. Ik heb nu op mijn Batavus een (overigens correct afgestelde maar technisch zeer ingewikkelde) Nexus 8 speed waar ik helaas regelmatige doorheen trap en waarvan ik sowieso 99% van de tijd maar 3 versnellingen gebruik.
Misschien moet ik toch gewoon maar naar de fietsenmaker en bestellen wat ik nodig heb.
Poppink schreef:
ma 01 sep, 2025 00:23
In Vietnam zie je fietswielen met 72 spaken.
Die kunnen heel wat gewicht aan.
Ik kon er zo snel geen plaatje van vinden, wel op eBay.
Zelfs met 144 spaken zag ik!
https://www.kurbelix.de/fahrradteile/fa ... ng/3-gang/

Je kunt hier eens kijken. Goede wielen en scherpe prijs
Een bakfietswiel, ik ken ze alleen in 26 inch maar die kunnen die last aan.
Misschien handig om te googlen op vrachtfiets of cargobikes, dat je daar informatie kan vinden. En hebben je collega postbezorgers geen tip? Dat is een groep waar je toch veel praktijkervaring moet kunnen vinden. Succes
Een ‘gewoon’ goed wiel kan dat aan. Niet elke fietsenmaker kan dat maken, overigens, hij/zij moet wel een beetje ervaring hebben.

Velg doet er toe, voor een SA naaf zal Sputnik/SP19 wel de beste keuze zijn.

Onze tandem doet het met een lichtere velg. niks bijzonders gespaakt en dat gaat goed met ~100kg achterop (rijder + bagage).
Zoals Ernie ook stekt is goede regelmatige spaarspanning essentieel. Vaak is bij SA naven het spaakgat te ruim waardoor spaken speling op de naaf hebben. Dodelijk. Staar je niet blind op zwaar = goed.
Voor versnellingsnaven zijn de Andra 30 en 40 velgen het meest geschikt aangezien de spaakgaten in de velg in een betere hoek staan, Sputnik en SP19 zijn voor derailleur naven waar de spaken in een minder grote hoek staan.

Het grappige is dat een goede dunnere spaak stekker is per mm2 dikte, Bij Santos gebruiken ze de Sapim race spaak bij hun vakantie en tandem wielen en daar zie je bijna geen spaak breken.

https://www.sapim.be/spokes/basic/leader 1080 - 1180 N/mm2

https://www.sapim.be/spokes/butted/race 1300 N/mm2

https://www.sapim.be/spokes/butted/d-light 1370 N/mm2

Maar jij hebt het over 70kg, dat is erg veel, spaak 12 is dan misschien wel het beste, geen idee of je SA naaf gaten heeft die geschikt zijn voor spaak 12, denk het niet dus de gaten moeten dan groter geboord worden, vandaar dat jij geen kant en klaar wiel kan vinden.

Dus zelf bouwen of laten bouwen lijkt de enige optie, Andra 40 36 gaats bestellen, spaak 12 286mm + nippels bestellen, oude of nieuwe naaf opboren en zelf spaken en na laten trekken en richten door een FM of wielenbouwer of die het wiel laten bouwen.

Fietsenmakers kosten nog al wat, een hobby wielenbouwer een stuk minder.

Spaak lengte even snel berekent, weet niet zeker of jouw naaf de zelfde maten heeft als welke ik heb gebruikt.

Afbeelding
Senior2 schreef:
ma 01 sep, 2025 09:09
En hebben je collega postbezorgers geen tip?
Uiteraard! Het is geen kattenpis, dat gewicht.
Iedere dag:
4x 35kg post
2x 4kg achtertassen (leeg)
1x 2kg stuurtas (leeg)
1x 3 kg voorrek en niets geeft mee. :roll:

Het beste is een 36 spaaks (of meer) wiel in 26" met stevige velg. Of je overlegt met een goede wielbouwer. Dat kost iets meer, maar heb je uiteindelijk véél profijt van. Rad15 velgen uit Wijchen zijn aan te bevelen.
Zelf jarenlang op een Postbike Pro gereden. Die heeft het best lang uitgehouden.

Jouw Mambo ziet er aardig hetzelfde uit.
Iedereen bedankt voor alle tips!
Senior2 schreef:
ma 01 sep, 2025 09:09
Misschien handig om te googlen op vrachtfiets of cargobikes, dat je daar informatie kan vinden. En hebben je collega postbezorgers geen tip? Dat is een groep waar je toch veel praktijkervaring moet kunnen vinden. Succes
Ik heb echt overal op gegoogled zonder zinnig resultaat. Mijn collega's blinken niet direct uit in technische kennis en komen ook niet verder dan het advies om naar de fietsenmaker te gaan, wat misschien we het beste zal zijn...
sjacka schreef:
ma 01 sep, 2025 06:59
https://www.kurbelix.de/fahrradteile/fa ... ng/3-gang/

Je kunt hier eens kijken. Goede wielen en scherpe prijs
Ziet er interessant uit, dank!
Mr. Z schreef:
ma 01 sep, 2025 11:04
Voor versnellingsnaven zijn de Andra 30 en 40 velgen het meest geschikt aangezien de spaakgaten in de velg in een betere hoek staan, Sputnik en SP19 zijn voor derailleur naven waar de spaken in een minder grote hoek staan.

Het grappige is dat een goede dunnere spaak stekker is per mm2 dikte, Bij Santos gebruiken ze de Sapim race spaak bij hun vakantie en tandem wielen en daar zie je bijna geen spaak breken.

https://www.sapim.be/spokes/basic/leader 1080 - 1180 N/mm2

https://www.sapim.be/spokes/butted/race 1300 N/mm2

https://www.sapim.be/spokes/butted/d-light 1370 N/mm2

Maar jij hebt het over 70kg, dat is erg veel, spaak 12 is dan misschien wel het beste, geen idee of je SA naaf gaten heeft die geschikt zijn voor spaak 12, denk het niet dus de gaten moeten dan groter geboord worden, vandaar dat jij geen kant en klaar wiel kan vinden.

Dus zelf bouwen of laten bouwen lijkt de enige optie, Andra 40 36 gaats bestellen, spaak 12 286mm + nippels bestellen, oude of nieuwe naaf opboren en zelf spaken en na laten trekken en richten door een FM of wielenbouwer of die het wiel laten bouwen.

Fietsenmakers kosten nog al wat, een hobby wielenbouwer een stuk minder.

Spaak lengte even snel berekent, weet niet zeker of jouw naaf de zelfde maten heeft als welke ik heb gebruikt.

Afbeelding
Thanks, nuttige tips!
Mr. Z schreef:
ma 01 sep, 2025 11:04
Voor versnellingsnaven zijn de Andra 30 en 40 velgen het meest geschikt aangezien de spaakgaten in de velg in een betere hoek staan, Sputnik en SP19 zijn voor derailleur naven waar de spaken in een minder grote hoek staan.
Dat vroeg ik me inderdaad af, aangezien ik zo even gauw voor Rohloff een flens zie van 100mm, SA3 69mm en bijvoorbeeld deore 61mm.

Of zit het ‘em meer in de breedte..
of een combinatie van al.

Als jij zegt dat andra de betere optie is geloof ik dat meteen hoor!
Van een sa3 naaf bestaan een aantal verschillende uitvoeringen. De versie met trommelrem heeft een spaakgatdiameter vergelijkbaar met die van Rohloff (89 mm voor de uitvoering met 70mm trommel en 108 mm voor die met 90mm trommel)
DePostbode schreef:
zo 31 aug, 2025 20:20
... Ik heb een oerdegelijk 28 inch achterwiel met spaakdikte 12 (2,6mm) en 3 versnellingsnaaf (liefst Sturmey Archer maar iets ander en/of meer versnellingen mag ook) nodig voor mijn postbezorgfiets. Die moet dan ook nog passen in mijn Batavus Mambo. ...
Ik betwijfel of je voor jouw doel spaakdikte 12 nodig hebt. Het is veel belangrijker voor een zwaarbelast wiel dat je een sterke, brede velg kiest en brede banden.

Ga er van uit dat spaakmakers en velgenmakers over jouw vraag hebben nagedacht en met degelijke oplossingen zijn gekomen. Spaakmaker Sapin levert 12G spaken voor 'day-to-day use' (pagina 24-25), maar voor zwaarbelaste wielen adviseren zij hun Strong 'butted' spaken met een 13G kop (2,3 mm) en een 2,0 mm middendeel (pagina 21).

Voor de velg kun je het beste een velg kiezen die ontworpen is voor e-bikes, omdat e-bikes grote trekkrachten op de spaakgaten uitoefenen. Bijvoorbeeld deze van DT Swiss

Ik vind het ook een risico om spaakgaten in velgen en naven te gaan uitboren. Er zit een professioneel ontwerp achter waarbij rekening gehouden is met de stevigheid van het gat. Zeker in de naaf is de ruimte voor gaten beperkt. Een groter gat is niet steviger.

Waarom brede banden? Omdat brede banden bij een lagere druk beter schokken absorberen. Bovendien kunnen brede banden een hogere belasting aan. Kijk maar in de tabellen van Schwalbe onder 'load carrying capacity' .

Uiteindelijk is spaken op een gelijkmatige spanning, die gelimiteerd wordt door de velg, doorslaggevend voor de levensduur.
Grandonneur schreef:
ma 01 sep, 2025 11:24
Mr. Z schreef:
ma 01 sep, 2025 11:04
Voor versnellingsnaven zijn de Andra 30 en 40 velgen het meest geschikt aangezien de spaakgaten in de velg in een betere hoek staan, Sputnik en SP19 zijn voor derailleur naven waar de spaken in een minder grote hoek staan.
Dat vroeg ik me inderdaad af, aangezien ik zo even gauw voor Rohloff een flens zie van 100mm, SA3 69mm en bijvoorbeeld deore 61mm.

Of zit het ‘em meer in de breedte..
of een combinatie van al.

Als jij zegt dat andra de betere optie is geloof ik dat meteen hoor!
De combinatie, hogere vlensen die verder uit elkaar staan aan gezien er geen cassette is die de vlensen naar elkaar toe duwt, daardoor kunnen de spaken in een grotere en gelijke hoek staan waardoor ook de spanning links en rechts gelijk of bijna gelijk is.
math schreef:
Ik betwijfel of je voor jouw doel spaakdikte 12 nodig hebt. Het is veel belangrijker voor een zwaarbelast wiel dat je een sterke, brede velg kiest en brede banden.

Ga er van uit dat spaakmakers en velgenmakers over jouw vraag hebben nagedacht en met degelijke oplossingen zijn gekomen. Spaakmaker Sapin levert 12G spaken voor 'day-to-day use' (pagina 24-25), maar voor zwaarbelaste wielen adviseren zij hun Strong 'butted' spaken met een 13G kop (2,3 mm) en een 2,0 mm middendeel (pagina 21).

Voor de velg kun je het beste een velg kiezen die ontworpen is voor e-bikes, omdat e-bikes grote trekkrachten op de spaakgaten uitoefenen. Bijvoorbeeld deze van DT Swiss

Ik vind het ook een risico om spaakgaten in velgen en naven te gaan uitboren. Er zit een professioneel ontwerp achter waarbij rekening gehouden is met de stevigheid van het gat. Zeker in de naaf is de ruimte voor gaten beperkt. Een groter gat is niet steviger.

Waarom brede banden? Omdat brede banden bij een lagere druk beter schokken absorberen. Bovendien kunnen brede banden een hogere belasting aan. Kijk maar in de tabellen van Schwalbe onder 'load carrying capacity' .

Uiteindelijk is spaken op een gelijkmatige spanning, die gelimiteerd wordt door de velg, doorslaggevend voor de levensduur.
Klopt, zou zelf een brede velg en band nemen die in het frame passen, maar een Mambo is dat denk ik 40mm voor de band, met een bredere velg zoals de Andra 40 heb je wel meer lucht volume in de band en dus meer demping.

En zou zelf zelfs kiezen voor een Sapim race spaak, naar mijn ervaring kan een dunnere dik/dun/dik spaak meer flex aan kan en breekt minder snel daardoor bij het constant ontlasten en weer belasten tijdens het rollen lijkt het.

Maar kan zelf prima wielen vlechten dus daar zijn voor mij geen kosten in, dat is anders voor dePostbode met een beperkt budget die het graag in 1 keer goed heeft, maar Azor gebrukit idd geen spaak 12 meer maar de Strong spaak in hun sterke wielen.

En idd een goed gebouwd wiel met de goede spanning en de spaken goed ontdaan van stress verschillen maakt een goed wiel.
Waar ik bij het wiel bouwen met een aluminium velg op de spaken ga staan terwijl het te bouwen wiel vlak op de grond ligt om ze te ontstressen durf ik dat niet met carbon velgen waardoor die veel meer na-spannen nodig hebben.
Bedankt voor alle reacties en tips. Er komt toch meer bij kijken dan ik dacht. Ik ga me er eerst maar eens verder in verdiepen aan de hand van alles wat hier voorbij gekomen is...