Achterwiel maakt tikkend geluid bij belasting

[dvdh80]

Mijn vrouw heeft een Tern GSD die een totaalgewicht van 200 kg aankan, maar de laatste tijd heeft hij onder belasting een tikkend/krakend achterwiel. Hoe zwaarder de belasting, hoe luider het tikken. Volgens mij zijn het de spaken. Bij een andere fiets had ik er ook eens last van, toen heeft de fietsenmaker het opgelost door er olie op te spuiten (bij de kruisingen en aan de uiteinden).

Voor de Tern heb ik nu ook geprobeerd met vet aan de kruisingen en olie aan de uiteinden, maar het probleem blijft. Ik heb zelfs papiertjes gestoken waar de spaken kruisen, maar zonder resultaat. Hebben jullie nog ideeën? Dit zou toch niet mogen gebeuren bij een sterke fiets van 4500 euro en 1 jaar oud. De fietsenwinkels zijn gesloten (BE), dus probeer ik het nu zelf te verhelpen...

[Sonny]

Als je met belasting bedoelt dat het met aanzetten optreedt, dan zou ik als eerste de snelspanner verdenken (als die aanwezig is). Zet hem eens wat strakker en doe er eventueel een heel klein beetje vet op de patten.

[Leon]

Hoe weet je zeker dat het de spaken zijn? Ik neem aan dat de tik precies 1x per omwenteling voorkomt? Ook als je niet meetrapt?

Met het steken van de papiertjes heb je mooi vrijwel bewezen dat het niet de kruisingen zijn.

Een andere optie, bij een tik die 1x per omwenteling voorkomt, is dat het de velg is bij de las. Velgen worden namelijk uit een recht stuk gemaakt; dat wordt rond gewalst en daarna aan elkaar gemaakt. Voor het aan elkaar maken worden verschillende technieken gebruikt. De las bevindt zich meestal onder de typesticker, precies tegenover het ventielgat.

Theoretisch kan het ook bij de nippels zitten, zeker als de spaakspanning te laag is.
De naaf lijkt me onwaarschijnlijker, maar misschien hebben anderen dit wel eens gehad.

Ik zou me er voorlopig niet te druk om maken. Over een tijd gaan de winkels weer open en je gaat nu toch geen wereldreis maken.

[gios]

Leesvoer: http://www.m-gineering.nl/bijgeluid.htm

[dvdh80]

Achteraan is er geen snelspanner. Met belasting bedoel ik gewicht: hoe meer gewicht, hoe meer/luider het tikken. Het tikken is onregelmatig en treedt ook op bij pakweg 1 km/u (met kind of veel bagage erop). Het zijn korte en dikke spaken die heel hard opgespannen zijn. Dit is het geluid (opname vlak bij wiel, maar toch ook duidelijk hoorbaar tijdens het fietsen): https://drive.google.com/file/d/13LwrrX ... p=drivesdk

[Leon]

Het tikken is onregelmatig

Dan is het dus nog niet zeker of het met het wiel te maken heeft.
Klik op de link die gios gegeven heeft en ga methodisch te werk. In het geluidsbestand hoor ik een heftige tik maar ik kan niet horen waar het vandaan komt, ik kan niet zien wat je prezies met de fiets doet, hoe het wiel draait, of de trappers draaien, of er ergens iets geraakt wordt etc.etc.

[dvdh80]

Het tikken is onregelmatig

Dan is het dus nog niet zeker of het met het wiel te maken heeft.
Klik op de link die gios gegeven heeft en ga methodisch te werk. In het geluidsbestand hoor ik een heftige tik maar ik kan niet horen waar het vandaan komt, ik kan niet zien wat je prezies met de fiets doet, hoe het wiel draait, of de trappers draaien, of er ergens iets geraakt wordt etc.etc.

Met wat olie aan de spaaknippels is het opgelost. Mijn vader raadde dat af omdat er dan olie op de binnenband kan komen, maar in het eerder vermelde artikel staat dat enkele druppels geen kwaad kan. Ok, nu kan ik weer zonder gekraak mijn vrouw en dochter achterop de fiets meenemen Of gewoon heel veel spullen

[Leon]

Mooi dat het is opgelost.

[Bert van Sprang]

Theoretisch kan het ook bij de nippels zitten, zeker als de spaakspanning te laag is.

Maar zoals Leon al suggereert, vaak als de spaakspanning te laag is. Dit zou ik toch controleren, want het geluid wordt dan veroorzaakt doordat een spaak steeds 1x per omwenteling op druk wordt belast en uiteindelijk kan de spaak hier niet tegen.

[Mr. Z]

Spaken worden ontlast, niet belast per omwenteling

En ik gok dat de velg bussen heeft waar de nippels inzitten, als ze nu niet meer tikken met een drupje olie is er een redelijke kans dat de bussen speling krijgen en los komen op de langere duur.

[Bert van Sprang]

dat de bussen speling krijgen en los komen op de langere duur.

Dit snap ik niet. Als de spaken alleen maar minder trek te verduren krijgen, is dat volgens mij niet slecht voor de spaken en lijdt dat ook niet tot beweging in de nippels. Ik had beter "druk" getypt.

[Leon]

dat de bussen speling krijgen en los komen op de langere duur.

Dit snap ik niet. Als de spaken alleen maar minder trek te verduren krijgen, is dat volgens mij niet slecht voor de spaken en lijdt dat ook niet tot beweging in de nippels. Ik had beter "druk" getypt.

Spaken staan normaliter op een soanning van ruwweg 1000 N (ofwel 100 kgf). Bij belasting van het wiel daalt(!) de spaakspanning van een aantal spaken aan de onderkant (!). Als de spaken niet strak genoeg staan kan de spanning dan tot nul naderen. Dat gebeurt dan elke omwenteling en us erg slecht voor het wiel als geheel omdat het tot spaakbreuk kan leiden. Ik kan me voorstellen dat dit ook tot bewegingen in de nippels kan leiden.
Spaken worden niet op druk belast. Dat kan ook niet want een losse spaak kun je met druk met twee pinken dubbelklappen.

[dvdh80]

dat de bussen speling krijgen en los komen op de langere duur.

Dit snap ik niet. Als de spaken alleen maar minder trek te verduren krijgen, is dat volgens mij niet slecht voor de spaken en lijdt dat ook niet tot beweging in de nippels. Ik had beter "druk" getypt.

Spaken staan normaliter op een soanning van ruwweg 1000 N (ofwel 100 kgf). Bij belasting van het wiel daalt(!) de spaakspanning van een aantal spaken aan de onderkant (!). Als de spaken niet strak genoeg staan kan de spanning dan tot nul naderen. Dat gebeurt dan elke omwenteling en us erg slecht voor het wiel als geheel omdat het tot spaakbreuk kan leiden. Ik kan me voorstellen dat dit ook tot bewegingen in de nippels kan leiden.
Spaken worden niet op druk belast. Dat kan ook niet want een losse spaak kun je met druk met twee pinken dubbelklappen.

Is het in mensentaal dan goed of slecht dat het getik met een druppel olie opgelost is? (of dat er überhaupt een getik was)

[Leon]

Of je remedie verkeerd uitpakt zoals Mr Z zegt zal de tijd leren. Ik denk dat de kans dat het fout gaat wel meevalt.
In pricipe had je lijn(zaad)olie* kunnen gebruiken hiervoor. Die smeert in het begin maar hardt in dagen tot of weken uit waardoor de zaak dan min of meer vast zit, maar ook weer niet té vast.

Een tik wijst er op dat iets niet helemaal goed is. Het is dus altijd goed om na te gaan waar het vandaan komt.
Het zou goed zijn om te laten controleren of de spanning op de spaken voldoende is. Of je fietsenmaker dat kan of wil doen weet ik niet. Ik kan ook niets zinnigs zeggen over de benodigde of maximaal toegelaten spaakspanning van de spaken in deze wielen, want ze wijken flink af van wat op dit forum gebruikelijk is. Als je een spaak te hard aandraait gaat namelijk normaliter eerder de naaf of de velg kapot dan de spaak, dus zomaar flink aandraaien moet je niet zelf doen.

*: Ook handig voor de grauw wordende zwarte/grjize volkunststof dingen zoals autobumpers:

[Mr. Z]

ik ben misschien niet helemaal duidelijk geweest, maar ik gok er op dat als de velg bussen heeft waar de nippels in rusten deze bussen het getik veroorzaakt hebben, en dat zou betekenen dat ze speling hebben gekregen in de velg.
Dit is natuurlijk niet te bedoeling en kan op de lange duur problemen veroorzaken, hoe lang dat duurt, geen idee, kan misschien nog jaren goed gaan.

Wel fijn dat wat olie het getik heeft opgelost

En heb geen idee wat voor een naaf in deze fiets zit maar als het geen derailleur fiets is maar er een brede motor of versnellingsnaaf zoals een Rohloff en de velg is gebust dan is het niet zo gek dat de bussen het begeven, gebuste velgen worden eigenlijk niet gebruikt bij een brede naaf aangezien de spaken in een grotere hoek staan en dan worden er meestal velgen gebruikt met een schuin geboord gat voor de nippel zoals de bekende Andra 30 velg.

[Shadow]

Bij dat soort belasting als op de foto praat je niet meer over 1000N spanning, maar eerder in de richting van 1300-1600N...

[Leon]

Bij dat soort belasting als op de foto praat je niet meer over 1000N spanning, maar eerder in de richting van 1300-1600N...

Je bedoelt de foto van de zwaarbeladen fiets?

[tndmbkr]

Hier een detailfoto van de velg van de betrokken fiets.

Ik vond deze foto op de website van een officiele dealer in Vancouver in een artikel over het rechtbuigen van een kromme velg. Dat is op zich zelf al curieus.
https://momentummag.com/diy-how-to-true-a-bent-wheel/

Maar ik heb geen duidelijke foto kunnen vinden van het spaakpatroon.
Ik heb 32 spaken geteld, in een eigenzinnig patroon.
Ik denk dat er twee kruis gespaakt is.
Zo'n wiel is wel stijf in het vlak van het wiel, maar kan minder goed een schop van opzij verdragen.

wiel.jpg (19.08 KiB) 17454 keer bekeken

[Mr. Z]

Die velg is niet gebust dus dan komt de tik niet van de bussen maar kennelijk wel van de nippels aangezien de tik weg was na een druppel olie op de nippel gaten.
Of de spanning goed is kan alleen een deskundige bepalen
Maar over 2 gespaakt zie je bijna altijd bij kleinere wielen en ook bij Rohloff naven in grote wielen.

[Shadow]

Bij dat soort belasting als op de foto praat je niet meer over 1000N spanning, maar eerder in de richting van 1300-1600N...

Je bedoelt de foto van de zwaarbeladen fiets?

Correct.

Maar over 2 gespaakt zie je bijna altijd bij kleinere wielen en ook bij Rohloff naven in grote wielen.

Klopt, je moet de ingangshoek van de nippel in de velg een beetje leuk houden.