Opeenvolging van spaakbreuken

[Leon]

Mijn Santos Travelmaster nu 4 jaar oud ... ben 110 kg. heb ik het achterwiel extra sterk genomen met meer spaken een wiel voor een tandem.
... probleem deed zich na 2 jaar al voor.

Op het gevaar af dat er dingen en omstandigheden in het spel zijn die niet verteld zijn zou ik - en nu sla ik alle vermoedens en mogelijke verwijten even over - alsnog zelf contact opnemen met Santos.

[Eric op de Fiets]

Als je gehoor mindermuzikaal is kun je ook een app gebruiken om de spaakspanning beluisteren

[math]

Ik heb een jaar geleden deze app, die de spaakspanning meet door geluidsanalyse, uitgeprobeerd en vergeleken met de Park tools meter.
Zie viewtopic.php?f=8&t=31069 .
De conclusie was dat het goed werkt voor ongekruiste spaken, maar voor gekruiste spaken die op elkaar liggen zijn de uitkomsten erg onbetrouwbaar.

[Bridgestone SM]

....
Na enkele honderden kilometers spaken al ns moeten bijspannen.
Niet onlogisch, ik heb hem het wiel zien bouwen, een spaakspanningsmeter kwam er niet aan te pas.
Ga nu alleszins regelmatiger de spanning controleren.
Met voorwiel idd nooit problemen gekend, met oorspronkelijk achterwiel ook niet trouwens (tot de naaf kraakte).

Ik kocht ruim twintig jaar geleden twee sets tandem-wielen bij Vittorio. De eerste set heb ik ook nog bij Vittorio laten "natrekken". Beide sets "verdwenen" na nog wat aanpassingen in onze Bridgestones.
Vóór dat "verdwijnen" heb ik een paar dagen lang heel rustig de wielen een voor een op schoot gehad, ik speelde "harp" en draaide de spaakspanning op totdat alle spaken prettig klonken, een prettig heldere "ping". (Tegenwoordig heb je handzame apparaatjes de de toon-hoogte keurig in Herz weergeven, dat kan wat extra's bieden, als je eenmaal weet hoe hoog je de spaken moet stemmen - je kan het natuurlijk ook met de piano vergelijken, ook dan heb je een "standaard".)
Ik vond de Vittorio-standaard spaakspanning te laag, er was geen prettig heldere "ping". Later hoorde ik van een vriend met dezelfde wielen (in een Vittorio tandem) dat hij om te beginnen last van spaakbreuk had gehad ... en dat ze bij Vittorio een te "slappe" opvatting mbt de spaakspanning aanhingen.

Sindsdien wel eens een spaak een tikje aangedraaid, of bij een geringe slag de spaken wat nadrukkelijker bijgespannen (en de tegenspaken een tikje ontspannen). Maar verder nooit een serieuze spaak "revisie" .... en al meer dan 2 decennia geen spaakbreuk (en geen naafbreuk of velg-malheur). Nu zijn 48 spaken ipv de normale 36 natuurlijk een leuke bonus, maar met 48 spaken heb je evenzo het risico van het "door de nul gaan" van de dynamische spaakspanning. Zoals al geschetst: er worden 4 tot 6 spaken onderaan ontlast door de statische belasting (de fietser, de fiets en zijn bagage - achter gauw 2/3 van dat gewicht) .... rijd je over slechtere wegen dan is er de dynamische werking van het gehobbel, op het moment van impact op een bult is er nog een serieuze extra ontlastende kracht ... en niet alleen op slechtere wegen, rijd je 70 km/u een verder gladde helling af dan kan een rand van een put of vergelijkbaar al net zo hard aankomen als een stoeprand bij stapvoets.

Goede spaken kan je ongeveer niet te hard aanspannen, dwz voor een goede spaak is de spaakspanning geen kritische factor, de bovengrens wordt bepaald door te sterkte van de naaf, de spaak-nippels en de velg.
Overigens, als de spaakspanning mooi gelijkmatig omhooggedraaid wordt, en de velg geen flodderding is, dan hoor je ook geen naaf-problemen te hebben ... behalve als er ten onrechte te dikke spaken zijn gebruikt.
Dikke(re) spaken lijken de remedie tegen spaakbreuk, maar dikke(re) spaken vertonen ook minder elastische rek, en dus geven dikke(re) spaken hogere belastingen van naaf en velg.

Groeten BSM

PS Bij gekruiste spaken kan je natuurlijk kijken of je de spaakspanning zo kan opdraaien dat het kruisingspunt nabij een knoop ligt, dan krijg je wellicht flageoletten

[PietV]

Nu zijn 48 spaken ipv de normale 36 natuurlijk een leuke bonus, maar met 48 spaken heb je evenzo het risico van het "door de nul gaan" van de dynamische spaakspanning. Zoals al geschetst: er worden 4 tot 6 spaken onderaan ontlast door de statische belasting (de fietser, de fiets en zijn bagage - achter gauw 2/3 van dat gewicht) .... rijd je over slechtere wegen dan is er de dynamische werking van het gehobbel, op het moment van impact op een bult is er nog een serieuze extra ontlastende kracht ... en niet alleen op slechtere wegen, rijd je 70 km/u een verder gladde helling af dan kan een rand van een put of vergelijkbaar al net zo hard aankomen als een stoeprand bij stapvoets.

Groeten BSM

"Door de nul gaan" of "ontlasting" van de spaken komt bij een goed gespaakt wiel onder gebruiksomstandigheden niet voor. Bij een kwaliteitsvelg worden de krachten op de spaken goed opgevangen en verdeeld. Zolang hobbels of bulten door de band en niet door de velg wordt verwerkt, is er nauwelijks sprake van een serieuze ontlastende kracht. Zolang de dynamische krachten op de spaken onder de rekgrens blijven, blijft het wiel lang heel.
,

[Leon]

. Zolang de dynamische krachten op de spaken onder de rekgrens blijven, blijft het wiel lang heel.
,

De dynamische krachten van een spaakwiel blijven altijd onder de rekgrens. Zelfs bij een ongeluk zie je zelden dat er een spaak gebroken is.
De krachten worden ook per definitie door de velg verwerkt; de velg is namelijk datgene tussen band en spaken.

[Bridgestone SM]

Zolang de dynamische krachten op de spaken onder de rekgrens blijven, blijft het wiel lang heel.

De dynamische krachten van een spaakwiel blijven altijd onder de rekgrens. Zelfs bij een ongeluk zie je zelden dat er een spaak gebroken is.
De krachten worden ook per definitie door de velg verwerkt; de velg is namelijk datgene tussen band en spaken.

Ik denk dat "rekgrens" een onhandig woord is ... maar goed, in de context is de bedoelde boodschap te volgen.
Rekgrens wordt wel gebruikt, maar dan om aan te geven bij welke hoeveelheid rek een irreversibele vervorming optreedt (en dus juist de rek ophoudt) ... en daar kom je bij spaken niet gauw aan, spaken breken gewoonlijk voordat ze door de rek vervormen.

Een wiel blijft heel indien de spaken permanent onder spanning blijven staan, de "voorspanning" moet dus zo hoog zijn dat de statische en dynamische belasting lager blijft als de "voorspanning" ... op die manier voorkom je dat de spaak "door de nul (spanning) zakt".

Een wiel kan nog enorm lang heel blijven als niet aan die voorspanningseis wordt voldaan. Het is het repeterend "door de nul gaan" waardoor de spaak het uiteindelijk op geeft - vaak breekt ie bij het kopje/in de bocht van de spaak, en niet zelden zie je als je het breukvlak bekijkt dat ie stukje bij beetje is afgescheurd. Het is dus maar zelden dat het die ene te diepe kuil is (of dat ongeluk) waardoor de spaak ter plekke breekt.

Heb je spaken van een beetje kwaliteit dan zijn het eigenlijk nooit de spaken die de zwakste schakel zijn: het is in de eerste plaats de spaak-spanning, en daarna velg en naaf.

Overigens ben ik niet zo zeker van de onvervormbaarheid van de velg, noch van de immer goede werking van de band.
Een snake-bite komt nu eenmaal (soms) voor: de velg krijgt het soms zwaar voor de kiezen ... en de velg zelf is niet zo'n rigide ding als het lijkt, niet voor niks is het goed spaken van een wiel een kunst.

Groeten BSM

PS   Ik moet hier ergens een klein boekje "Wieltjes spaken" hebben, een leuke studie over het hoe en wat van het spaken van wielen.

[WimB]

Zou het niet verhelderend werken als er een spaakmerk wordt genoemd. Van een kwaliteitsmerk staat op de kop van de spaak het logo van de producent.
Ook RVS staal heeft zijn kwaliteiten en eigenschappen, de producent zijn normen en daar is een prijs aan verbonden. Gaat het over geld dan weten we wat de gevolgen kunnen zijn.

[Bridgestone SM]

Zou het niet verhelderend werken als er een spaakmerk wordt genoemd. ....

Eventueel, indien je ook de verdere omstandigheden etc kent, kan het verhelderend zijn als spaakmerk etc genoemd wordt. Met een beetje geluk kan je dan ook de eigenschappen terugvinden.
Zou je verschillende van dit soort gegevens combineert dan zou je denkelijk de theorie aan de harde praktijk kunnen toetsen.

Echter, zolang je "er niet bij staat" als het wiel gespaakt wordt heb je weinig invloed op de spaakkeuze.
Zo weet ik ook niet welke spaken in mijn Vittorio-wielen zitten, ik weet wel dat ze er in Heerhugowaard van overtuigd waren dat het goede waren (ze verkochten me een handjevol reserve-spaken met die boodschap), en ik weet ook dat - na het verder opdraaien van de spaakspanning - deze spaken/wielen ook hun duurzaamheid door de jaren heen bewezen hebben.

Of je nu nog steeds, na meer dan 20 jaar, dezelfde spaken kopen kan is nog maar de vraag.

Groeten BSM

[123456]

Opeenvolging van onnodige PSsen en gebruik van kleine lettergrootte...

P.S.
Maar blijf er vooral mee doorgaan.

[Leon]

BSM ik denk niet dat je ook maar iemand een dienst bewijst met je lange uiteenzettingen.

[peter de rijk]

Of je nu nog steeds, na meer dan 20 jaar, dezelfde spaken kopen kan is nog maar de vraag.

Wat een teleurstellende conclusie na die veelbelovende inleiding van 140 woorden!
(Weer een topic dat verzandt in eindeloze kletsica.)

[Petervd]

Of je nu nog steeds, na meer dan 20 jaar, dezelfde spaken kopen kan is nog maar de vraag.

Wat een teleurstellende conclusie na die veelbelovende inleiding van 140 woorden!
(Weer een topic dat verzandt in eindeloze kletsica.)

Hulde!
Groeten Peter.