Vliegschaamte?

[Terra]

Uit onderzoek blijkt dat er minder gevlogen wordt ( los van de Corona periode). Niet zozeer de klimaatverandering is de aanleiding daarvoor, maar het woord ' vliegschaamte'. Dit woord wat in verschillende talen voorkomt, zorgt ervoor dat mensen minder snel het vliegtuig nemen. Men 'schaamt' zich steeds vaker om te zeggen dat men een vliegvakantie heeft geboekt. Sociaal onwenselijk gedrag heeft dus meer invloed dan een slecht milieu
Nu zijn wij wereldfietsers al enorm groen. We leggen enorme afstanden af op de fiets, voortgedreven op pasta, bananen en energierepen.
En toch, je wil niet altijd vanuit huis vertrekken. Soms is de trein een goede optie, zeker in west-Europa om op je startbestemming te komen. Maar wat als je verder weg wilt en treinen geen optie meer is? Toch maar vliegen dan of toch weer een rondje west-Europa?. Zelf worstel ik met dit dilemma. Vrienden en collega vertellen dat ik enkele maanden op eigen kracht ga fietsen is milieuvriendelijk en verdient respect bij velen. Maar als je daarvoor eerst moet vliegen inclusief fiets (1 vlucht per persoon is gemiddeld 11 koffers met kerosine) neemt het respect snel af en de vliegschaamte omgekeerd evenredig toe...Hoe gaan we hier in een sterk veranderende wereld mee om? Ben benieuwd naar jullie schaamte of schaamteloosheid.
Johan

[Ivo Miesen]

Al lang voordat het woord vliegschaamte in omloop was heb ik voor mezelf daarvoor regels opgesteld.
-Als een reis minder dan 24 uur met de trein is, kijk ik niet eens of het met een vliegtuig kan.
-Als een reis tussen de 24-48 uur met de trein is kijk ik zeer kritisch naar de opties (gaat de fiets mee, dan neem ik de trein, teveel gedoe om de fiets te verpakken).
-Boven de 48 uur met de trein, dan is het vliegtuig een goede optie.
Resultaat is dat ik gerekend over de afgelopen 10-20 jaar maar om de paar jaar vloog en geen enkele fietsreis heb hoeven af te zeggen. Wel heb ik soms start/finishplaats aangepast aan makkelijk te bereiken plekken met de trein.

[Leon]

Uit onderzoek blijkt dat er minder gevlogen wordt

Sociaal onwenselijk gedrag heeft dus meer invloed dan een slecht milieu

Ik ben benieuwd waar je deze twee zaken vandaan hebt. Niet omdat ik je niet geloof of vervelend wil doen, maar uit interesse.

[Terra]

Uit onderzoek blijkt dat er minder gevlogen wordt

Sociaal onwenselijk gedrag heeft dus meer invloed dan een slecht milieu

Ik ben benieuwd waar je deze twee zaken vandaan hebt. Niet omdat ik je niet geloof of vervelend wil doen, maar uit interesse.

Goed dat je het vraagt.
De aanleiding voor mij was een interview met Bernice Notenboom, een bekende milieu-journalist.
Gisteravond, was er een documentaire op NPO1 (Sky Gods) die o.a. over vliegschaamte gaat en de oneerlijke verdeling van de mogelijkheden om te vliegen. De bronnen van Bernice zijn wellicht achterhalen via bijgaand artikel of via haar website.
https://www.parool.nl/kunst-media/klima ... gle.com%2F

[Fedor]

Uit onderzoek blijkt dat er minder gevlogen wordt

Sociaal onwenselijk gedrag heeft dus meer invloed dan een slecht milieu

Ik ben benieuwd waar je deze twee zaken vandaan hebt. Niet omdat ik je niet geloof of vervelend wil doen, maar uit interesse.

Dan doe ik wel vervelend, want ik geloof er helemaal niets van.

De all-inclusives incl. vlucht vliegen alweer de deur uit. Er zijn amper mensen die hun "schuld" bij vliegen afkopen (enkele euro's) met zo'n boomplant-premie en de "voor ons bepalenden" hebben er al helemaal geen moeite mee om voor elk wissewasje het vliegtuig te pakken.

Dat er op dit forum met een groene bril naar dit soort zaken gekeken wordt, wil ik dan wel weer geloven.

[Leon]

Uit onderzoek blijkt dat er minder gevlogen wordt ( los van de Corona periode).

Ik heb het stuk in het Parool gelezen en lees daar toch iets anders. Ik denk ook niet dat je kúnt aantonen dat er nu los van de epidemie minder gevlogen wordt want we zitten er nog middenin.
Ik het artikel staan overigens tal van zaken die ik hopeloos optimistisch vind. Ik denk dat er zeker minder gevlogen moet worden, zelfs als het electrisch zou kunnen. Ik denk dat zelfs als we alles wat de mens doet qua energie op duurzame energie kunnen laten werken er nog een lijst van vette problemen zal blijken te zijn, samen te vatten in het woord groei.

Mijn neefje was afgelopen weekend met zijn vriendinnetje naar Malta. Ze moesten er even uit. De dochter van een vriend was vorig jaar naar Rome. Ze was daar zetzelfde jaar al eens geweest maar nu moest ze een opstel maken voor school. Het kost immers maar een paar tientjes en veel geld hebben ze niet.

[HenkS]

Mijn kinderen gaan tegenwoordig met de trein of de auto, maar het vliegtuig gaan ze niet meer in. Dan maar niet. Langzaam begint het besef door te dringen dat we onszelf van alles toestaan of menen ergens recht op te hebben, zonder na te denken wat de gevolgen zijn en waar de afvalstoffen/uitstoot heen gaat. Optimistisch zijn en aanpakken is een opdracht.

[Terra]

Mijn vermoeden is dat het aantal vliegvakanties nog steeds toenemen maar het zakelijke verkeer drastisch afneemt. (Onderzoek flightrader24)
Minder of anders vliegen is een omstreden discussie waar heel veel over te zeggen valt.
Het ging mij vooral over de vraag of wereldfietsers vliegschaamte ervaren en hoe ze daar mee omgaan?

Johan

[Adieu]

Wat ik uit de laatste berichtgevingen omtrent het aantal vliegreizen heb begrepen is dat het aantal zakelijke vliegreizen nog steeds ver onder het niveau van voor de Covid-19 pandemie is en het aantal particuliere (vakantie) vliegreizen er juist boven zit.
Eén van mijn klimmaatjes is wetenschapper/professor en vanuit zijn beroep nogal eens overal ter wereld te vinden geweest voor het geven en bijwonen van lezingen, etc., maar gaf laatst aan dat een behoorlijk aantal contactmomenten met mensen elders in de wereld toch echt wel via Teams of Zoom (etc.) blijft gaan en daardoor een (groot) aantal vliegreizen overbodig is geworden.
Dat geldt ook voor een ander klimmaatje, die veel van de wereld heeft gezien vanuit zijn rol als kwaliteits-/crisismanager in de toelevering aan de wereldwijde auto-industrie.
Mijn nichtje uit Antwerpen is laatst met haar man naar Wenen gereisd om hun huwelijksdag en vakantie te vieren, bewust met de (slaap)trein, ondanks dat dit duurder was dan vliegen. Zij hebben daar een heel bewuste keuze in gemaakt.

Zo maar een paar voorbeelden, waarbij je ziet dat men anders is gaan denken over vliegreizen en bewuster is geworden van de nadelige effecten van vliegreizen op het milieu.

Is dat dan vliegschaamte, of bewustwording van "het kan niet alleen anders, maar het móet ook anders". Volgens mij speelt dat meer een rol dan schaamte.
Vliegschaamte zie ik met een andere betekenis:
Er zijn mensen die voorheen (veelvuldig/ver) gevlogen hebben, daar nu spijt van hebben en zich daarvoor schamen.
Wat mij betreft hoeft men zich daarvoor niet te schamen. Dat is gebeurd en men is tot inzicht gekomen. Vanuit dat inzicht besluit men het anders te gaan doen. De trein of boot nemen i.p.v. het vliegtuig.
Een prima trend wat mij betreft.

Waar ik dan wél allergisch voor ben is dat bepaalde personen met die vliegschaamte mij en anderen gaan vertellen dat die vliegreis die gepland staat toch écht niet meer kan.
En als je daar dan iets van zegt, wordt dat meteen afgedaan als jij-bakken.

Ik vind nog altijd dat iedereen een vrije keuze heeft om te kiezen om wel of niet te vliegen en sta daarbij een weloverwogen keuze voor. De prijzen van vliegreizen vs. treinreizen werken daarbij wel in het voordeel voor vliegreizen en dat zal moeten veranderen om een ommekeer teweeg te brengen voor iedereen die niet door een groene bril kijkt.

Voor de aardigheid eens gekeken voor een reis van Amsterdam naar Lyon, heenreis woensdag 17 november, terugreis maandag 22 november a.s.:

- vliegreis heen met KLM vertrek om 07:40 uur en ruim anderhalf uur later aankomst in Lyon om 09:15 uur, terugreis vertrek om 09:45 uur en ook weer ruim anderhalf uur later om 11:25 uur aankomst op Schiphol. Prijs vliegticket retour € 191,-.

- treinreis heen met de Thalys/TGV 2e klas vertrek om 9:15 uur en ruim 6,5 later aankomst in Lyon om 15:56 uur, terugreis vertrek om 09:04 uur, 1 x overstappen en ook weer ruim 6,5 uur later aankomst in Amsterdam. Prijs treinkaartje retour € 322,-.

Degene die er een lang weekend uit wil en daarvoor de trein verkiest boven het vliegtuig moet er dus € 131,- meer en 10 uur reistijd in totaal meer voor over hebben.

[Adieu]

Mijn vermoeden is dat het aantal vliegvakanties nog steeds toenemen maar het zakelijke verkeer drastisch afneemt. (Onderzoek flightrader24)
Minder of anders vliegen is een omstreden discussie waar heel veel over te zeggen valt.
Het ging mij vooral over de vraag of wereldfietsers vliegschaamte ervaren en hoe ze daar mee omgaan?

Johan

Als antwoord op je vraag:

Afhankelijk van de beschikbare tijd die ik voor een vakantie heb en die mij voor het verdere leven gegeven wordt maak ik mijn keuze.
Tot nu toe hebben onze fietsvakanties in Europa plaatsgevonden en ook volgend jaar gaan we weer in Europa op de fiets op vakantie, waarbij we een deel met de trein overbruggen.
Mocht ik ooit de behoefte krijgen om in bijvoorbeeld Lesotho, Zambia, Zuid-Afrika, of een ander exotisch oord te gaan fietsen en daarvoor met het vliegtuig erheen wil vliegen, dan is het mijn vrouw die mij tot de orde roept en vertelt dat de Groene weg naar de Middellandse Zee voor een fietsvakantie ook heel mooi kan zijn en we die route maar eens moesten gaan fietsen.

Het is niet zo dat ik me ervoor schaam om te vliegen, omdat áls ik vlieg, er een (voor mij) goede reden voor moet zijn.
Ik ben ooit één keer naar Bergamo gevlogen voor een sneeuwschoenwandeling en skitripje in het gebied van de Presolanapas. Dat zou ik nu niet meer doen.
De enige keer dat ik daarna gevlogen heb is een paar jaar geleden naar Indonesië, waar ik voor het eerst van mijn leven mijn enige neven en nichten en verdere familie ontmoet heb. Dat is dus een vliegreis waar ik me totaal niet voor schaam.

Hoewel ik voorstander ben om zo weinig mogelijk te vliegen, blijf ik het lastig vinden om iets van anderen te vinden die daar anders over denken, ook m.b.t. een fietsvakantie. Het zal je laatste vakantie maar zijn, daar in Zambia op je fiets, je droomvakantie die je nu nog kan maken, omdat je nu al weet dat er geen volgend jaar voor je meer is....

[Leon]

Ik vind nog altijd dat iedereen een vrije keuze heeft om te kiezen om wel of niet te vliegen

Dat is nu nog zo maar ik denk dat dat wel verandert. Misschien wordt het een keuze van overheden of misschien gaat het wel 'vanzelf'. Dat laatste hoop ik niet meer mee te maken.

[keesswart]

De eerste symptomen van wat we nu vliegschaamte noemen, voelde ik rond de eeuwwisseling. Enkele jaren eerder had ik een aandeel in het Bulderbos gekocht om de aanleg van de Polderbaan te dwarsbomen. Toch vloog ik in 2002 voor een goedbetaalde fotoklus naar Vietnam. In een mailtje naar enkele kennissen schreef ik toen: Sorry voor de mogelijke overlast die ik veroorzaak door nu in een vliegtuig te stappen. Geluidshinder, luchtvervuiling en verspilling van schaarse grond (voor de uitbreiding van luchthavens) waren toen al veelgehoorde bezwaren tegen het groeiende vliegverkeer. Klimaatverandering begon ook al een issue te worden, maar destijds geloofde haast iedereen dat er nog genoeg tijd was om daar oplossingen voor te vinden (zoals ook met zure regen en het gat in de ozonlaag).

Het was mijn vijfde reis buiten Europa sinds 1985. Mijn eerste reis naar India had ik op de heenweg nog over land afgelegd (in steeds vollere bussen van Istanbul naar Quetta; het rijgedrag van de chauffeurs doofde elk mogelijk verlangen in mij om daar ooit te gaan fietsen). Onvrede met mijn studie en liefdesverdriet (afgewezen door een mooie vrouw die in India was geweest en daar niet over uitgepraat raakte ) waren de voornaamste motieven.
Rond 1990 vloog ik tweemaal naar Zimbabwe om daarvandaan 4 of 5 maanden te gaan fietsen. Ik had toen al veel in Europa gefietst. Stoere verhalen van studiegenoten (geen fietsers), enkele boeken van Frank van Rijn en een diepgewortelde drang om niet zo burgerlijk te worden als mijn ouders, hadden mij gemotiveerd om verder weg te gaan fietsen. Het was een soort alternatief statussymbool (al ben ik nooit zo ver gegaan om rond te bazuinen in hoeveel landen ik ben geweest – ik zou het echt niet weten – of hoeveel kilometers ik bij elkaar heb gefietst).

De laatste keer dat ik buiten Europa heb gefietst, was in 2008. Ik was toen al 12 jaar samen met Corrie, die ook graag fietst en goede herinneringen had aan de tijd dat ze in Zuid-Afrika had gewerkt (begin jaren 90, toen ik daar ook rondfietste, maar we elkaar nog niet kenden). Toen zij in 2008 tussen twee banen door vijf weken weg kon, grepen we de kans om daar nog eens heen te gaan. Daarna heb ik een punt gezet achter deze manier van ‘wereldfietsen’ omdat ik dit soort vakanties niet langer goed kon praten. Ik besef echter ook dat dit alleen effect heeft als anderen hetzelfde doen. Dus laat ik op dit forum af en toe een kritisch geluid horen, vaak gevolgd door hoongelach en drogredeneringen van wereldfietsers die blijkbaar niet over hun schaduw heen kunnen springen. Als de klimaatcrisis bestreden kan worden door vliegschaamte te verheffen tot een hip statussymbool, dan moet dat maar. Al zouden de naakte feiten overtuigend genoeg moeten zijn.

[Adieu]

Ik vind nog altijd dat iedereen een vrije keuze heeft om te kiezen om wel of niet te vliegen

Dat is nu nog zo maar ik denk dat dat wel verandert. Misschien wordt het een keuze van overheden of misschien gaat het wel 'vanzelf'. Dat laatste hoop ik niet meer mee te maken.

Ik denk ook dat dat wel verandert en hoop dat de overheden hierin juiste keuzes maken. Vandaar mijn voorbeeld met een retourtje Amsterdam - Lyon, per vliegtuig versus trein. Dat kan en moet toch echt anders. En dan heb ik het niet over het verschil in reisduur.

Toen zij in 2008 tussen twee banen door vijf weken weg kon, grepen we de kans om daar nog eens heen te gaan. Daarna heb ik een punt gezet achter deze manier van ‘wereldfietsen’ omdat ik dit soort vakanties niet langer goed kon praten.

Verdient niet iedereen zo'n kans? En mag niet iedereen na zo'n laatste kans zeggen: "ik zet er nu een punt achter, want ik kan het niet langer goed praten?"

[Leon]

De eerste symptomen van wat we nu vliegschaamte noemen, voelde ik rond de eeuwwisseling.

Voor mij zal het ergens rond de energiecrisis van 1973 zijn geweest toen ik een grafiekje zag met het CO2-gehalte van de atmosfeer. Ik moet me hebben gerealiseerd dat dit niet eeuwig kon duren. Vervolgens en sindsdien heb ik me er in verdiept. In de jaren daarna was de angst in de wereld dat de fossiele brandstoffen op zouden raken. Langzamerhand veranderde die vrees in een vrees dat fossiele brandstoffen juist niet op zouden raken, wat een stuk ernstiger blijkt.
In de jaren 80 dacht ik dat technologie ons zou redden. Het probleem bleek echter niet een gebrek aan technologie te zijn.
Ik heb wel wat gevlogen, zij het duidelijk minder dan Kees. De laatste keer is al weer wat jaren geleden.

[joukon]

Een nichtje van mij steekt niet onder stoelen of banken als zij gaat vliegen.
Het kan, dus gaat zij vliegen.

Er is geen consensus om vliegen af te schaffen.
Covid bracht hier geen verandering in; wel tijdelijk de covid-maatregels!

Vanuit de overheid is er geen consensus om minder te vliegen.
Er is geen meerderheid te vinden die uitbreiding naar Luchthaven Lelystad wil stil leggen of het aantal vluchten van Schiphol te verminderen.

Vliegschaamte is volkomen misplaatst en meer iets als een theaterstukje opvoeren voor je eigen gemoed. Die gemoedstoestand kan je sussen zoals eerder opgemerkt met een debiel bedrag van 80 eurocent voor een boom ergens in ver-weg-land waar het maar de vraag is of die over 20 jaar nog staat om te beginnen met die CO2 uitstoot te reduceren. Dikke kans dat een bosbrand dat verijdeld.

[Marjan]

https://www.npostart.nl/sky-gods-the-pr ... ON_1334885

Sky Gods: The Price for Our Love of Flying

Gisteren op tv

[Fedor]

... de "voor ons bepalenden" hebben er al helemaal geen moeite mee om voor elk wissewasje het vliegtuig te pakken.

Bijvoorbeeld dit: https://www.telegraaf.nl/nieuws/1248069 ... klimaattop

[Marjan]

... de "voor ons bepalenden" hebben er al helemaal geen moeite mee om voor elk wissewasje het vliegtuig te pakken.

Bijvoorbeeld dit: https://www.telegraaf.nl/nieuws/1248069 ... klimaattop

Toch wel weer typisch Telegraaf om zo te koppen.

Zonder de bepalenden heb ik in 2010 mijn laatste vlucht gemaakt, het voelde niet meer goed om zo spotgoedkoop te reizen in een voertuig wat eigenlijk het duurst zou moeten zijn.
Ik maak me zorgen om de leefbaarheid op aarde, mijn roots liggen in Appelscha, niet gewend om toe te kijken maar mijn mening ook verkondigen en ja ik weet het, dat wordt niet altijd op prijs gesteld. Ik heb ook wel eens spijt achteraf, had wat minder scherp gekund of wat genuanceerder.
Maar dat mensen vliegschaamte hebben is nieuws waar ik blij van wordt!

[LHTJoost]

...Eén van mijn klimmaatjes...

Klimmaat...klimaat

Dat kan geen toeval zijn.

[Casartelli]

Kees maakte in 2008 zijn laatste vliegreis; ik mijn eerste (ik was 27, mijn toenmalige partner wilde graag naar Barcelona en dat was ook toen al een bestemming waarvoor je, om met de trein te gaan, dat wel heel graag moest willen). Fietsvakanties zijn nagenoeg altijd met de fiets in de trein gegaan, maar dat is in de eerste plaats praktisch gemotiveerd: na twee slechte ervaringen met de fiets in het vliegtuig begin ik daar domweg niet meer aan.

Verder vlieg ik af en toe voor het werk (multinational; de panelen schuiven sinds corona wel wat) en ook wel 1-2x per jaar naar Italië, waar mijn huidige partner vandaan komt en nog familie heeft. Het voornemen is om dat na corona en mondkapjesplicht weer eens met de trein te proberen, maar ook daar geldt: je moet wel heel graag willen.

Dat gezegd zijnd: ik mag graag zeggen (koketteren, zou de cynicus kunnen tegenwerpen) dat ik al vliegschaamte kende tien jaar voor de term uitgevonden werd. Het is al heel lang volstrekt evident dat we mondiaal veel minder moeten gaan vliegen (inderdaad: tegengesteld aan de huidige trend) en dat technologie ons domweg niet gaat helpen om de CO2-voetafdruk van vliegen in het gareel te krijgen. In mijn omgeving merk ik overigens bijzonder weinig van vliegschaamte, in weerwil van wat de topicstarter poneert.
- Minder vlees eten? Prima.
- Zonnepanelen op het dak? Indien er een eigen dak beschikbaar is, graag.
- Groene stroomcontract? Ja hoor.
Maar dat vliegen, dat hoort er kennelijk toch gewoon bij. Eventueel met wat drogredenen erbij (luchtvaart schenkt de wereld ook zo veel welvaart; luchtvaart maakt maar 3% van mondiale CO2-uitstoot uit; of überhaupt gewoon omdat het zo is). En allicht is niemand zonder zonde en mag die wereldreis best een keer gemaakt worden. Maar het hoge aantal mensen dat ik tegenkom dat schijnbaar alle hoeken van de wereld al gezien heeft en daar zonder zelfs maar een oogknippering over praat... ja, dat verbaast mij toch wel.