Speeder300 schreef: ↑do 24 okt, 2024 08:04
Hoe gaat dat precies, zo’n schuifmaat ijken? Ik bedoel, ik heb m’n muntjes, de schuifmaat blijkt af te wijken, en dan?
Ik zal het eerst wat uitvoerig en ingewikkeld voordoen en daarna een snelle, eenvoudige procedure.
Ik heb hier twee digitale schuifmaten liggen, een van het merk Powerfix en een andere van het merk TopCraft.
Ik heb hiermee de 8 verschillende euromuntjes opgemeten, zowel dikte als diameter.
Ik ga deze resultaten niet in een tabel presenteren, maar in een grafiek.
Op de x-as staan uit de waarden voor dikte en diameter die je op Wikipedia kunt vinden.
Op de y-as staan de waarden voor dikte en diameter die ik gemeten heb.
De groene lijn geeft aan dat de gemeten waarde precies overeenkomt met Wikipedia-waarde.
Eerst de grafiek van alle metingen samen
Hier kun je al zien dat de blauwe punten (TC=TopCraft) wat boven de groene lijn liggen.
Dit wordt nog duidelijker als ik alleen de dikte-metingen uitzet.
De grafiek laat zien dat de TopCraft metingen ca. 0,4 mm hoger uitkomen dan de werkelijke waarde.
De Powerfix metingen komen redelijk goed overeen met de werkelijke waarde.
De grafiek voor de diameters
Hier zie je dat de TopCraft metingen gemiddeld 0,3 mm hoger uitkomen. Dit is relatief geen grote afwijking.
De Powerfix metingen wijken gemiddeld minder dan 0,1 mm af.
De vraag ligt voor de hand: heb je de TopCraft schuifmaat wel op nul gezet vóór elke meting. Het antwoord is : ja dat heb ik !
Een sjieke manier van ijken is nu dat ik voor zowel Powerfix als voor TopCraft een zogenaamde regressielijn bereken waarmee je gemeten waarden kunt omrekenen naar de geschatte werkelijke waarde.
Voor deze Powerfix is die formule : [geschatte werkelijke waarde in mm] = 1,004 x [gemeten waarde in mm]
Voor deze TopCraft is die formule : [geschatte werkelijke waarde in mm] = 1,007 x [gemeten waarde in mm] - 0,41
Nu de sterk vereenvoudigde ijking : neem één willekeurig euromuntje en meet dikte en diameter met de schuifmaat die je hebt. Je vindt dan zowel voor het mm-gebied als voor het centimeter-gebied een afwijking. Neem de afwijking met de officiële dikte als correctieterm en de verhouding van de officiële diameter tov de gemeten diameter als vermenigvuldigingsfactor.
Dus : [geschatte werkelijke waarde in mm] = [gemeten waarde in mm] x [officiële diameter in mm]/[gemeten diameter in mm] - ([gemeten dikte in mm] - [officiële dikte in mm])
.
