witte en gekleurd led-verlichting

[mikefiets]

ik ben benieuwd waarom witte led-verlichting zoveel duurder is dan gekleurde? Is dit domweg een kwestie van vraag en aanbod of is de fabricage van witte ledjes inderdaad veel moeilijker/duurder? En zo ja, waarom?

[Wim]

Het gaat dan om twee dingen:
1 Uit zichzelf zijn ledjes niet wit. Ze waren er jarenlang alleen maar in rood of later ook geel. Net als tl lampen moeten ze met fluoriserende stoffen aan een juiste kleur geholpen worden.
2 In de praktijk zijn zwakke witte ledjes niet duur meer, maar sterke wel. Laat dat nu net zijn wat we zoeken: heel felle witte led lampjes voor de koplamp.

De techniek gaat snel. Wie had een paar jaar geleden gedacht dat er ooit led koplampen zouden komen die zowat net zo fel zijn als halogeen lampen? Toch is dat nu zo (ze zijn bijna net zo fel). Naar ik begrijp is het probleem nu nog vooral dat de beschikbare led's niet optimaal zijn voor de bij het fietsen gebruikelijke vermogens en spanning, en vanwege verouderde Duitse wetgeving niet geoptimaliseerd kunnen worden. Omdat led verlichting in principe efficienter is, mogen we verwachten dat er binnen enkele jaren led koplampen zullen zijn die op de huidige (naaf) dynamo's een keer of drie zoveel licht gaan geven. Dat is geen slecht perspectief, ook al duurt het nog even.
Wim

[Leon]

Omdat led verlichting in principe efficienter is, mogen we verwachten dat er binnen enkele jaren led koplampen zullen zijn die op de huidige (naaf) dynamo's een keer of drie zoveel licht gaan geven.

Ha die Willem,
Geduld is een schone zaak. Ik hoor deze hoopvolle mededeling al ruim 4 jaar.
Overigens zijn het zover ik weet alleen de witte leds die met fluorescerende stoffen aan een witte kleur geholpen moeten worden.
Groeten,
Leon

[robert-jaap]

Om wit licht te maken moet je kleuren mengen, LED's zijn juist heel goed in het uitzenden van een smalle frequentieband, of te wel 1 kleur. Voor witte LED's zoals in fietskoplampen gebruiken ze blauwe LED's met een fosfor die een deel van het blauwe licht in geel omzet. Geel en blauw samen geven samen de indruk van wit. Blauwe LED's zijn vrij nieuw en duur vergeleken bij bijvoorbeeld rood.

[Wim]

Hoi Robert-Jaap,
Kun jij misschien ook precies uitleggen waarom de huidige led koplampen voor dynamogebruik zo heet worden, en dus blijkbaar veel potentieel licht omzetten in warmte?
Wim

[robert-jaap]

Warmteafvoer is één van de grote problemen op dit moment bij het gebruik van hoogvermogen-LED's, dit beperkt ook hun levensduur. En om zoveel licht uit een LED te krijgen moet er veel stroom door en juist een hogere stroom zorgt voor meer warmteontwikkeling/-verlies. Daarom gebruiken we ook hoogspanningskabels om elektrische energie over grote afstanden door ons land te vervoeren: hoge spanning, weinig stroom; toch veel energie en minder warmteverlies. Bij LED's hebben we echter zoals eerder gezegd juist veel stroom nodig, bovendien zou een te hoge spanning de LED kapot maken.

Is het duidelijk zo, of heb ik het nog te vaag verteld?

Groeten,

RJ

[Leon]

Hoi Robert-Jaap,
Kun jij misschien ook precies uitleggen waarom de huidige led koplampen voor dynamogebruik zo heet worden, en dus blijkbaar veel potentieel licht omzetten in warmte?
Wim

Ik heet dan niet Robert-Jaap maar zal ook even een poging doen.
Het rendement van witte leds wordt, ten opzichte van monochrome leds beperkt doordat:
a. een led waar een hoge stroom doorgejaagd wordt een lager rendement heeft dan wanneer er een lagere stroom doorgejaagd wordt.
b. een witte led eigenlijk blauw is. Blauw licht heeft meer energie nodig om op te wekken (Als ik me goed herinner E=h*nu). Bij omzetten van blauw naar andere kleuren blijft het aantal lichtkwanten op zijn best gelijk, maar het energieniveau is lager.
c. de fluorescerende fosfors geen 100% rendement hebben, dwz niet alle lichtkwanten die door de blauwe led worden uitgezonden worden omgezet en niet alle omgezette licht weet uit de led naar de buitenwereld te ontsnappen.
De eindconclusie is dat het rendement van de witte leds niet aanzienlijk beter is dan dat van halogeenlampjes.
Verder lijken monochrome leds geen warmte af te geven omdat hun vermogen aanzienlijk lager is, wat niet toevallig verband houdt met de lange levensduur van de batterijen.
Leon