door
EnriceV » do 10 jan, 2013 10:29
De test is interessant vanuit fietsersstandpunt, maar de conclusie is algemeen reeds bekend en kan uitgebreid worden.
Beide aandrijvingen lopen namelijk hun verliezen anders op:
- De aandrijfriem is gemaakt van een rubberachtig materiaal dat een zekere vervorming kan ondergaan. Net als alle rubbers is er een vrij belangrijke demping en een beperkte vering. Met ander woorden: bij het vervormen wordt een deel van de energie omgezet in warmte en gaat ze verloren.
- De ketting verbruikt praktisch geen energie om te vervormen: de wrijving tussen de schakels is bij een gezonde ketting erg laag. De voornaamste energie verliezen ontstaan doordat een ketting bestaat uit schakels en dus niet perfect rond kan lopen.
De tanden van de tandwielen hebben in principe een profiel dat toelaat dat de ketting alsnog zo dicht mogelijk bij de perfecte cirkel kan komen (de betere observator zal gemerkt hebben dat het profiel van tandwieltanden niet bestaat uit rechte lijnen maar uit krommes (sinus-hyperbolicus if I remember right). Hoe verder deze krommes inslijten hoe minder mooi rond je ketting kan lopen. Daardoor krijg je geen mooi lineaire kracht overbrenging, maar eerder een "gekartelde" er ontstaan piekjes en dalen doordat de effectieve straal waarrond je ketting draait toeneemt en vermindert. (in het extreme geval zou je kunnen zeggen dat je ketting over een regelmatige 42-hoek draait).
Beide systemen hebben dus fundamenteel andere verliesposten. Zoals Leon terecht opmerkt wordt de mate van verlies in de tandriem vermoedelijk beïnvloedt door temperatuur, vochtigheid en mogelijk ook blootstelling aan UV-licht. De ketting daarintegen is sterk afhankelijk van smering, slijtage aan de ketting, slijtage aan de tandwielen en afstemming van het tandprofiel op de kenmerken van de ketting.
De bovenstaande labotest geeft dan ook vooral meetwaarden voor optimale configuraties van beide systemen. In de praktijk weet je dus dat als je alles supernetjes onderhoud je beter voor een ketting kiest, ben je een normale mens die af en toe eens onderhoud pleegt, dan vertelt deze test je niets.
PS: zoals PietV terecht aanhaalt is een cardanas sowieso minder efficiënt. Bovendien heb je een behoorlijke diameter nodig om het koppel te kunnen verwerken, dat maakt een cardanas op een fiets relatief zwaar (moto's hebben het voordeel om hoge toeren te hebben en een relatief laag koppel waardoor de as in verhouding niet veel zwaarder moet zijn)