door
Wim » wo 12 dec, 2012 11:18
Travelmaster, ik denk dat je daar ongelijk in hebt. Op je racefiets is de boel vast smaller. Over het algemeen wordt het beter/prettiger gevonden als je voeten niet te ver uit elkaar staan. Vroeger was dat makkelijker te bereiken dan tegenwoordig. In de jaren '70 hadden de 10speed fietsen met 5 kransjes achter een achternaaf breedte van 120 mm. Met de groei van het aantal versnellingen waarvoor ruimte gemaakt moest worden is dat via 126 mm naar 130 mm gegaan voor racefietsen en 135 mm voor atb's. Ook bijna alle vakantiefietsen hebben naven van 135 mm breed. Dat scheelt door een andere kettinglijn dus al 15 mm vergeleken met vroeger. Vervolgens hebben veel fietsen tegenwoordig een triple, en dat is ook breder. Daarnaast zijn de buizen dikker geworden, onder meer door het gebruik van aluminium als framemateriaal. Bovendien worden de liggende achtervorken tegenwoordig wat meer uitgebogen om ruimte te maken voor bredere banden. De crank mag echter niet tegen de liggende achtervork aan komen. Dus wordt er niet alleen een langere trapas gebruikt vanwege de bredere achternaaf, maar worden de cranks ook nog eens wat uitgebogen. Massafabrikanten die ook de vreemdste frameontwerpen willen bedienen nemen daarbij een ruime marge en maken de cranks dus nog eens extra breed. Tel die dingen bij elkaar op en je zit met je voeten zomaar ruim 3 cm meer uit elkaar.
Aan de bredere naven kun je niet veel doen, behalve door een frame te kopen voor een 130 mm naaf en daar een ultracompacte double op zetten ipv een triple. Maar dan zit je dus in racefiets terrein, en kun je je achterwiel niet te zwaar belasten. Voor de meeste vakantiefietsers geldt dat het enige wat ze kunnen doen is opletten bij de aanschaf van een frame dat dat achter niet te breed is. Dan zit je al snel aan staal vast. Vervolgens moet je op zoek naar relatief smalle cranks die die ruimte ook benutten. Voor Rohloff fietsen zijn race of zelfs baan cranks (die altijd smaller zijn) een simpele oplossing, als je achtervork dat toelaat. In atb achtige maten zijn er de smallere TA Carmina cranks, of het nog luxere spul van Rene Herse. De goedkopere Sugino XD is ook relatief smal (maar niet heel smal). Uit de oude doos zijn er de onovertroffen smalle TA ProVis cranks (die wel problemen geven met moderne voorderailleurs) of de moderne en iets praktischer imitatie van Velo Orange.
Kortom, dit zijn voor fietsenbouwers allemaal lastige zaken. Dus kiezen ze veelal voor de makkelijke oplossing van brede Shimano mtb cranks die altijd passen, net zoals ze op alle fietsen dezelfde lengte cranks monteren, in plaats van langere cranks op de grote maten en kortere cranks op de kleine maten. Van de grote aanbieders is Surly geloof ik de enige die dit allemaal wel doet zoals het hoort.
Wim