uitlijnen (frame, wielen?)

[AB]

Fietsje opgebouwd, gister testritje en wat gebeurt er als ik met handen los van het stuur rijd.....helt ie meteen naar links. Lukt gewoon niet om de fiets goed in balans te krijgen met fietsen zonder handen aan het stuur, wat ik toch altijd als een testcase zie voor een prettig sturende fiets. Mijn trekkingbike die spoort bijvoorbeeld als een tierelier, niet uit balans te krijgen.... en dat geeft toch wel een vertrouwd gevoel.

Nu vraag ik me af waar dat aan kan liggen en hoe ik dat kan checken. Welk scenario is het meest waarschijnlijk?

- scheef frame?
- scheve voorvork?
- wielen niet parallel in het frame/voorvork?
- stuur scheef?
- zadel scheef?
- te lange buitenkabel naar de voorrem, zodat de ie het stuur scheef drukt?
- stroef balhoofd?

Het gaat om een 23 jaar oud stalen frame. Is het misschien de moeite waard om spantouwtjes te trekken? Zo ja, hoe? Of kan ik de fiets beter naar een specialist brengen, zodat ie het frame met houten balken even recht buigt?

[Leon]

Ik zou toch eerst de eenvoudige opties nagaan.
* Zoals je zegt kabels. Als je de fiets in stilstand optilt aan de bovenbuis, wil het stuur dan wel rechtuit wijzen of trekt een van de meerdere kabels het stuur naar één kant?
* Balhoofstel: til het voorwiel enkele cm van de vloer en draai het stuur losjes op en neer. Zijn er voorkeursposities? Zit er speling in het balhoofd? (bekende remtest, vergis je niet met de seling in de remmen)
* Zitten de wielen wel helemaal in de patjes?
Of het stuur zelf scheef is mag niet uitmaken. Met losse handjes heb je helemaal geen stuur nodig. Idem zadel.
Zet de fiets zo recht mogelijk neer en bekijk hem van een afstand van precies voor of achter.

Fietse de fiets vóór de verbouwing wel recht? Wat heb je er mee gedaan?

Succes,
Leon

[multiwgb]

Neem een touwtje met de lengte van de fiets inclusief de wielen.
Span het touwtje onder de trapas door langs de wielen, als het goed is moet het touwtje alle vlakken van de banden net raken. Klopt het niet draai aan het stuur zodoende kan je ervoor zorgen dat het touwtje precies langs de twee vlakken van het achterwiel loopt en wordt de lijn of de afwijking met het voorwiel zichtbaar.

[AB]

Neem een touwtje met de lengte van de fiets inclusief de wielen.
Span het touwtje onder de trapas door langs de wielen, als het goed is moet het touwtje alle vlakken van de banden net raken. Klopt het niet draai aan het stuur zodoende kan je ervoor zorgen dat het touwtje precies langs de twee vlakken van het achterwiel loopt en wordt de lijn of de afwijking met het voorwiel zichtbaar.

met touwtjes bezig geweest, van achtervork naar balhoofdbuis en terug: achtervork staat nog symmetrisch in het frame.
Zelfde gedaan voor voorvork: touwtje gespannen van onderkant voorvork naar achtervork met als meetresultaat dat het midden van de voorvork 3mm van de hartlijn onderbuis afwijkt (afwijking naar links). Moet ik de voorvork nu 1,5mm naar rechts buigen? EN hoe doe ik dat? Gewoon voorvork in het frame houden en duwen maar?
Zal voor de zekerheid ook nog even met gedemonteerde voorrem fietsen om er zeker van te zijn dat het niet de remkabel is die de voorvork een duw geeft.

Of kan het ook zijn dat het evenwichtsbalanceren even een tijdje gewenning nodig heeft bij een nieuw gemonteerde fiets?

[multiwgb]

Als je het touwtje langs de 4 zijkanten van je banden laat lopen kan je zien of je wielen in lijn staan. Daarna ga je verder zoeken wat daar de oorzaak van is.
Maar mijn ervaring is moeilijk zonder handen kunnen fietsen putten in de lagers van het balhoofd of het staat te vast.

[Leon]

Of kan het ook zijn dat het evenwichtsbalanceren even een tijdje gewenning nodig heeft bij een nieuw gemonteerde fiets?

Nee.
Leon

[AB]

Als je het touwtje langs de 4 zijkanten van je banden laat lopen kan je zien of je wielen in lijn staan. Daarna ga je verder zoeken wat daar de oorzaak van is.
Maar mijn ervaring is moeilijk zonder handen kunnen fietsen putten in de lagers van het balhoofd of het staat te vast.

Met een schietlood vanuit het midden van de voorvork tpv de remhoef nog een meting gedaan, maar daar kwam ie wel in het midden tussen de twee voorpadden uit. Het Chris King balhoofd gaat wel een beetje stroef inderdaad. Stuur blijft zowel links als rechts in stand staan als ik de fiets schuin ophang. Zal morgen mijn fietsenmaker vrager hem iets losser te zetten. Verder heb ik in mijn achtervorkpadden nog gaatjes voor stelschroeven (echter de stelschroeven zijn verdwenen)..... zou dat ook nog een goede optie zijn om de wielen goed in lijn te zetten?

Het fietsje ziet er best wel mooi uit, leuke opbouw geworden. Als ie nou ook nog eens goed spoort dan zou dat wel erg prettig zijn.... het geeft gewoon een onveilig gevoel als je denkt dat je meteen omvalt als je je handen even van het stuur haalt. Overigens, het is niet zo dat ik denk ooit nog eens als eerste met de handen in de lucht juichend over de finishstreep te komen, maar het is soms gewoon lekker ontspannend om een tijdje met de handen op de rug te fietsen .

ps
De fiets helt nadrukkelijk naar links, niet willekeurig naar rechts.... betekent dit dat het met het balhoofd wel goed zit?

[Mattt]

Stuur mag niet stroef draaien of voorkeursposities hebben; het moet van de ene naar de andere kant vallen zonder ergens vast te willen zitten. Tot die tijd is het balhoofd wat mij betreft verdacht en dat merk je zeker. Dus eerst lagers vervangen of beter (spelingsvrij maar soepel draaiend) afstellen.

[Roeland]

Ik heb zelf bij mijn vouwfiets wel eens wat zitten spelen met het heel licht scheef monteren van het voorwiel. (bovenkant iets meer naar links/rechts) Ik heb het wiel uiteindelijk een paar milimeter uit het lood gemonteerd. Op die manier is de fiets precies in evenwicht met een aanhaaktas met 5 kilo aan de linkerkant, maar ook nog goed te bereiden zonder tas, of met 10 kilo.

Bij een fiets met uitval-as is dat niet echt praktisch denk ik. Maar je zou het wel moeten kunnen compenseren op deze manier.

Handig met uitlijnen is om te kijken welke kant van de voorvork je ziet als je met losse handen fietst. Als je er precies van boven op kijkt is ie perfect uitgelijnd. (het is vaak moeilijk te bepalen of je nou wel of niet aan het compenseren ben)


Zoals gezegd: Dat het lager niet soepel loopt is natuurlijk altijd fout, en daar zul je als eerste iets aan moeten doen! (een te strak aangedraaid lager slijt sneller)

[m-gineering]

a )"Moet ik de voorvork nu 1,5mm naar rechts buigen? EN hoe doe ik dat? Gewoon voorvork in het frame houden en duwen maar?"

en over het balhoofd

b) "Zal morgen mijn fietsenmaker vrager hem iets losser te zetten"

Zolang je nog niet op het niveau zit waarbij je een vork even uit een frame rukt omdat dat dat handig is, vrees ik dat je nog niet aan framerichten toe bent

[Leon]

Ik heb zelf bij mijn vouwfiets wel eens wat zitten spelen met het heel licht scheef monteren van het voorwiel. (bovenkant iets meer naar links/rechts) Ik heb het wiel uiteindelijk een paar milimeter uit het lood gemonteerd. Op die manier is de fiets precies in evenwicht met een aanhaaktas met 5 kilo aan de linkerkant, maar ook nog goed te bereiden zonder tas, of met 10 kilo.
Bij een fiets met uitval-as is dat niet echt praktisch denk ik. Maar je zou het wel moeten kunnen compenseren op deze manier.

Dat is een idee dat werkt. Na testen van welke kant het op moet en hoe veel kun je uiteraard ook het patje aan de overeenkomstige andere zijde uitvijlen, binnen grenzen uiteraard.
(let wel: dit is vast geen officiële methode, ik heb zelf zo alleen een onwillige achterdrager recht gemonteerd)
Leon

[AB]

a )"Moet ik de voorvork nu 1,5mm naar rechts buigen? EN hoe doe ik dat? Gewoon voorvork in het frame houden en duwen maar?"

en over het balhoofd

b) "Zal morgen mijn fietsenmaker vrager hem iets losser te zetten"

Zolang je nog niet op het niveau zit waarbij je een vork even uit een frame rukt omdat dat dat handig is, vrees ik dat je nog niet aan framerichten toe bent

ik dacht al, oh, wat heb ik nu gezegd

uiteraard even de vork uit het frame halen en de balhoofdbuis van de vork in de bankschroef steken en dan trekken maar? Maar hoe trek je 1,5mm? Als ik al geen meetfout heb gemaakt (dat touwtje was al een mm dik). Visdraad zal beter zijn waarschijnlijk.

PS....
en voordat ik daar aan begin eerst dat balhoofd ietsjes lichter draaien, draait nu wel wat stroef idd. Aan de andere kant, er zitten geen putten in het balhoofd en de fiets helt nadrukkelijk naar links. Dan toch maar eerst stelschroefjes voor de achterpatten bestellen en daarmee het achterwiel bijstellen? Uiteindelijk gaat het er toch om dat beide wielen parallel in lijn komen te staan toch? Of kan het ook komen dat je met nieuwe 23mm hardgepompte bandjes elk verschil gewoon meteen merkt? Zou je met 28mm bandjes al minder merken?

[AB]

Maar een foto genomen en de boel in photoshop opgemeten. Hart balhoofdbuis doorgetrokken naar onderkant voorvork. Onderkant vork staat dus duidelijk uit het lood: 46+54=100mm. Vork moet dus 4mm bijgetrokken worden. Ook lijkt het voorwiel ietsje scheef in de padden te staan.

Wat heeft nu een groter effect op de stabiliteit, een rechtgetrokken voorvork met het hart in verlengde balhoofdbuis of een zuiver verticaal voorwiel (goed uitgelijnde patten).


=

+

+

[EnriceV]

Ik neem aan dat we het centrum van de foto zien, en je lens zo ver mogelijk in tele-gebied stond? Anders zou je wel eens de fout van je lens aan het corrigeren kunnen zijn. Als je twijfelt, naast je fietsen een perfect rechte staaf mee fotograferen om zeker te zijn dat de fout niet in de foto zit.

[AB]

Ik neem aan dat we het centrum van de foto zien, en je lens zo ver mogelijk in tele-gebied stond? Anders zou je wel eens de fout van je lens aan het corrigeren kunnen zijn. Als je twijfelt, naast je fietsen een perfect rechte staaf mee fotograferen om zeker te zijn dat de fout niet in de foto zit.

brandpuntsafstand was 60mm, verwacht geen grote lensfouten met 24-70/2.8

de naaigarentest viel ook niet goed uit en bevestigt de photoshoptest


achterbrug staat parallel met balhoofdbuis


voorvork niet parallel met zitbuis

[PietV]

Zou het niet verstandiger zijn om de voorvork te demonteren. Kun je het frame, de voorvork en de wielen afzonderlijk meten. Als het aan de voorvork zou liggen, kun je tevens vaststellen of de fout boven of onder het kroonstuk zit.

Piet

[Leon]

Ik neem aan dat we het centrum van de foto zien, en je lens zo ver mogelijk in tele-gebied stond? Anders zou je wel eens de fout van je lens aan het corrigeren kunnen zijn. Als je twijfelt, naast je fietsen een perfect rechte staaf mee fotograferen om zeker te zijn dat de fout niet in de foto zit.

brandpuntsafstand was 60mm, verwacht geen grote lensfouten met 24-70/2.8

Wel ruim voldoende groot om de opmerking van Enrice te rechtvaardigen.
Heb je Lightroom 3 of Photoshop CS5, dan kun je de lensfout zien en corrigeren. Je staat versteld dat er zelfs in een 50/1.4 vertekening zit.
Leon

[m-gineering]

Ik neem aan dat we het centrum van de foto zien, en je lens zo ver mogelijk in tele-gebied stond? Anders zou je wel eens de fout van je lens aan het corrigeren kunnen zijn. Als je twijfelt, naast je fietsen een perfect rechte staaf mee fotograferen om zeker te zijn dat de fout niet in de foto zit.

brandpuntsafstand was 60mm, verwacht geen grote lensfouten met 24-70/2.8

Wel ruim voldoende groot om de opmerking van Enrice te rechtvaardigen.
Heb je Lightroom 3 of Photoshop CS5, dan kun je de lensfout zien en corrigeren. Je staat versteld dat er zelfs in een 50/1.4 vertekening zit.
Leon

Al dat gefotosjop is leuk en aardig, maar de fout die je maakt als de voorvork niet exact rechtuit staat is niet te zien in het vooraanzicht en heeft veel invloed.

Een fiets is goed uitgelijnd als de wielen in hetzelfde vlak staan en het voorwiel op de centerlijn van het balhoofd.

begin met het controleren van de symmetrie van de wielen. gebruik daarvoor een centreerboog, de bistrovariantof zet de wielen achterstevoren in de fiets: als ze symmetrisch zijn mag dat niet uitmaken.

pak een rechte lat van ca 1.4m lengte. Een aluminium extrusieprofiel is handig, maar een houten panlat kan ook: gebruik dan altijd dezelfde kant als meetkant.

leg de lat tegen de voorband op twee plaatsen (~30 cm uit elkaar) en draai de lat met wiel naar het stuur - balhoofd. Als de vork recht is raakt de lat links of rechts op dezelfde afstand van uit de hartlijn het stuur of de balhoofdbuis

leg de lat nu tegen het achterwiel en controleer de sporing: de lat moet links en rechts net tegen het voorwiel aanschampen

Met het achterwiel verwijderd kun je de lat over het balhoofd en de zitbuis leggen: de afstand lat-achterpad moet links en recht identiek zijn

[multiwgb]

Staat je voorwiel scheef zoals je op de foto laat zien dan kan je met losse handen fietsen.
Touwtje voorvork zadelpen is ook niet betrouwbaar hoe weet je of je vork precies recht vooruit staat.

[AB]

Staat je voorwiel scheef zoals je op de foto laat zien dan kan je met losse handen fietsen.
Touwtje voorvork zadelpen is ook niet betrouwbaar hoe weet je of je vork precies recht vooruit staat.

de wielen (neutron) zijn splinternieuw en fietsen kaarsrecht op een andere racefiets.

touwtjestest en photoshop bevestigen beide een afwijking van ca 3 a 4mm.

zal morgen ter controle nog eens de fiets zowel aan zijn voorwiel als aan zijn achterwiel aan het plafond hangen en een schietlood over de wielen plaatsen.

dan gaat de vork eruit en dan nog eens nameten op een rechte houten legplank..... met spijkertjes en touwtjes een beetje gaan landmeten op madurodamniveau. Plank als mal gebruiken en dan vorkbuis in de bankschroef en buigen maar. Of kan ik de fiets toch maar even beter naar Kiel Windeweer brengen ?