nieuwe fiets: rohloff naaf, welk kettingspansysteem?

[jurjan]

zoals reeds eerder gemeld (hier en hier) zijn we op zoek naar info over / voor onze nieuwe fietsen.
Het zullen naar zeer grote waarschijnlijkheid Rohloff uitgevoerde fietsen worden.
maar voor we met fietsenmakers (in ieder geval Snel (bij ons in de stad)) gaan praten vinden we het wel fijn om redelijk beslagen ten ijs te komen.
Tuurlijk moet je informatie op het web met een korreltje zout nemen, maar toch de volgende vraag:

Als je geen derailleur systeem meer hebt moet je nog steeds af en toe de ketting spannen.
Nu zijn er diverse systemen, maar welke is de beste, stevigste, makkelijkste te verstellen, makkelijkste met wiel eruit halen, etc.)
Ik 'ken' vier systemen:
1) ketting spannen door 'halve' derailleur.
2) ketting spanners net als 'gewone fiets'.
3) rohloff patten.
4) excentrische trapas.

Ik vrees dat opties 1 en 2 niet onze voorkeur hebben
1 omdat je een van de voordelen van de Rohloff, namenlijk simpel (voor ons als gebruiker) weer gedeeltelijk teniet doet.
2 omdat je dan niet meer makkelijk het wiel uit de fiets kunt halen om band te plakken.

maar, wat zeggen de experts (OOK over langlevendheid van de diverse oplossingen) over de andere twee (en eventueel echt steekhoudende argumenten over 1 en 2 zijn OOK welkom)?

Ik ben ook een beetje bang dat optie 3 betekent dat je hele achterwiel 'hangt' aan twee boutjes per kant (stevigheid?)?

wie heeft goede / duidelijke informatie die ons op weg kan helpen?

alvast weer bedankt.

[Wim]

3 en 4 zijn allebei goed. Bij een excentrische trapas verandert de zit van je fiets een beetje als je de ketting spant (je cranks gaan immers iets naar voren terwijl je zadel op dezelfde plek blijft). Bij schuivende padden verschuift het wiel ten opzichte van het achterspatbord. Een perfect passend spatbord is dus onmogelijk.
Wim

[rvdh]

...en je verschuifd het wiel tov de rem... excentrische as heeft bij mij de voorkeur. mede vanwege de framestijfheid, kettinglijn is ook simpel te stellen.

[m-gineering]

zoals je al aangeeft heb je een aantal mogelijkheden.

swingin' of sliding dropouts

tegen:
sliders: schuiven vaak slecht (verf en roest)
spatbord en drager oogjes zitten vaak te ver naar voren
padden zijn breed (hakken)
oppassen met velgremmen

voor
robuust
flexibel (padden wisselen)
veel stelbereik

excenters
tegen

Stelbereik beperkt (soms moet je de ketting inkorten en de excenter weer terug zetten)
zit verandert
kraken, moeilijk stellen (vnl de 'sjieke' expanderende excenters)

dat de pad met twee bouten vastzit is geen probleem, de naaf zit - even kort door de bocht- maar met een M5 boutje (snelspanner) vast

voor
wiel altijd op dezelfde plek
slanker
robuust (externe klembouten)

[jurjan]

@Wim, 'R' en Marten: alvast bedankt voor jullie snelle reacties.

Stiekem had ikzelf al een beetje voorkeur voor de excenters, mede omdat het als idee me meer aanspreekt, cleaner lijkt.
Daarnaast denk ik dat ik meer ruzie met het verschuiven van de remmen etc. zou hebben dan met het een paar graden (als het al zoveel is) anders fietsen.

Volgens mij zou ik (als ik een keuze zou hebben) voor juist de simpele niet expanderende, maar 'gewoon' geklemde excenters gaan, simpel is meestal beter, zeker als je ermee naar landen buiten Europa/US gaat.

Het hangt er ook vanaf wat er te koop is... (en voor welke prijs) bij de diverse leveranciers.
Maar daar gaan we ongetwijfeld achter komen.

[Mattt]

Ga je zelf opbouwen, want ik ken maar pascal weinig 28" frames met excentrische trapas (wel een mooie oplossing idd).

[jurjan]

mmmhh, we zitten te denken aan een Snel Explorer (we hebben nu een Safari)
en dat is een maatfiets, we weten nog niet wat de (on)mogelijkheden zijn.

Maar we staan open voor suggesties, Snel beviel ons 10 jaar geleden, maar we zijn er al een tijdje niet meer geweest.

Als iemand een idee heeft???
helaas doet M-Gineering niet meer aan maatwerkfietsen/frames?

[Theo B]

als absolute non-techneut (psycholoog met twee linkerhanden)........lukt het me toch nog om de ketting van mijn vrouw's fiets (Rohloff met exentrische trapas, zegt ze dan trots) een beetje fatsoenlijk (en gemakkelijk) strakker te krijgen als alles al 'behoorlijk hangt'.
Vanuit gebruikersgemak: super

[lars de wit]

Overduidelijk optie 1 omdat :

- het juist wel het meest gebruiksvriendelijke is van de 4; je hoeft namelijk nooit iets te doen mbt tot het op spanning houden van de ketting. Hoe makkelijk wil je het hebben, nooit op je ketting hoeven letten of de spanning wel juist is, ik vind het ( ouderwets ) heel goed.
- de 'angst' die ik had dat de ketting minder lang mee zou gaan na 30.000 km en 3 kettingen wel vervlogen is; 10.000 km met een ketting ( Shimano HG 70 ) is niet slecht denk ik.

[AB]

Overduidelijk optie 1 omdat :

- het juist wel het meest gebruiksvriendelijke is van de 4; je hoeft namelijk nooit iets te doen mbt tot het op spanning houden van de ketting. Hoe makkelijk wil je het hebben, nooit op je ketting hoeven letten of de spanning wel juist is, ik vind het ( ouderwets ) heel goed.
- de 'angst' die ik had dat de ketting minder lang mee zou gaan na 30.000 km en 3 kettingen wel vervlogen is; 10.000 km met een ketting ( Shimano HG 70 ) is niet slecht denk ik.

Precies, dat idee had ik ook. Optie 1 lijkt me het meest simpel. Het valt me bij een excentrisch bracket op dat ik best wel vaak de ketting moet opspannen, zo om de 1000km, soms korter afhankelijk van de slijtage.

Belangrijkste theoretische voordelen van optie 1:
- iets langere ketting, dus minder slijtage *erg theoretisch voordeel
- geen verzwakkingen in je frame (zoals bij excentrische achterpatten, bracket of bij een tandriem zo'n hap uit het frame)
- ketting altijd op goede spanning.

Wellicht nadelen bij 1 (echter geen ervaringen daarmee):
- oogt minder strak
- toch weer een uitsteeksel dat zou kunnen breken

[jurjan]

@Theo: mag ik vragen wat voor fiets je vrouw heeft?

@Lars en 'A': leuk om ook de tegengestelde mening te horen.

Ik moet het met jullie eens zijn over het automatisch spannen: dat is fijn.
echter, we zijn regelmatig met vliegtuig en trein ertegenaan gelopen dat uitstekende delen 'erom vragen' om uit model geduwd, getrokken of gerukt te worden.
en dan heb ik het nog niet eens over user-errors: op gravelwegen uitglijden en tegen een steen aankomen (en dergelijke).

Tot nu toe altijd de boel weer recht kunnen maken, maar dat gaat een keer niet lukken...

In ieder geval bedankt voor jullie input,maar voor ons is minder uitstekende delen een hele grote pro.

[HansvanderVeeke]

Wij (hare majesteit en ikzelf) hebben een excentrische as. Tot nu toe ben ik daar heel tevreden over omdat:

- We geen last hebben van 'rommel' tussen de extra halve derrailleur.
- Het een mooi strak design is
- Het geen uitstekende delen heeft
- er eventueel een kettingbeschermer op kan ( hebben wij eraf gehaald)
- Het spannen een fluitje van een cent is wat ik onderweg tijdens de koffiestop doe.
- Het spannen maar heel weinig gedaan hoeft te worden.

Als ik weer de keuze moet maken, dan kies ik weer voor de excentrische as.

[Mattt]

Een kettingspanner geeft overigens (net als een derailleur) ook een extra kracht die de ketting 'naar buiten' duwt; of dit alleen theoretisch of ook merkbaar is weet ik niet. Horizontale slideouts of een excenter hebben dat in ieder geval niet, daarnaast vind ik een kettingspanner op een rohloff-fiets er niet uit zien; ik vind het echt afdoen aan een dergelijke fiets.

Van horizontale slideouts vind ik het persoonlijk een groot nadeel dat je wiel niet in één stand blijft staan (en mogelijk scheef staat), zeker icm velgremmen lijkt het mij geen fijne oplossing, en opspannen moet blijkbaar redelijk vaak gebeuren.

Ik ben eigenlijk wel benieuwd of een grotere bracketpot nadelig is voor de eigenschappen van een frame, lijkt mij eerlijk gezegd niet, ik zie dat m-gineering het ook niet noemt als nadeel.

[Leon]

In elk wervend stuk over de Rohloffnaaf lees je dat deze naaf nauwelijks meer verliezen geeeft dan een goed geolied derailleursysteem. Maar een Rohloffnaaf heeft wat procenten verliezen en een derailleur ook. Met een kettingspanner heb je ze dus allebei, zeker als de wieltjes ook nog vervuild raken. Ik vind het daarom een opmerkelijke optie.
Leon

[jurjan]

@Hans: tja, hoe je het ook wendt of keert: uiterlijk is ook voor een fiets belangrijk.
toch ook wel een van de redenen voor ons om voor 28" wielen te gaan.
(ik vindt bij 26" wielen vaak het fame zo klein en de zadelpen (daardoor) zo lang.)
kettingbeschermer zou best een interessante optie kunnen zijn in sommige omstandigheden.
en ja, ik zou ook verwachten dat je niet elke dag de ketting hoeft te spannen, misschien niet eens elke week / maand (wel controleren uiteraard), wat is julli ervaring daarmee?.
@Mattie: dat van die grote (eventueel zelfs 'open') bracketpot vroeg ik me ook al af, zeker als je dus niet de wiggenoplossing (expanders) hebt dat klem je de excenter volgens mij door je open bracketpot met een paar boutjes dicht te trekken.
maar tegelijk wil je frame juist daar open doordat het middel tussen de wielen is.

Maar aangezien Marten het inderdaad niet noemt als nadeel (en hij volgens mij zijn frames JUIST met deze oplossing maakte) zal het uiteindelijk wel meevallen met de zwakte daar?
@Leon: nu denk ik dat een kettingspanner een stuk simpeler zal zijn dan een derailleur, maar ja, toch extra verliezen tov. alleen de Rohloff zul je wel hebben.
Maar je zult toch ook verliezen hebben (theoretisch) doordat je bij een excenter oplossing niet altijd optimaal trapt.
waarschijnlijk zullen dat (zeker op een vakantiefiets) waarschijnlijk 'lood om oud ijzer' verschillen zijn.

Dank jullie wel voor de input.
nu nog keuzes maken en leveranciers / fabrikanten vinden...

[HansvanderVeeke]

@Hans: tja, hoe je het ook wendt of keert: uiterlijk is ook voor een fiets belangrijk.
toch ook wel een van de redenen voor ons om voor 28" wielen te gaan.
(ik vindt bij 26" wielen vaak het fame zo klein en de zadelpen (daardoor) zo lang.)
kettingbeschermer zou best een interessante optie kunnen zijn in sommige omstandigheden.
en ja, ik zou ook verwachten dat je niet elke dag de ketting hoeft te spannen, misschien niet eens elke week / maand (wel controleren uiteraard), wat is julli ervaring daarmee?.

Ik zie de link niet met 26 en/of 28"wielen. Of is het zo dat de excenter alleen bij 26" kan? (Wij hebben inderdaad 26")

Omdat we geen kettingbeschermer meer hebben zie ik continu hoe de ketting erbij hangt en zo gauw ik denk dat het nodig is, voel ik even en stel ik bij. Tijdens onze zomertocht (1900) km heb ik dat bij beide fietsen één keer gedaan.

[AB]

Ik zou niet naar marginale energieverliezen kijken bij een rohloffnaaf als het om een vakantiefiets gaat. Kijk puur naar degelijkheid en betrouwbaarheid. Dan zou de kettingspanner afvallen omdat het uitsteekt en bij ongemakken zou kunnen verbuigen. Een kettingspanner is echter wel een mooie mogelijkheid om een goedkoper standaardframe om te bouwen naar singlespeed of rohloff. Het frame blijft dan geheel intact zonder dat er iets met boutjes of moertjes wordt vastgehouden. Mijn ervaring met mijn rohloffnaaf+excentrisch bracket is dat de ketting best wel slijt en dan slap komt te hangen. Op mijn fietsvakantie van een maand is dat zo'n 3 a 4 keer (offroad, ca 1500km). Een enkele keer had ik het gevoel dat mijn ketting al slapper begon te hangen na 3 dagen fietsen, je gaat dan gewoon soms twijfelen of je de excentrische bracket wel voldoende vast heb dichtgedraaid..... en daar moet je eveneens voorzichtig mee zijn om niet het schroefdraad te vernielen (gelukkig nog geen ervaring mee, anders kan je meteen een nieuw frame bestellen). En het is niet veel werk….. wel oppassen dat je ketting niet te strak staat, want dat geeft onnodige slijtage op je bracketlagers.

Vandaar dat ik de optie van de verende kettingspanner nog niet eens zo'n slecht idee vind, mooi lowtech oplossing. Ketting is dan in principe altijd op spanning, ongeacht slijtage. Bovendien behoud je met een kettingspanner nog steeds de belangrijkste voordelen van het rohloffsysteem, namelijk rechte kettinglijn, dikker ketting mogelijk, eenvoudig schoonmaken en uiteraard alle versnellingen mooi verborgen in de naaf. Het is dus niet zo dat je met een kettingspanner alle voordelen verliest. Het frame kan bovendien goedkoper en sterker/duurzamer.

Bij vervoer in vliegtuig altijd de derailleur of kettingspanner even losschroeven, zodat ie niet gaat buigen. Blijft het gevaar dat je tegen een rots aan fietst, maar hoe groot is dat gevaar eigenlijk als je ook nog een paar tassen achter je fiets hebt hangen. Energieverlies met een vuil wieltje van een kettingspanner is spijkers op laag water zoeken. Wil je maximale efficientie en hoge snelheid dan ga je niet voor een rohloffnaaf kiezen, dan kies je een derailleursysteem. Fiets maar eens met rohloff als het buiten vriest, dat fietst dan stukken zwaarder dan een derailleursysteem aangezien onder die temperaturen het oliebadje verdikt (iets met winterolie en zomerolie). Hoe sneller je fietst, hoe groter de weerstand.

Zelfde marginale verschillen tussen 26” en 28” wielen, voor een zwaar beladen vakantiefiets zijn nauwelijks merkbaar, erg afhankelijk van het type band. Volgens de marketing en de natuurkundewetten is 26” lichter, sterker en accelereert sneller, 28” accelereert trager (zware banden, grotere omtrek) maar blijft makkelijker rollen als het eenmaal op snelheid is, is daardoor comfortabeler en geeft meer grip vanwege het grotere raakvlak (makkelijk als je een trap wilt omhoog fietsen, zie youtube). Als je erin gelooft dan zal het vast goed zijn voor de moraal, maar geef mij maar de mogelijkheid om dikke banden te monteren. Dat zal niet altijd lukken met de meeste 28” frames, tenzij je op zoek gaat naar Surly, On One, Salsa of Kona. Helaas hebben de thuismerken Idworx (hoewel de ER meer 29niner is dan de nieuwe koga), Koga en Santos nog steeds geen goede 29’er reisfiets op de markt gebracht. En terecht, want veel voordeel geeft het toch niet. Wil je het voordeel van een 29niner (snelheid en licht) kies dan voor een atb en google bikepacking of monstercrossbike. Keep it simple en werk aan de enige echte motor die wel werkt, je beenspieren, gratis snelheid bestaat niet . Hoewel, in snelpak met ligstuur en geen voortassen en mooie snelle bandjes en ook nog een beetje getrainde spiertjes..... rijdt je menig wielrenner voorbij

[jurjan]

@Hans: mijn 28" tegen 26" was puur mijn mening over dat ik 28" wielen / frames mooier vindt dan 26".
Wat betreft de frequentie: dat valt inderdaad best mee.
trouwens: ik moet zeggen: leuke kleuren voor julie fietsen (vreemd genoeg spreekt de grijze me juist aan).

@'A': percentages: tja, dat was ook wat ik bedoelde: de verliezen / verschillen zijn zo klein dat het voor mij als gewoon huis / tuin & keuken vakantiefietser waarschijnlijk niet te merken valt.
gewoon een dag je bandenspanning te laag hebben is waarschijnlijk meer verschil.
wat betreft schade: tja, soms helpt losmaken ook niet. dan lijkt het of ze bewust het kapot hebben proberen te maken (gelukkig bij ons tot nu toe altijd meeste schade op de terugweg).
wat betreft brede banden: tja, das gewoonweg waar, ook al omdat er volgens mij minder brede 28" banden zijn. maar wij rijden een goed gedeelte van de tijd op de weg (al dan niet slecht) en maar relatief weinig door weilanden en bossen enzo.
ook hier geldt: vive la difference!

[HansvanderVeeke]

@Hans: mijn 28" tegen 26" was puur mijn mening over dat ik 28" wielen / frames mooier vindt dan 26".
Wat betreft de frequentie: dat valt inderdaad best mee.
trouwens: ik moet zeggen: leuke kleuren voor julie fietsen (vreemd genoeg spreekt de grijze me juist aan).

Misschien wat off-topic, maar we fietsen op 26" omdat ik graag twee dezelfde fietsen wilde vanwege de uitwisselbaarheid van reserve onderdelen en het was gemakkelijker om zelf op 26" te gaan dan mijn keukenprinses op 28"te zetten.

Saskia krijgt vaak opmerkingen over de kleur van haar fiets die toch wel bijzonder is. Hij staat ook regelmatig in de advertentie die de bouwer in het tijdschrift van de wereldfietser heeft staan.
Ik wilde eigenlijk een koe-patroon maar dat was te lastig. Nu heb ik wat spijt van mijn grijze kleur en als ik opnieuw zou mogen kiezen dan zou ik een wat flitsendere kleur kiezen. Voordeel is wel dat deze niet zo aantrekkelijk is voor mensen die het mijn en dijn verwarren.

[jurjan]

@Hans: wij hebben ook beiden dezelfde fiets, zelfde onderdelen (bijna dan), juist ook wegens het niet mee hoeven nemen van veel maten spaken, binnen- en buitenbanden etc.

wat betreft kleur: de mijne is nu anthraciet ofzoiets, da's pas echt nietszeggend.
dat wordt ook nog weer een hele nadenkactie straks...
opvallend, of juist niet...

Maar ik moet heel eerlijk zeggen dat ik jullie fietsen er wel bijzonder 'strak' uit vind zien.
mooi!