Vroegere jaren

[Adriana]

Als meisje van 12 ging ik met mijn ouders in 1957 van Haarlem naar Leersum, waar mijn ouders een vakantiehuisje hadden gehuurd. Mijn moeder, mijn kleine broertje, jongste zusje en ik gingen met de trein. Mijn vader en mijn oudste zus gingen op de fiets vanwege de kosten. Koffers met spullen voor het hele gezin achterop de bagagedrager en ongetraind 's morgens vroeg op pad voor een trip waarvan ik pas onlangs heb gezien dat dit zo rond de 85 kilometer moet zijn geweest!!. Mijn zus was 15 jaar en mijn vader had zelf van oude onderdelen een fiets voor haar gemaakt, loodzwaar want degelijkheid stond voorop!
Ze zijn gefietst via Heemstede waar ze een lekke band kregen: koffers van de bagagedrager, fiets op zijn kop, enfin je begrijpt dat het niet makkelijk was allemaal. De route ging via Utrecht waar mijn zusje een flesje coca cola kreeg, toen nog heel bijzonder, bij cafetaria Rutex, dat al heel lang niet meer bestaat. De verdere route weet ik niet en dat is ook de reden waarom ik op dit forum terecht ben gekomen:Hoe wist mijn vader de weg? Hoe deed je dat in die dagen. Ik weet zeker dat hij geen kaarten kan hebben gebruikt want die hadden we niet, ook geen atlas waar hij vooraf de route had kunnen bekijken.
Helaas kan ik het hem niet meer vragen en zijn er ook geen mensen uit die tijd die het zouden kunnen weten in mijn omgeving. Ik ben zelf inmiddels tachtig dus ga maar na.
Dus mijn vraag: Wie weet hoe men dat deed vroeger?
Ik zou het geweldig vinden als er iemand is die me dat kan vertellen.
Groet en veel fietsplezier aan allen op dit forum.
Adrie

[F. van der Hoek]

Ik denk dat hij gewoon de weg vroeg overal. Ik was een keer in Deventer en toen was mijn navigatie er ook mee opgehouden en toen heb ik gewoon aan mensen gevraagd of ik een beetje richting Rotterdam reed.
Dan krijg je best leuke gesprekken ook.

Wat ook kan is dat hij vooraf toch stiekem een aantal stads/dorpsnamen op de route had opgeschreven en dan overal de bordjes volgde of gewoon bij twijfel de weg vroeg.

[Storm]

Misschien zat ‘Het beste boek van de weg’ in z’n stuurtas…

Ik vind het een mooi verhaal Adriana, een mooie herinnering aan simpelere tijden.

Misschien een leuk idee om vandaag de dag ook gewoon op de fiets te springen zonder kaart, telefoon, gps en gewoon op bordjes fietsen en de weg vragen!

[Senior2]

Route bepalen was vroeger inderdaad een zaak van wat huiswerk doen, bordjes volgen en hier en wanneer nodig de weg vragen. Bedenk wel dat je vroeger op school veel meer topografie kreeg, dus vaak had je best wel een goed idee van de belangrijkste plaatsen op een route. Ik heb menige tocht zo gemaakt in die tijd. Banden plakken was een ander verhaal. Dat was standaard plakken want reserve binnen en of buitenbanden waren veel te duur. Plakkertjes kocht ik ook nooit kant en klaar maar ik had van mijn vader geleerd die zelf te knippen uit een oude binnenband, en dan vooral de randjes schuin af te knippen want dat hield beter. Banden plakken is trouwens iets wat ik geleerd heb direct toen ik op mijn 6de mijn eerste fiets kreeg, die van mijn zus, maar wel met blokken op de pedalen want eigenlijk was de fiets nog te groot voor mij.

[Speeder300]

Ik heb nog een boek van Gerard Monnink die samen met Toon Damhuis van Twente naar Egypte fietste. Dat was in/rond 1936, is wel aardig om te lezen, over hoe ze de weg vonden wordt eigenlijk niet veel gezegd, wel dat ze af en toe om gereden hadden, dat soort dingen. Gewoon gaan, de borden volgen, en vragen waarschijnlijk.

Trouwens, ze kwamen ook door het “Heilige Land”, maar voor wat betreft strubbelingen tussen Joden en Arabieren hoef je boek niet te lezen, want dat was toen helaas min of meer hetzelfde als wat je er heden ten dage in de krant over leest.

[_Peter_]

Ook in NL hadden ze toen al wegenkaarten, en anders thuis in de grote Bos-atlas de te rijden route op papier zetten en de paddestoelen of wegwijzers volgen. Groot voordeel voor hen was dat het nog lang zo druk niet was op straat en er ook minder wegen waren zodat verdwalen ook lastiger was. Mijn ouders zijn destijds helemaal naar de Lüneburger Heide gefietst ook op de meest eenvoudige manier. Wel een tent mee geloof ik. Tegenwoordig hebben we het wat dat betreft wel makkelijk want je kan door allerlei bestaande routes de mooiste tochten maken. Als je nu uitgaat van wegwijzers wordt je vooral langs drukke saaie wegen geleid.

[math]

In 1957, ik was toen nog geen 10, had je in Nederland nog bijna geen autosnelwegen, maar wel een netwerk van Rijkswegen en 'gewone' wegen. Rijkswegen hadden vaak gescheiden fietspaden, gewone wegen niet.
Als je wilt weten hoe het netwerk er toen uit zag, moet je de kaarten van die tijd op Topotijdreis bekijken
https://www.topotijdreis.nl/kaart/1957/@131497,454751,8
Bij knooppunt Oudenrijn had je toen al een rotonde, want met Pinksteren 1955 had daar voor het eerst in Nederland een file gestaan. Een rotonde was heel geavanceerd. Het klaverblad daar is van véél later.

Ik denk dat je vader wel wist dat hij eerst richting Utrecht moest om in Leersum terecht te komen. Daarvoor had je de ANWB richtingaanwijzers op kruispunten en in elke stads- en dorpskern. Op die richtingaanwijzers stonden de hoofdplaatsen in een groter lettertype en de locale plaatsen in wat kleinere letters. Ik vermoed dat er in Haarlem al wel richtingaanwijzers voor Utrecht stonden.

Ik denk dat hij ook wel wist welke richting hij moest volgen vanuit Utrecht naar Leersum: Arnhem of Zeist. Daarna gewoon de borden volgen, waarop de km-afstand tot in cijfers na de komma stonden vermeld. Dat cijfer na de komma was interessant voor fietsers, ooit de basis van de Algemene Nederlandse Wielrijders Bond.

Ik denk dat je toen heel goed zonder kaarten je bestemming kon vinden als je één of twee hoofdplaatsen langs de route wist.

De autowegen hebben dat Rijkswegenpatroon doorsneden en versnipperd. Voor fietsers is het daardoor veel lastiger geworden, want in plaats van doorgaande, rechte wegen kreeg je allerlei omleidingen naar bruggen of tunnels over die autowegen.

[DaVinci]

Misschien had jouw vader, of iemand in de familie, een King atlas.
Als je een bepaald aantal wikkels van de rollen King pepermunt opstuurde naar de fabrikant, dan kreeg je de King atlas gratis thuisgestuurd. Deze is uitgegeven van 1936 tot 1996.
In deze atlas zaten kaarten van de provincies van Nederland.

[Fytsreizger]

Als je wilt weten hoe het netwerk er toen uit zag, moet je de kaarten van die tijd op Topotijdreis bekijken
https://www.topotijdreis.nl/kaart/1957/@131497,454751,8

Wat een mooie kaart waar ik het bestaan niet van wist. Ga ik in het weekend even lekker bestuderen.

[Flix]

Hoe wist mijn vader de weg? Hoe deed je dat in die dagen. Ik weet zeker dat hij geen kaarten kan hebben gebruikt want die hadden we niet, ook geen atlas waar hij vooraf de route had kunnen bekijken.
Helaas kan ik het hem niet meer vragen...

Die laatste zin is natuurlijk wel een beetje de kern van het 'probleem'.
Want hoe weet je dat hij geen kaarten had? Misschien heeft ie zich bij een collega of vriend die wel allerlei kaarten had, voorbereid en alle dorpen en steden die hij moest passeren inclusief wegnummers, opgeschreven of zo.

En ach, het was in 1957 natuurlijk allemaal al perfect geregeld. Neem Mozart, die in 1766 met een rijtuigje over weet ik wat voor ellendige wegen, vanuit Salzburg via Parijs en Londen in Den Haag terecht is gekomen. Hoe ging dat dan in die tijd, vraag ik me wel eens af.