door
Poppink » do 13 jul, 2023 22:31
Uit de Volkskrant van 26 oktober 2018
Een havengebied van ‘ruim 18 duizend voetbalvelden groot’, wie kan zich daar iets bij voorstellen? Over een (te vaak gebruikte) beeldspraak.
Bij cijfers altijd op je tellen passen’, sloot deze rubriek onlangs af na een opsomming van rekenfoutjes in de krant (waarna enkele kiene lezers natuurlijk een rekenfoutje in het stuk bespeurden). Die aanbeveling geldt nog steeds. Een nulletje te veel of te weinig is zo getypt. Deze week nog: in een reportage over Navo-oefeningen in Noorwegen stond dat de militairen zo’n 10 duizend kilometer van de Russische grens verwijderd bleven. Best knap, vanuit Noorwegen. Het moest dan ook ‘1.000 kilometer’ zijn.
Uit andere media
Elke dag een nieuwsbrief ontvangen met de belangrijkste online artikelen van 11 kranten?
De 55 kilometer lange brug tussen Hongkong en Zhuhai, deze week geopend, kostte niet 17 miljoen euro, maar 17 miljard. Oeps.
Over naar een ander terrein: voetbalvelden. Hoe groot zijn die eigenlijk? Dat blijkt helemaal niet zo exact te zeggen. Gek, want in de krant duikt in beschrijvingen van oppervlakten geregeld de vergelijking met voetbalvelden op.
Feitelijk had lezer Tonni Rozendaal uit Sint Jansklooster gelijk met zijn ingezonden brief over deze kwestie. ‘Een voetbalveld heeft geen standaardmaten en is altijd groter dan 0,5 hectare, soms zelfs veel groter. Het is derhalve geen betrouwbare aanduiding van oppervlakte’, schreef hij.
Eerst even meten, aan de hand van het archief. De term ‘voetbalvelden’ kwam dit jaar tot nu toe 33 keer voor in de krant. Opmerkelijk: veel vaker buiten de sportpagina’s dan daarbinnen. In 23 artikelen diende het voetbalveld als illustratie bij een oppervlaktemaat. In uitgespreide vorm toch al gauw anderhalf biljartlaken. Vorig jaar gebeurde dat bijna even vaak. Deze wijze van uitdrukken kan langzaamaan bijgeschreven op de lijst clichés.
Vaak is het een aantrekkelijk beeld, waarbij de meeste lezers zich iets kunnen voorstellen. Vooral bij kleine maten werkt dat goed. Dat in een reportage de Hema-folder werd gedrukt in een grote hal ‘waarin met gemak vier voetbalvelden passen’, spreekt vermoedelijk meer tot de verbeelding dan wanneer enkel de lengte en breedte waren aangeduid.
Maar wie kan zich een voorstelling – anders dan: ‘Zo, da’s best groot’ – maken bij de ‘400 voetbalvelden’ die ECT Delta terminal op de Maasvlakte meet?
In een ander stuk was de Rotterdamse haven ‘ruim 18 duizend voetbalvelden groot’. Probeer het u even voor te stellen: het lukt niet. Een vergelijking met bijvoorbeeld Nederlandse provincies of steden spreekt dan vermoedelijk meer tot de verbeelding.
Een goudmijnterrein was in weer een ander artikel ‘een stuk van vele voetbalvelden groot’. Dan weet je dus nog niets.
Het wordt problematischer wanneer het meten in voetbalvelden exactheid suggereert. Dat gebeurde onder meer in een artikel over zonneparken en de bezwaren van omwonenden in Hoogezand-Sappemeer die daartegen waren. De grootte van het terrein: ‘225 voetbalvelden’.
Hier is dat precieze getal ergerlijk, omdat de bezwaren van omwonenden juist gingen over de afmeting. Dan is het van belang te weten hoe groot het park is. 225 suggereert een exactheid die de term ‘voetbalvelden’ juist verdoezelt.
Hetzelfde geldt voor het stuk waarop de lezer reageerde, over Alibaba dat plannen heeft voor de bouw van een distributiecentrum ‘met een oppervlakte van 380 duizend vierkante meter (tien Amsterdamse Ikea’s, oftewel 76 voetbalvelden)’.
De oppervlakte van de Amsterdamse Ikea zal niet elke lezer iets zeggen. Maar hoe groot zijn 76 voetbalvelden? Niet wat de verslaggever bedoelde, zo moet hij bij nadere bestudering toegeven.
Zeer waarschijnlijk is hij de enige niet die moet terugkomen van de vergelijking. Vrijwel altijd gebruikt de krant een voetbalveld als eenheid voor een halve hectare, oftewel 5.000 vierkante meter.
Soms gaat de som al fout: toen vorig jaar de reuzenpanda’s Wu en Xing naar Arnhem kwamen, moest de eigenaar volgens het artikel 20 duizend vierkante meter bamboe planten. Oftewel: ‘Twee grote voetbalvelden’. Dat moesten er dus vier zijn.
En hoe kon het ‘circa 50 duizend vierkante meter’ tellende distributiecentrum van Bol.com in Waalwijk ‘te vergelijken met zeven voetbalvelden’ zijn?
Hoe lang is een Chinees, maar hoe groot is nu een voetbalveld? De KNVB geeft voor velden in de eredivisie minimummaten, maar in de praktijk is een gemiddeld voetbalveld zo’n 0,7 hectare groot, en geen 0,5 (1 hectare is 1.000 vierkante meter).
Daarmee zijn bijna alle vergelijkingen uit de afgelopen jaren met voetbalvelden onjuist. De verslaggever van het Alibaba-stuk oppert om de juiste afmeting op te nemen in het Stijlboek; een goed idee.
Tot die tijd is het makkelijk uitglijden op het voetbalveld. Onlangs stond in een reportage over de transformatie van Moskou van autorijders- tot voetgangersstad dat in korte tijd 1,2 miljoen vierkante meter granieten stoeptegels waren gelegd. ‘Zeg maar 240 voetbalvelden.’ Zeg toch maar niet.