dieet zonder zout - wie heeft ervaring?

[Ulli]

Hoi,
Sinds kort weet ik dat ik vanwege beperkte nierfunctie het eten van zout moet beperken. Alles wat het eten onderweg tijdens een fietsvakantie makkelijk maakt valt weg: geen brood of gebak onderweg kopen, geen restaurants, pizza’s of kant-en-klare spaghettisaus. Ook geen kant-en-klare sladressing etc. Thuis red ik me prima met een kast vol kruden en specerijen, maar om dit allemaal mee te nemen?
Tijdens mijn eerste reis sinds ik de zoutarme dieet moet volgen heb ik zelf gemaakte müsli mee genomen. Dat nam best veel ruimte en gewicht in beslag en na een week alleen maar müsli eten was ik er ook een beetje klaar mee.
Wie heeft ervaring en tips voor een zoutarme en toch makkelijke dieet op de fiets?

[Leon]

Thuis red ik me prima met een kast vol kruden en specerijen, maar om dit allemaal mee te nemen?

Als je de juiste kleine potjes en flesjes hebt zal het je verbazen hoeveel kruisen en specerijen je mee kunt nemen. Ik heb daarvoor kleine flesjes waar lenzenvloeistof in heeft gezeten. Die hebben bij mij de voorkeur boven flesjes waarvan de dop er bij nader inzien tóch af kan vallen in de tas. Je moet waarschijnlijk een aantal winkels afstruinen, uiteraard beginnen bij de budgetwinkels. De plat uitgevoerde flesjes zijn het meest efficiënt in de ruimte van de tas, helaas zijn die er niet veel meer.

Van gebak onderweg vraag ik me af of dat zoveel zout bevat in verhouding tot wat je aan voedingswaarde binnenkrijgt. Dat is misschien iets om te onderzoeken. Brood bevat daarentegen inderdaad vaak verbazingwekkend veel zout.
In Italë is het brood vaak wél zoutloos. De Italianen complenseren dat met wat er op gaat, maar dat hoe jij natuurlijk niet te doen.

Havermout is voor ontbijt ook wel een bekende optie. Brinta ook. Of er in Brinta zout zit weet ik niet.

De grootste klapper maakt je inderdaad door niet in restaurants te eten. Ik let al lang op mijn zoutinname (niet om medische redenen) en vind restauranteten zelden lekker meer.

[Ulli]

Ha Leon,
Dank voor je supersnelle reactie.
Welke kruiden neem je altijd mee? Heb je een soort van basis-keuken met spullen waarmee je altijd iets lekkers kan maken?

[Grandonneur]

ervaring met zoutarm eten heb ik niet, wel met eten koken zonder extra zout toe te voegen. Zou niet eens weten of er überhaupt ergens zout de keukenkastjes staat thuis

En net als Leon, uit eten gaan is vrijwel altijd een tegenvaller vanwege het teveel aan zout. Ongelooflijk zonde, smaken zijn zo veel mooier zonder, het voegt echt helemaal precies niks toe..

Onderweg ook altijd een ziplockje kruiden mee. Heel simpel, basilicum/oregano/tijm/dille/peper/bieslook of ook gember/komijn/koriander, en je kunt vanuit haast elke basis een heerlijke maaltijd maken.

vooraf mengen kun je doen, wel zo makkelijk, maar dan heb je wel het risico dat elke pasta/risotto/gnocchi een beetje elke dag hetzelfde proeft. Liever verras ik mijn smaak door soms eens het één te laten overheersen en dan eens het ander.

Je zou je daarnaast nog kunnen verdiepen in kruiden die je ter plaatse tegenkomt rond je tentplek. ook leuk. voor de variatie.

[Leon]

Welke kruiden neem je altijd mee? Heb je een soort van basis-keuken met spullen waarmee je altijd iets lekkers kan maken?

Zo uit het hoofd: zwarte peper, tijm, italiaanse of provencaalse kruiden(zonder zout natuurlijk), gemberpoeder, kerriepoeder, cayenne, salie, ras al hanout (kun je ook zelf mengen, evenals kerrie).
Knoflook is in mijn fietslanden altijd goed verkrijgbaar.
Ketjap neem ik ook mee voor een paar keer maar dat is een zoutbom natuurlijk.

ervaring met zoutarm eten heb ik niet, wel met eten koken zonder extra zout toe te voegen. Zou niet eens weten of er überhaupt ergens zout de keukenkastjes staat thuis

Het zit verstopt in ketjap, tomatenpuree*, sambal, trassie, vissaus, ansjovisfilets, mayonaise, boter, oosterse noedels, gedroogde tomaten, olijven in potjes, kaas etc.

*: behalve de bio-versie van de plus. Als ik het goed onthouden heb zit daar geen zout in, of op zijn minst geen natrium.

...gnocchi een beetje elke dag hetzelfde proeft. Liever verras ik mijn smaak door soms eens het één te laten overheersen en dan eens het ander.

+1

[dijken63]

Geen ervaring maar misschien nog een tip.

Wij vullen de kleine potjes van Nalgene ( oa te koop bij Bever) met kruiden.
Met kaneel, een kerriemengsel ( Ras el hanout oid ), Provençaalse of Italiaanse kruiden en paprikapoeder kom je een heel eind.
Peper nemen we mee uit restaurants in van die kleine zakjes.
De grote Nalgene flesjes kan je voor olie gebruiken.
Knoflook en ui doen we gewoon vers.

Ontbijt zou ik net zoals Leon zegt met haver doen.
En dat kan ook prima zonder melk, wij koken water met een gesnipperd appeltje en een paar dadels. Als het kookt, vuur uit en grove havermout en flink kaneel erin.
Deksel erop en tijdje laten staan. Door de appel blijft het erg lang heet.
Met noten en gedroogd fruit is het een prima ontbijt zonder toevoegingen.

Groet Anja

[joukon]

Zout. Ik heb het even nagekeken in 'Zoveel suiker Vet' van Brigit Kors.
In meergranenbrood 1 snee (35 gram) zit 0.44 gram zout en in mueslibrood (1 snee 35 gram) 0.28 gram zout wat vergelijkbaar is met gebak. Ik zou mijzelf meer zorgen maken om de aantallen koolhydraat. Maar als je geheel zoutloos moet blijven dan is dit boek een aanrader.

In Brinta (gemaakt van tarwemeel) zit geen zout tenzij op de verpakking anders vermeld staat (later apart toegevoegd).
In de regel geldt dat in bewerkte producten zout (en suiker of suikervervangers) zit. Tenzij anders op de verpakking vermeld!
Vooral in soepen en sauzen en kaasgerechten (of pesto waarin kaas verwerkt zit) bevatten veel zout/natrium.
Een kop maaltijdsoep (250 ml) bevat al snel 2.13 gram zout.

Het lichaam heeft maar 1 - 2 gram zout per dag nodig. Van nature komt zout al in diverse producten voor, zoals in ei 35 gram) bevat 0.16 gram zout. Aardappel (50 gram) bevat 0.03 gram zout.
Maar de ware bommetjes aan zout zijn palingworst (100 gram) 2.33 gram zout, ossenworst (100 gram) 3.3 gram zout. Salami worst ( 100 gr) 3.13 gr. zout. Bewerkte producten dus.

Wil je meer weten dan is een bezoek aan de diëtist mogelijk.

[Leon]

Ik heb het vanochtend in de winkel nagekeken: Brinta bevat 0,52 g zout per 100 g. Niet veel in vergelijking met brood, maar toch.

[ErikB81]

Gerookt paprikapoeder doet het hier erg goed als zoutvervanger over friet en dergelijke.
En als je wel kalium mag, zou je ook eens kunnen kijken naar de zoutvervangers, de pot die ik hier in de keuken heb heeft 70% minder natrium dan normaal. Ik gebruik het eigenlijk alleen maar voor soepen, waar ik een bouillonblokje toch wel mis.
De blikjes/tubes tomatenpuree, daar zit wel een beetje zout in maar ze hebben het niet toegevoegd. Ideaal om bijvoorbeeld door een gehaktbal/hamburger te kneden.
En als je dingen gaat opbakken, zoals groente en vlees, geeft de maillard-reactie veel extra smaak aan gerechten, dus laat de boel een beetje bruin worden. Of bak vlak van te voren een beetje knoflook in de olie die je voor de rest van het gerecht gebruikt, dat geeft ook weer een extra dimensie aan veel gerechten. Bijvoorbeeld plakken courgette 'goudbruin' bakken in olie waar wat knoflook in zat vind ik heerlijk. Wel de knoflook op tijd eruit halen, anders wordt het heel bitter.

[Leon]

De blikjes/tubes tomatenpuree, daar zit wel een beetje zout in maar ze hebben het niet toegevoegd.

Dat moet ik dan eens opnieuw bekijken.

[joukon]

De blikjes/tubes tomatenpuree, daar zit wel een beetje zout in maar ze hebben het niet toegevoegd.

Tomatenpuree geconcentreerd bevat per 20 gram 0.15 gr. zout. Ik heb een potje tomatenpuree dat bevat per 100 gram 0.12 gram. Potje heeft inhoud van 100 gram. Demeter, De Nieuwe Band.
Voor wie echt geen zout mag hebben zou dieetadvies van diëtist uitsluitsel kunnen geven. Of de huisarts.

In een tomaat zelf zit geen zout! Het is dus in het potje erbij gedaan (als smaakmaker zoals dus met erg veel verpakte levensmiddelen). Het is eerder uitzondering en staat dan bij dieetproducten in de schappen.
In een kerstomaat zit ook geen zout. In een vleestomaat (135 gram) zit 0.01 gram zout (van nature dus).

Helaas ook ik moet op mijn zoutgebruik letten.
En ook op toevoegingen van suiker of suikervervangers. Een keertje "zondigen" mag, maar dat moet niet elke dag zijn.

[ErikB81]

In een tomaat zelf zit geen zout! Het is dus in het potje erbij gedaan (als smaakmaker zoals dus met erg veel verpakte levensmiddelen). Het is eerder uitzondering en staat dan bij dieetproducten in de schappen.
In een kerstomaat zit ook geen zout. In een vleestomaat (135 gram) zit 0.01 gram zout (van nature dus).

Volgens mij moet het bij de ingrediënten staan als er zout toegevoegd is en daar kan ik het niet vinden. En als een vleestomaat 0.01 gram zout bevat, wordt dat natuurlijk meer na concentratie. Vandaar dat ik schreef 'bevat wel wat zout, maar er is geen zout toegevoegd'.

[joukon]

Volgens mij moet het bij de ingrediënten staan als er zout toegevoegd is en daar kan ik het niet vinden. En als een vleestomaat 0.01 gram zout bevat, wordt dat natuurlijk meer na concentratie. Vandaar dat ik schreef 'bevat wel wat zout, maar er is geen zout toegevoegd'.

Je schrijft dat zout niet bij de ingrediënten staat. Dan zit het er niet in
Op de verpakking is niet terug te vinden wat voor soort tomaat erin zit. Er bestaan verschillende soorten en in allerlei gedaantes - glad, geel, geribd of (donker) rood. Je hebt vleestomaten, trostomaten, kerstomaten, pruimtomaten, pruimcherrytomaat, de Kumato, de Prunella, de Baron, de Prince en ze hebben allen hun eigen smaak.
Gisteren nog even gekeken bij AH. Daar zit bij de ingrediëntenlijst zout bij. Ook bij Brinta (bestaat uit tarwebloem, en in de korrel zit geen zout!). Het zijn bewerkte producten. In de regel wordt bij bewerkte producten zout toegevoegd. Dat maakt het vaak ook tot een ongezonde keuze. Net als toevoeging van zoet/zoetvervangers is zoals het woord al zegt, een toevoeging.
Is het misschien de conditionering en cultuurbepaald dat zout en zoet zo aanslaat? Een levensstijl gewoonte?
Volgens diverse diëtisten die ik de afgelopen 15 jaar geconsulteerd heb, zou je prima zonder die verpakte levensmiddelen kunnen. Waarom zit in plakjes kipfilet (broodbeleg) zout en in kipfilet niet? Beiden verpakt.
Onze voedingsmiddelen zijn een industrieel vervaardigd product geworden. Heerlijk dat programma 'Keuringsdienst van waarde' op NPO3. Aanbevelingswaardig.
Vroeger werd zout gebruikt als conserveringsmiddel. Nu nog. Maar met onze koelkasten en diepvrieskasten is dat eigenlijk niet nodig. En je hoeft niet meer zoals de VOC 3 tot 6 maanden onderweg zijn, zonder een winkel nabij.
Zout als smaakmaker. Het is als roken, over smaak zijn meningen verdeeld. Persoonlijk vind ik zout niet lekker. Suiker in de koffie? De pure smaak van cafeïne gaat verloren. De bitterheid. Helaas in de Hollandse witlof heeft de genetische industrie de bitterheid eruit weten te manipuleren.
De komkommer is bijna genetisch zaadloos gemanipuleerd.
Net zoals de sinaasappel. Terwijl die pitjes/zaden nuttig kunnen zijn!

Om terug te komen op de ts. Ik lees meestal voordat ik aan een fietsreis begin een aantal kook- en receptenboeken en maak een lijstje voor 1 week wat ik per dag erbij nodig heb.
- De dikke vegetariër met meer dan 2000 recepten, Mark Bittman
- Veganistisch koken, vervangers van vlees, vis, zuivelproducten, gluten, honing en dierlijke vetten - Celine Steen & Joni Marie Newman
- Het Hardloperskookboek deel 1 en deel 2, Miriam van Reijen & Barbara Kerkhof.
- Kiemen, groenteteelt in de keukenkast, ekologische alternatieven. De Kleine Aarde.

Nawoord; kiemen zitten vol smaken. Ze kunnen worden gebruikt in salades, soepen, sauzen, in 'broodbeleg' (chapati, naan, roti) hoofdmaaltijd en toetjes. Aanrader!

[Leon]

In de regel wordt bij bewerkte producten zout toegevoegd.

Om een lang verhaal kort te maken: je moet gewoon op de verpakking kijken.
Plus tomatenpuree, met toegevoegd zout: https://www.plus.nl/product/plus-tomate ... ram-894077
Plus Bio Tomatenpuree, zonder toegevoegd zout, maar wel met wat natuurlijk zout. Het scheelt wel: https://www.plus.nl/product/bio-tomaten ... ram-302391

[Ulli]

Allemaal super bedankt voor jullie reacties. In eerste instantie was mijn vraag gericht op zoutarm eten onderweg op de fiets. Dus hoe ik met beperkte middelen en zo min mogelijk bagage toch een smakelijke maaltijd kan koken. Dank aan Grandonneur, Leon en dijken63 voor jullie lijstjes. Ik zal mijn reiskeuken flink uitbreiden met meer kruiden en op zoek gaan naar handige potjes.

Ik zal zeker naar de kookboeken van joukon kijken. De vorige vakantie heb ik idd voor iets langer dan 1 week eigen voorraad mee genomen. Dat nam wel veel ruimte in beslag en ik baalde van het gewicht. Met een handige selectie kruiden lukt het hopelijk om de volgende keer minder mee te nemen en meer boodschappen ter plekke te doen.

Voor de rest hartelijk dank voor alle tips ook voor thuis. Met mijn diëtiste heb ik de voeding thuis redelijk goed op orde, maar helaas heeft zij geen ervaring met (minimalistisch) koken onderweg.