Carbon voorvork een potentieel risico?

[Bridgestone SM]

Ik heb op mijn 14e een Batavus-jongensfiets (3 SA-versnellingen) zo hard tegen een paaltje geparkeerd, dat niet alleen de voorvork gebroken, maar ook het frame (de bovenbuis) een knik had.

Precies, dat herken ik (behalve dat het bij mij een zwarte Gazelle was, ook 3 speed SA en trommelremmen).
De balhoofdbuis stond ietsje steiler en de bovenbuis had een knikje direct na de balhoofd-lug.
't Was niet echt fraai, maar 't bleek verder geen bezwaar, het stuur was oorspronkelijk zo "lui" dat het wel wat sportiviteit kon hebben.

[Wim]

Zulke schade aan een frame is echt gevaarlijk: tijd voor de schroothoop.

[Bridgestone SM]

Zulke schade aan een frame is echt gevaarlijk: tijd voor de schroothoop.

Dat valt te bezien. Zo'n "opgelopen" frame is verder wel "schroot", dwz niemand geeft er meer dan de schrootprijs voor.
Echter, ook al krijg je het ook nooit meer mooi in model hoeft het niet te betekenen dat het levensgevaarlijk is.
Mijn n=1 test zegt natuurlijk weinig, maar de toch nogal overmaat stalen buizen kunnen veel hebben. Afhankelijk van de toepassing worden ze ook al eerder gebogen. Zolang de buis (bijna) rond blijft, de binnenbocht niet rimpelt en de buitenbocht ook netjes glad is (en ook de fietsenmaker - een echte ouderwetse degelijke fietsenmaker - zei dat het jammer was maar geen einde oefening) hoef je bij van die "ouderwetse" stalenbuizen niet direct afscheid te nemen van een frame.

[Wim]

Ik vind dit echt onverantwoord: hoeveel risico wil je nemen?

[Leon]

Zolang de buis (bijna) rond blijft, de binnenbocht niet rimpelt en de buitenbocht ook netjes glad is (en ook de fietsenmaker - een echte ouderwetse degelijke fietsenmaker - zei dat het jammer was maar geen einde oefening) hoef je bij van die "ouderwetse" stalenbuizen niet direct afscheid te nemen van een frame.

Ik zou dat tocht maar doen. Wim en ik zuigen dit soort adviezen echt niet uit onze duim hoor. Je kunt wel alle adviezen negeren door luidkeels "Ja maar het kan wel hoor!" te roepen. Dat kan tijdelijk of in dit geval zo zijn, maar een keer gaat het grondig mis. Ik heb het vermoeden dat het dan dezelfde mensen zij die op hun achterste poten gaan staan om te roepen waarom ze niet gewaarschuwd zijn.

Ik plaats deze reactie overigens niet om juo te beschermen BSM, maar om de vele lezers op dit forum niet op het idee te brengen dat een verbogen fiets geen kwaad kan, want dat zou pas sneu zijn.

[Wim]

En voor wie een huiveringwekkende staalkaart wil zijn van wat er allemaal stuk kan: http://www.m-gineering.nl/techdex.htm onder het koopje Oops.
Mijn eigen evenmin leuke ervaring was die van het stuur op mijn Koga stadsfiets uit 1988. Ik was nog geen vijftig meter van huis, toen mijn rechterhand ineens een stuk lager kwam te zitten: het stuur was een paar centimeter naast de stuurpen aan het breken. Ee snelle reactie voorkwam een hoge tandartsrekening, of erger. Er waren eerder in het geheel geen sporen geweest die konden duiden op het naderende onheil (ik controleer mijn sturen zo af en toe). Achteraf heb ik dat stuur gewogen: 220 gram. Dat is echt heel weinig. Koga probeerde in die tijd inderdad relatief erg lichte fietsen in de markt te zetten, maar er zijn natuurlijk wel grenzen. Het nieuwe stuur is van NItto, en ruim 100 gram zwaarder. Kortom, neem geen risico, noch met beschadigde stalen stadsfietsen, noch met carbon vorken op vakantiefietsen.

[Bert van Sprang]

Ooit meegemaakt (op oude stadfiets) dat mijn fiets ineens een stuk langer werd doordat de voorvork was gebroken. Voor vakantiefietsen zou ik dit risico nooit nemen.

[peter de rijk]

Verder heb je wel gelijk mijn steekproef is beperkt (maar wat betreft voorvorken wel groter als die n=2), en als ik om me heen kijk zie ik ook fietsen in kreeftegang rijden of met de wielen min of meer X-achtig onder de fiets

Ja, ouwe stadsbarrels, daarmee suis je niet met > 50 km/u een bochtige helling af, laat staan dat je zwaarbeladen door een kuil knalt.

[keesswart]

Ja, ouwe stadsbarrels, daarmee suis je niet met > 50 km/u een bochtige helling af, laat staan dat je zwaarbeladen door een kuil knalt.

Maar soms wel met een krat vol boodschappen nog net door het oranje licht, terwijl er van twee kanten een tram nadert. Toen mijn stadsbarrel destijds crashste (nadat ik maandenlang een verbogen frame vooral beschouwd had als onaantrekkelijk voor fietsendieven), reed ik net weer op een fietspad en was mijn grootste probleem het weer bij elkaar harken van weggerolde boodschappen. Zie ook dit draadje over het stadsbarrel van Loes.

[Bridgestone SM]

En voor wie een huiveringwekkende staalkaart wil zijn van wat er allemaal stuk kan: http://www.m-gineering.nl/techdex.htm onder het koopje Oops.

Precies, dit zijn allemaal echte "oops" gevalletjes, maar ook allemaal redelijk tot echt licht spul.
Bij zo'n oude Gazelle (of Batavus etc) is het frame zelf nogal overmaat ... en het deed het dus nog vele jaren, en ook met een onredelijk zware bepakking. Ik zou het nu ook niet echt aanbevelen, maar ... het gaat gewoon.
Er waren overigens genoeg andere bezwaren bij het oude Gazelle frame: In elkaar geknutselde liggende vorkeinden (met zo'n ouderwetse kettingspanner), een semi losse staande vork en ga zo maar door.
Verder ging ik toen op de oude degelijke fietsenmaker af, die bekeek het frame en oordeelde dat er geen structurele schade was.

En .... ook al gaat het dus onder voorwaarden goed, het is geenszins een aanbeveling om maar zo met dergelijke schade door te rijden. Zeker als je met ultra licht spul rijdt moet je heel voorzichtig zijn, er is dan vaak geen enkele reserve.
Het is meer een voorbeeld dat overmaat vaak schaadt maar niet altijd. Sommigen zeggen dat het als het onder dit soort omstandigheden heel blijft een geval van "over-engineering" betreft, ik noem zoiets een prettige reserve. (Sommigen vinden alles dat niet stuk gaat "over-engineered".)

PS  We hebben overigens een "racestuur" aan de kast hangen van een fiets die op een aanhanger stond en waar de aanhanger een andere route koos als het trekkende voertuig. Een nogal overmaat aluminium racestuur, en het is nog "heel", dwz een hele hoek zwaar geschuurd en incl. extra race-bocht .... het stuur voldeed nooit aan de lichtgewicht-normen, maar het geeft me wel het vertrouwen dat ik niet steeds aan een nieuwe race-bocht moet denken als mijn fiets is omgedonderd.

PS2 In het voorbeeldje van de stadsbarrel van Loes was er sprake van een C-merk, en van een al langer optredend signaal dat er meer mis was. Ik zou graag zien als er bij die andere voorbeelden waar het niet goed gaat iets meer info gegeven werd ... voordat er gemakkelijk gezegd wordt dat ik gek was. In mijn geval was het een oude degelijke Gazelle, en een degelijk fietsenmakers-oordeel, en bovendien de harde praktijk die bewees dat het ging, anders zat ik hier misschien wel niet meer.

[Wim]

Het probleem heet risico.

[JanH]

Het probleem heet risico.

Wat kan een beknopt antwoord toch zo verhelderend zijn

[Polling]

Ik vind dit echt onverantwoord: hoeveel risico wil je nemen?

Ik heb er ook geen meter meer op durven fietsen. Gelukkig had ik een geweldige oma, de ook een tweede fiets wilde financieren (was standaard cadeau bij overgang naar middelbare school)

[Bridgestone SM]

Het probleem heet risico.

Tja, het grootste risico zit óp de fiets of kruist in een auto het pad van een fietser.

Het blijft apart dat verschillende mensen weten hoe het frame van mijn oude Gazelle eraan toe was, en het op afstand beter weten als de eigenaar of de fietsenmaker, en dat zonder het frame ooit gezien te hebben.
 

Qua risico's:
Indertijd liepen allerlei vakantiefietsers onverstandige risico's: ondeugdelijke remmen bijvoorbeeld, veel te lichte "race-fietsjes" bijvoorbeeld, of slecht gespaakte te lichte wielen (waarbij dan ineens alle spaken aan één kant braken ... tijdens de afdaling).

Maar goed, het gaat OffTopic en niet meer over carbon of de voorvork (de aanleiding was immers de opmerking dat de voorvork sowieso nogal kwetsbaar is, een opvallend constructief wondertje, twee dunne lichte buisjes waarop een veelheid van krachten komt) waarbij vooral zijdelingse krachten snel een "probleem" zijn.

Het herhalen van zetten leidt hier niet tot nieuwe inzichten.

Overigens, met voorvorken neem ik geen risico's, als een verstandige fietsenmaker (nee het is niet meer die man van de Gazelle, die man is al lang niet meer onder ons) die niet wil richten ga ik niet zelf klooien, zelfs niet voor een stadsfietsje. Als diezelfde fietsenmaker zegt dat ik met mijn stuur geen risico loop dan ga ik het niet uit overbezorgdheid vervangen.

[123456]

Het probleem heet risico.

Wat kan een beknopt antwoord toch zo verhelderend zijn

+1

[Leon]

Ik heb ook een keer een handgebouwd topmodel vakantiefiets van het bekende Nederlandse A-merk gehad waar een minuscuul scheurtje in kwam. Ik heb er nooit meer op gefietst. Het frame heb ik jaren op zolder bewaard, tot op de dag dat ik besloot te testen met mijn eigen gewicht waar het frame tegen kon. Daarvan schrok ik wel. Het brak als peperkoek, precies bij het scheurtje. De vork was nog helemaal goed. Ergens begin jaren 90 van de vorige eeuw had men immers al veel sterkere vorken ontdekt dan die waar BSM het over heeft.

Maar ook dat is allemaal maar een anekdote. Risico's gaan ook over aantallen die groter zijn. Een aardige illustratie daarvan is dat iedereen begrijpt wat je bedoelt als je zegt dat de kans op een ongeval 10x zo groot wordt als je gedronken hebt, maar niemand zich zorgen maakt als je zegt dat 9999 van de 10000* autoritten van dronkaards goed gaan, terwijl het wel op hetzelfde neerkomt.
Dus die "bij mij ging het goed"-uitspraken, alsjeblieft...

*: Ik kan er wat naast zitten, maar dit is de grootte-orde die ik,ooit uitgerekend heb.

[Bridgestone SM]

Ik heb ook een keer een handgebouwd topmodel vakantiefiets van het bekende Nederlandse A-merk gehad waar een minuscuul scheurtje in kwam. Ik heb er nooit meer op gefietst. Het frame heb ik jaren op zolder bewaard, tot op de dag dat ik besloot te testen met mijn eigen gewicht waar het frame tegen kon. Daarvan schrok ik wel. Het brak als peperkoek.

Je hebt het over een minuscuul scheurtje in een handgebouwd topmodel (ik verdenk het ervan extra licht te zijn) .... da's heen wat anders als een wat "opgelopen" frame van een degelijke polderfiets van een merk dat toentertijd ouderwetse degelijkheid (en gewicht) nog voorop had staan.

[Leon]

Als ik schrijf dat het een vakantiefiets was dan bedoel ik dat het een fiets was die bedoeld was voor fietsvakanties. Met bagage en zo. De fiets was speciaal voor dat doel voorzien van oogjes aan de voorvork en zo.. Probeer alsjeblieft niet doorlopend alles anders te lezen dan ik het schrijf om het daarmee proberen te ontkrachten.

[Wim]

Ach, degelijkheid is een complex verschijnsel. Moderne lichtgewicht stalen buis is heel veel sterker dan dikke lompe stalen buis van vroeger. De kwaliteit van de bewerking is minstens zo belangrijk, en was bij massa producten van vroeger zeker niet onberispelijk. Is de buis plaatselijk te warm geworden bij het solderen? Dat was een groot probleem bij ouderwetse buizen. Is de aansluiting bij de lug netjes gedaan?
Om terug te komen op vorken: de grootste krachten spelen rond de kroon. Een goedkope stalen vork uit een stuk lost dat op door alles zwaar te maken, maar dan heb je een heel stugge zware vork, zonder veel comfort. Een klassieke chique vork heeft meestal een gegoten kroon die sterk genoeg is voor de krachten die erop komen, en dunne slanke gebogen poten voor de souplesse.

[Bridgestone SM]

Als ik schrijf dat het een vakantiefiets was dan bedoel ik dat het een fiets was die bedoeld was voor fietsvakanties. Met bagage en zo. De fiets was speciaal voor dat doel voorzien van oogjes aan de voorvork en zo.. Probeer alsjeblieft niet doorlopend alles anders te lezen dan ik het schrijf om het daarmee proberen te ontkrachten.

Ik probeer niks te ontkrachten, en ik lees wat er staat.
Een fiets met een scheurtje is wat anders als eentje waar geen scheurtje in zit.

En als ik dan direct even mag inhaken op de reactie van Wim.
Ja het klopt lichtgewicht kwaliteitsstaal is een stuk sterker, maar de vergelijking is als die tussen een blik gepelde tomaten en een bierblikje. Het bierblikje is in veel opzichten sterker ... totdat er een ongewone belasting op komt, je laat het bijvoorbeeld vallen. Het suffe tomatenblik verdraagt zo'n ongeluk beter.