Koopt eigen waar?

[Bert van Sprang]

In een ander draadje wordt geageerd tegen het kopen van producten bij bijvoorbeeld Ali-express, de Chinese Ebay. De post wordt afgesloten met Koopt eigen Waar. Daar dit met Trump en Wilders erg actueel is, leek het mij aardig hier een item aan te wijden. Mijn idee is namelijk dat wereldwijd shoppen bijdraagt aan een wereldwijde welvaart en dat Koopt eigen Waar allang een illusie is. Trump zou nog raar staan te kijken als hij inderdaad alleen in de VS geproduceerde producten toelaat: heel goed mogelijk dat een in de VS gemonteerde auto zonder de in Duitsland ontwikkelde en in China geproduceerde elektronica de fabriek niet uitkomt.

[Leon]

"Bert van Sprang" schreef:

> Mijn idee is namelijk dat wereldwijd shoppen
> bijdraagt aan een wereldwijde welvaart
1. Is dit waar?
2. Is het goed?

Bij 1: We kopen hier in het westen al heel lang koffie, banenen en wat dies meer zij uit arme landen en we halen er goud en diamanten vandaan maar toch schiet het niet echt op met de welvaart daar. Er schort dus iets aan de stelling.
Bij 2: Natuurlijk wil je dat de arme fabrieksarbeider er een centje aan overhoudt, maar als je bv een iPhone koopt gaat het allergrootste deel van het geld niet naar die arbeider. Eigenlijk kun je beter een telefoon kopen die honderd euro goedkoper is en een tientje aan de arbeiders geven.
Voor het milieu is het overigens beter om geen smartphone te kopen.

> dat Koopt eigen Waar allang een illusie is.
Macro wel, zoals je beschrijft. Micro kan iedereen zijn eigen afweging maken. Koop ik de appels van de boer in de buurt* of die uit Ghana? Koop ik een fiets die in Nederland in elkaar is geschroefd of een die zo uit de doos uit China komt. Is de mlieubesparing op het transport groter dan het milieunadeel van de grotere overheadkosten in Nederland? Lastige rekensom. In algemene zin kun je wel degelijk kopen bij een verkopende partij die je meer gunt dan een andere partij, al zijn consumenten nu volgens mij meer calculerender op prijs/prestatie dan ooit.

*: op dit moment lastig want vorig voorjaar was er een ernstige vorstaanval en daarom zijn de Elstars nauwelijks meer te krijgen.

[Fietsertje71]

Tsja, het is een onderwerp waarmee je alle kanten uit kunt. Twintig jaar geleden vroeg ik al aan de docent logistiek in het kader van locatiekeuze van productie, wat doen we over 50 jaar als er geen lage lonenlanden meer zijn omdat ook daar de economische groei heeft toegeslagen? "Dat zien we dan wel weer" was het antwoord.

Inkooptechnisch zit je ook wel een beetje vast aan het Dupontschema https://nl.wikipedia.org/wiki/DuPont-analyse

Kleine veranderingen in de kosten hebben door een hefboomwerking nogal grote invloed op winstgevendheid.

[joukon]

Er valt wel wat af te dingen van waar kopen uit Europa, die volgens Europese regelgeving vervaardigd worden.
Of bijvoorbeeld Ali-express, de Chinese Ebay, bijvoorbeeld ook controleert of waren geproduceerd wordt zonder kinderarbeid, uitbuiting door lage beloningen of 'slaven arbeid'. Wie controleert op arbeidsomstandigheden en eerlijke beloningen? Wie controleert op duurzaamheid? Op milieu aspecten? Op dierenwelzijn?

Als je rechtstreeks uit China waren laat komen. weet je wie gecontroleerd heeft? Volgens welke normering?
Goedkoop waren scoren wil niet zeggen dat ze duurzaam vervaardigd zijn tegen een eerlijke prijs voor zowel arbeider als producent van grondstoffen.
Trump en Wilders lijken de zoveelste "middle class" te zijn die vooral zichzelf willen verrijken.

Eerlijke handel wordt al sinds de vorige eeuw jaren '70-'80 gepropageerd door onder andere Wereldwinkel, Novib/Oxfam, Max Havelaar en vele anderen.
Dat is veelal een druppel op een gloeiende plaat. Maar ergens moet je beginnen.

Ik weet nog uit de jaren '80 dat India bijvoorbeeld via ontwikkelingsgeld trawlers (grote vissersboten) kreeg die in Nederland gebouwd werden, en die vervolgens vele duizenden kleine vissers aan de kust van onder andere de deelstaat Kerala, brodeloos maakten omdat die trawlers de kust leeg visten. En zo zijn er talrijke andere voorbeelden te geven.
De wereldhandel zorgt niet perse voor betere arbeidsomstandigheden en betere beloningen voor arbeiders.
Eerder is het een uitbuiting van grondstoffen die niet onuitputtelijk zijn. Zie de aardgas van Groningen en de gevolgen voor de Groningers op hun beleving van veiligheidsbevinding.

[Fedor]

Ik ben bewust bezig "eigen waar" te kopen indien mogelijk, al is dat meer vanwege de arbeidsomstandigheden in arme landen, de milieukosten van transport en de winstmarges van de desbetreffende bedrijven. En de "heritage" speelt ook een grote rol.

Made in bijv. DE of UK geeft dan een net wat lekkerder gevoel, of maakt mij dat nu een soort nationalist?

[Bert van Sprang]

Arbeidsomstandigheden arme landen: Natuurlijk is het goed te letten op de arbeidsomstandigheden in arme landen, als jij geen producten uit arme landen koopt hebben ze echter helemaal geen arbeid. (Hoef je je over slechte arbeidsomstandigheden ook niet druk te maken.)

Made in DE of UK geeft dan een net wat lekkerder gevoel: inderdaad een lekkerder gevoel, niet meer en niet minder, want made in DE of UK betekent meestal niet meer dan dat het daar in elkaar is gezet.

Wat bedoel je met "heritage"?

Zelfs "onze" ambachtelijke fietsenmaker doet feitelijk niet meer dan buizen van elders aan elkaar zolderen en daar onderdelen uit het oosten (Rohloff) of verre oosten (Shimano) aan hangen.

Welke doorsnee "eigen" producent controleert of waren geproduceerd worden zonder kinderarbeid, uitbuiting door lage beloningen of "slavenarbeid"? Ga maar eens in een kas in het Westland kijken waar Oosteuropese arbeiders lange dagen maken en in stapelbedden slapen. Ook in Nederland wordt niet gecontroleerd op duurzaamheid en dierenwelzijn blijft een lachertje als scharrelkip betekent 9 kippen per m2.

Als je waren direct in China besteld, weet je in ieder geval zeker dat het hele bedrag daar terecht komt.

Feit is dat de armoede in de wereld de laatste 50 jaar drastisch is gedaald, ik wijt dat aan open grenzen, wereldwijde handel en goede communicatiemiddelen en niet aan ontwikkelingshulp of eerlijke handel.

[Fedor]

Wat bedoel je met "heritage"?

Als een bedrijf al meer dan 100 jaar bijv. kleding in de UK maakt. Veel hipsters zweren overigens ook bij dit soort merken.

Als zo'n bedrijf dan besluit vanwege het kostenplaatje dat uit te besteden naar China, terwijl de marketing nog steeds vertelt over origineel, historie etc. dan is toch de originaliteit van zo'n merk om zeep geholpen. Ik geeft liever wat meer uit aan een merk wat dat wel in ere houdt.

Al wordt dat wel steeds lastiger... helemaal in de buitensportsector (alhoewel daar dan weer weinig "heritage" is).

[Georg]

Dit is zoals men in het Engels taalgebied noemt een "can of worms".

Ik weet niet waar ik moet beginnen, eerlijk gezegd. Na WWII is veel arbeid verplaatst naar lage lonenlanden, de wereld als geheel sterker en sneller economisch onderling verbonden. Dat heeft gunstige en zeker ook ongunstige effecten, die we allemaal wel weten op te sommen.
Om het even 'klein' te houden; mijn oproep met de oude slogan "koopt eigen waar, dan helpen wij elkaar", heeft ook in deze tijd nog steeds waarde. Lang niet alle arbeid is naar het buitenland verdwenen, en er is juist weer een herwaardering en opleving van ambachten en 'eigen' productie te zien. Het is dus alleen al om arbeidstechnische redenen nog altijd zinvol 'eigen' waar te kopen. Uiteraard ook om redenen van verscheidenheid, en (vak)kennisbehoud.

Wat China betreft hebben wij als Westen te maken met een inmiddels tot formidabele tegenspeler op wereldschaal uitgegroeide macht, die het economisch spel speelt volgens eigen regels, en eenzijdig beperkingen oplegt aan ons, het Westen. Een zeer ongelijk speelveld dus, zoals men ook kan verwachten van een dictatuur, wat China feitelijk is.
Dit kan en gaat waarschijnlijk op termijn zeer kwalijke gevolgen hebben voor onze invloed in de wereld.
Het is dat de Chinezen zo slim zijn om zich te realiseren dat men meer macht verwerft middels handel dan met geweld, waarbij wij in Europa nog relatief recent overtuigd beoefenaars waren van het tegendeel van die wijsheid...
Dat maakt het nog niet minder potentieel gevaarlijk en schadelijk, want wie betaalt bepaald, en persoonlijk bepaal ik zaken liever zelf dan dat gebeurt door een buitenlandse grootmacht die door ons eigen kortzichtigheid in het zadel is geholpen.

Kortom, ik denk dat het ruimschoots tijd is om eens stil te staan bij wat de gemakzuchtige, kortzichtige "outsourcing" van zowat alles naar het Verre Oosten tot gevolg gaat hebben, op alle hier in deze discussie genoemde terreinen, niet in de laatste plaats op het milieu.

Dat de armoede in de wereld gedaald is, om even op een voorgaande opmerking in te haken, heeft ook bepaald niet louter positieve gevolgen, naar de gevolgen van de toegenomen wereldhandel kun je op verschillende wijze kijken.

Zoals wij ook hier ten lande kunnen zien is juist een stijgend welvaartsniveau een directe bedreiging voor de aarde, waar armoede dat op zichzelf niet is.
In dat opzicht is de oproep van bijvoorbeeld Jan Terlouw, om eens af te stappen van het primaat van de economische groei en de economie zeer terecht.

[Bert van Sprang]

George,

Ik lees in jouw bericht de angst om de superioriteit kwijt te raken, echter als we willen leven in een wereld met gelijke kansen en welvaart voor iedereen, dan zal het niet anders gaan dan door te accepteren dat de westerse superioriteit niet langer vanzelfsprekend is. En gelijke welvaart voor iedereen is denk ik inderdaad alleen maar mogelijk als wij een hele grote stap terug doen.

[Friso*]

Groei van het nationaal inkomen is goed voor de armoedebestrijding. Maar het is niet de enige factor. Een andere, bijvoorbeeld, is de verdeling van welvaart onder de bevolking. Verder lijkt het mij handig te weten welke definitie van armoede men hier aanhoudt.

[Tom vds]

Koopt eigen waar? Nee. Koopt eerlijke waar!
Dat is eigenlijk wat ik wil zeggen, zie het maar als een nuancering van mijn bijdrage in “dat andere” draadje.

Ideaal zou een eerlijke prijs voor een eerlijk product zijn. Het is geen kwestie van anti-globalisering, maar van anders-globalisering. We zijn daar echter ver vandaan. En dat geldt niet slechts voor producten. Diensten horen daar netzó bij.

Ik heb niets met Wilders, ben van een totaal andere stroming. Ik ben pro-Europees en werp nationalisme ver van mij. En En Trump: heb ik ook niets mee. Vind overigens wel dat er in Nederland een sterk getekend en eenzijdig beeld wordt gegeven van Trump. Maar dat terzijde.

Het probleem zoals ik het zie, gaat verder dan uitsluitend het aanschaffen van “spullen” uit China. Ik koop niet van Ali-Express. Maar Ali-Express is slechts de metafoor, zoals dat bij velen de McDonalds is voor ongezond eten. Ik blijf ook ver van winkels als Primarkt. Net als van all-inclusive-Corendon-achtige vliegvakanties. (Dat overigens om meerdere, wellicht voor de hand liggende, redenen)
De voor mij belangrijkste reden is, is dat het tè goedkoop is. Dat goedkope komt niet van slimme innovatie. Of van ontwerp. Of van bulk inkopen.
Die lage prijzen komen omdat er ergens iets niet goed geregeld is. En dat is per definitie sowieso de arbeids- en/of leef omstandigheden en de beloning van de werkers.
Een zomerjurk van €7 is géén eerlijke handel. 10-dagen all-inclusive aan de Turkse Rivièra voor €350 is géén eerlijke handel! Het call-center van een Engelse bank verplaatsen naar India of de Filipijnen, is géén eerlijke handel.
Dat nieuwe vrachtschip laten bouwen in Vietnam, en het oude schip laten slopen op een stand in Pakistan, is géén eerlijke handel.
Terwijl het dat wel zou kunnen, als er maar niet op arbeidskosten en arbeidsomstandigheden zou worden geconcurreerd.
En daar zit hem de kneep. Het is valse concurrentie. Wij, in de westerse wereld met onze sociale verworvenheden en -vrijheden, hebben ons leven zodanig ingericht dat we kunnen vertrouwen op voorzieningen die collectief worden onderhouden (even daargelaten of je daar nu vóór of tegen bent). En dan heb ik het niet uitsluitend over sociale voorzieningen als de AOW, WAO, Bijstand etc.
Het gaat ook om dingen als vuilnis afvoer, brandweerzorg, straat verlichting, de bibliotheek, ambtenaren op gemeente-huizen, dijkverzwaring......
Door nu goederen via Ali-express te bestellen, haal je een deel van de samenhang waarop onze maatschappij draait, weg. En dat deel is onder andere arbeid. Arbeid is essentieel voor een samenleving. We huilen met z’n allen tranen met tuiten als V&D failliet gaat en honderden werknemers op straat komen te staan. Maar we laten op dezelfde dag nog wel een doosje badeendjes via Ali thuis brengen (omdat ze een dubbeltje goedkoper zijn) door een bezorger die amper zijn brandstofkosten vergoed krijgt maar niets kan zeggen omdat hij als zzp-er te werken wordt gedwongen.

Wat zouden we zeggen als er bij de volgende levering een Chinees aanbelt, u uw pakje overhandigd en in gebrekkig Engels u ook nog vraagt om ergens te tekenen voor ontvangst? (“Chinees” is hier weer de metafoor, ik geen probleem met wie van welke nationaliteit dan ook). Zeer waarschijnlijk zal de spreekwoordelijke pleuris uitbreken.
Bij het KLM personeel is die pleuris al uitgebroken omdat er één lid van het cabine personeel moet verdwijnen uit kosten/concurrentie overwegingen.

Veel (fysieke) winkels hebben het moeilijk, en niet alléén in Nederland. Schoenverkopers klagen dat “klanten” de winkel als paskamer gebruiken, om vervolgens via internet die schoenen te bestellen om het daar wellicht een tientje of twee goedkoper is. Een steeds groter deel van die bestellingen gaan via Ali-achtige verkopers. Ik weet ook wel dat ondernemers daar op in dienen te spelen. Helaas gaat dat wel vaak ten koste van arbeidsplaatsen.
Andere winkeliers laten je betalen voor het passen, of voor het advies, en die kosten worden dan verrekend met je aankoop. (Ik ken bijvoorbeeld een hardloop-winkel waar ze dat doen).

Vind ik nu dat je niet meer moet kopen bij de Primarkt of bij Ali? Nee.
Maar bedenk wel waarom je shirtje of poffertjes pan zo goedkoop is.
Voor mij persoonlijk is het een “no-go”.
En ja, natuurlijk heb ook ik spullen uit “China”. Maar ik denk er wel over na.

Ik wil nog wel een kanttekening plaatsen bij het fenomeen AliExpress.
AliExpress is een soort markt waar handelaren gebruik van kunnen maken. Ook Nederlandse handelaren (weet niet of ze dat doen). Het Chinese internet bedrijf Alibaba is de marktmeester. Hetgeen je besteld hoeft dus niet perse uit China te komen.

Ook nog vermeldenswaardig.
Kijk eens naar de VPRO docu serie “de prijsvechter” van Roland Duong en Marijn Frank.

Groet, Tom.

[Tom vds]

George,

Ik lees in jouw bericht de angst om de superioriteit kwijt te raken, echter als we willen leven in een wereld met gelijke kansen en welvaart voor iedereen, dan zal het niet anders gaan dan door te accepteren dat de westerse superioriteit niet langer vanzelfsprekend is. En gelijke welvaart voor iedereen is denk ik inderdaad alleen maar mogelijk als wij een hele grote stap terug doen.

Vooralsnog lees ik slechts dat jij de enige bent die het over superioriteit heeft. Gelukkig kun je wel accepteren dat die niet (langer) vanzelfsprekend is.

Groet, Tom.