door
WillemT » za 30 dec, 2017 15:26
Doorgaans staat “aarde” (het frame van de fiets of chassis van dynamo of lamp) voor de “min” bij gelijkspanning en de “nul” bij wisselspanning. Hieronder een toelichting.
Op zich speelt “aarde” bij zowel gelijkspanning als wisselspanning in beginsel geen rol. Beide spanningen worden aangeboden over twee aders (de zogenaamde drie fasen wisselspanning even buiten beschouwing gelaten).
Van belang is wat er bij de bron (dynamo, accu) met deze twee aders gebeurd. Overigens bestaan er ook dynamo’s die gelijkspanning leveren maar die zal je op een fiets niet vinden.
Bij de bron (dynamo, accu) kan je namelijk een van beide aders met de “aarde” verbinden. Bij gelijkspanning is dat doorgaans de min-pool. Deze wordt met het chassis (van de auto bijvoorbeeld) verbonden. Het chassis fungeert dan als een van de twee aders.
Bij wisselspanning kan je ook bij de bron een van de aders met “aarde” verbinden. Bij een fiets is dat het frame welke dan meteen als een van de twee aders gaat fungeren. Naar je lampje loopt dus maar een ader. Was er van oorsprong geen verschil tussen beide aders, nadat een van de aders op het frame is aangesloten wordt dit bij wisselspanning de “nul” en de andere de “fase”.
Bij onze netspanning thuis speelt iets soortgelijks. Bij de elektriciteitscentrale wordt een van beide aders met de aarde ( de echte aarde) verbonden. De aarde fungeert hier echter niet als vervanger van een van de aders, beide aders worden naar je huis gelegd.
De ader die bij de centrale met de aarde verbonden wordt de “nul”, de andere wordt de “fase”. Thuis krijg je er ook nog een “aarde” bij, deze wordt verbonden met het chassis van je koelkast, wasmachine en zo voort. Deze "aarde" is thuis ook verbonden met de echte aarde.
In feite zou je een lampje kunnen laten branden tussen de “fase” en een metalen pen in de aarde (zoals bij je fiets, daar is het frame immers de aarde), maar dat is niet de bedoeling en wordt herkend als “storing” waardoor je aardlekschakelaar ( de naam zegt het al) de netspanning uitschakelt. De “aarde” thuis is dus een beveiliging en geen vervanging van een van beide aders zoals op je fiets.
