Nu dertig jaar geleden....

[Martin E. van Doornik]

Op 18 juli 2011 is het 30 jaar geleden dat ik een fietstocht door het toen grimmige en communistische Oost-Europa heb aangevangen. Hiervoor waren de vereiste visa op moeizame wijze in mijn paspoort nodig. Er heerste toen hongersnood, ik heb enkele keren in de lange rijen voor de winkels staan wachten. Ik heb in twee weken ongeveer 1100 km van Praag naar Warschau gefietst, vaak in slecht weer. De periode van "onder de hamer en sikkel" is nu allemaal geschiedenis geworden en ik denk er nog vaak aan. Tsjechoslowakije is nu Tsjechië geworden en in Polen is ook een en ander veel veranderd.
Ik kan wel zeggen dat deze fietstocht echt een waagstuk is geweest en mijn familie verklaarde mij toen voor gek, maar ik heb het voor mekaar gekregen!

Hieronder een fotoverslag (met gemonteerde teksten onder de foto's). Klik op het zwarte pijltje rechtsonder voor de volgende foto. http://www.mijnalbum.nl/Album=NKZUFDNQ

[_Peter_]

Martin, prachtige foto's en ook de tekst lijkt me uit die tijd te komen. Heb je er wel eens aan gedacht om dezelfde route nog eens over te doen? Of toch maar niet omdat je bang bent teleurgesteld te worden?

[Martin E. van Doornik]

Martin, prachtige foto's en ook de tekst lijkt me uit die tijd te komen. Heb je er wel eens aan gedacht om dezelfde route nog eens over te doen? Of toch maar niet omdat je bang bent teleurgesteld te worden?

Zou leuk zijn, maar nu zijn er veel te weinig jeugdherbergen in Tsjechië en Polen meer over, die op fietsafstand van elkaar liggen. In Polen waren schoolgebouwen tijdens vakanties als "schronisko" in gebruik, nu niet meer. In 1981 was 125 à 140 km per dag geen uitzondering! Bovendien heb ik een deel van die fietsroute al in 1997 overgedaan, met auto en tent in gezelschap van m'n vrouw. Bij slecht weer of in een grote stad opnieuw in JH's overnacht.
In september a.s. ga ik weer in Zweden fietsen!

[_Peter_]

Martin, na 30 jaar behoor je natuurlijk ook niet meer tot de jeugd, al ben je zo jong als je je voelt. Dat je benen daar anders over denken is natuurlijk een ander verhaal. De afgelopen 10 jaar heb ik tijdens de vakantie over de Balkan gezworven en heel langzaam zie je dan de landen waardoor je heen fietst veranderen, jammer genoeg niet altijd ten goede. Meer autoverkeer en daar worden de wegen jammer genoeg ook niet beter van. Het gaat allemaal een beetje op elkaar lijken net als wat je in Nederland ziet in de grote winkelstraten. Ook de mentaliteit van de mensen veranderd. Het contrast tussen Slovenië en Servië; beide ooit onderdeel van Joegoslavië; is nu veel groter dan dat dat 10 jaar geleden denk ik was. Veel van wat ik dit jaar in Servië zag, zag ik 10 jaar geleden ook nog in Slovenië en is daar nu weg. Vooruitgang noemen ze dat.

[liz]

Indrukwekkend Martin. Tijden veranderen inderdaad. Ik denk dat veel mensen daarginds maar wat blij zijn dat de tijd van rijen voor de winkels voorbij is.

[HansvanderVeeke]

Mooi tijdsbeeld Martin. Leuk dat je deze fotoserie voor ons beschikbaar hebt gemaakt.
Je was vroeger wel een behoorlijke nozem

[Michael W]

Op 18 juli 2011 is het 30 jaar geleden dat ik een fietstocht door het toen grimmige en communistische Oost-Europa heb aangevangen.

Leuk verslag Martin!
Grappig, precies 30 jaar geleden, van 3 juli tot 12 september 1981, fietste ik mijn eerste lange fietstocht van Nederland naar de Zwitserse Alpen (Rumein, nabij de Italiaanse grens) en na daar twee weekjes te hebben gewandeld in de bergen, weer terug naar Nederland. Heen via de Vogezen, terug langs de Rijn en door de Eifel. En dat (voor de techneuten) op een Koga Gents Touring met klassiek Rolls zadel en Vredestein Perfect bandjes van 25 mm die niet gescheurd zijn

Het jaar daarvoor had ik trouwens bij Wolfsburg de grens met de DDR gezien en gedacht 'Daar moet je niet zijn'.

[Franke]

Vliegen met een Tupolev-134 was waarschijnlijk het grootste waagstuk van de reis...

[Martin E. van Doornik]

Vliegen met een Tupolev-134 was waarschijnlijk het grootste waagstuk van de reis...

Ik had tijdens het voorbereiden aanvankelijk een retourvlucht Schiphol-Praag gewild met na aankomst per fiets in Warschau een derde vlucht naar Praag. Dit was samen goedkoper dan twee aparte vluchten Schiphol-Praag en Warschau-Schiphol.
Aangezien die retour naar Praag al was volgeboekt, heb ik de retourvlucht naar Warschau verplaatst, waar ik na aankomst in Warschau op Praag kon overstappen aan boord van een Illyoesin-18, een mooie viermotorig propellertoestel. De retourvluchten waren met de Tupolevs-134. Alle drie van de Poolse maatschappij LOT. Het was in 1981 zelfs niet toegestaan om over de DDR te vliegen, daarom werd er over Denemarken en Gdańsk gevlogen!
Je moet niet vergeten dat na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 de toestellen minder goed werden onderhouden. In 1981 zagen de toestellen nog erg goed verzorgd uit. Best spannend, je eigen fiets mee aan boord van een vliegtuig van Sovjet-makelij. Dat kan je nu alleen maar navertellen.

[Martin E. van Doornik]

Ik heb nu het volledige reisverhaal van mijn fietstocht door Oost-Europa in 1981 op Microsoft Word staan, echter te lang om op dit forum te plaatsen. Het is echt spannend om te lezen. Wie er belangstelling voor heeft, stuur mij je e-mail adres op dan zal ik de tekst naar jou mailen!

[bert sitters]

Vliegen met een Tupolev-134 was waarschijnlijk het grootste waagstuk van de reis...

Ik had tijdens het voorbereiden aanvankelijk een retourvlucht Schiphol-Praag gewild met na aankomst per fiets in Warschau een derde vlucht naar Praag. Dit was samen goedkoper dan twee aparte vluchten Schiphol-Praag en Warschau-Schiphol.
Aangezien die retour naar Praag al was volgeboekt, heb ik de retourvlucht naar Warschau verplaatst, waar ik na aankomst in Warschau op Praag kon overstappen aan boord van een Illyoesin-18, een mooie viermotorig propellertoestel. De retourvluchten waren met de Tupolevs-134. Alle drie van de Poolse maatschappij LOT. Het was in 1981 zelfs niet toegestaan om over de DDR te vliegen, daarom werd er over Denemarken en Gdańsk gevlogen!
Je moet niet vergeten dat na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991 de toestellen minder goed werden onderhouden. In 1981 zagen de toestellen nog erg goed verzorgd uit. Best spannend, je eigen fiets mee aan boord van een vliegtuig van Sovjet-makelij. Dat kan je nu alleen maar navertellen.

Vliegen met een Toepolev was na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie inderdaad veel spannender: helemaal op de voormalige "binnenlandse vluchten". Eigenlijk was er toen nog niet veel veranderd: de roebel was nog het betaalmiddel en het visum voor alle voormalige Sovjet-rebublieken ging nog via het visumbureau van de Sovjet-Unie. Voordeel was dat je nog slechts één viusum nodig had. Toch was het uiteenvallen ook wel merkbaar: in Boechara was een nijpend tekort aan theekopjes. Door het uiteenvallen werden er een theekopjes meer geleverd. Een giantisch probleem, want Boechara drinkt men zeer veel thee. Ik heb in 1992 gevlogen met een Toepolev 154 van Moskou naar Boechara en van Bisjkek naar Novosibirsk. De fietsen moesten we zelf in het vliegtuig laden op een spiegelglad bevroren platform in Moskou. Er waren mensen van onze groep die hun fietsen in een doos hadden gedaan. Dat mocht niet: de fietsen moesten uit de doos en de dozen bleven achter op het platform. Er was geen signaal van riemen vast. Op diverse stoelen ontbraken zelfs de riemen. De beenruimte was nog krapper, dan nu bij de lowcost-stunters. Op de vliegvelden zag je tal van Toepolevs. Deze vlogen niet meer, maar onderdelen uit deze toestellen werden gebruikt om andere kisten in de lucht te houden.

[DriesBa]

Leuke sfeerimpressie, wel bedenken dat ook de tijd hier 30 jaar verder is.

[Martin E. van Doornik]

Nu zijn de mijn album-foto's over mijn fietstocht in Oost-Europa van 1981 gewijzigd. Het scannen van mijn dia's waren in 2003 uitbesteed. Maar wat waren de kleuren van slechte kwaliteit! Ook hebben gescande ansichtkaarten nu plaats gemaakt voor mijn eigen foto's. Nu ik een eigen diascanner in huis heb, zijn een groot deel van de foto's in mijn album vervangen en met photoshop bewerkt (stofjes schoonmaken e.d.), bovendien zijn er nog een paar foto's toegevoegd. Die zijn nu te zien aan de veel lagere Gezien: aantallen aan de rechterkant. Kijk en geniet!

http://www.mijnalbum.nl/Album=NKZUFDNQ

[gyorpb]

Even een persoonlijk ergerpuntje aanstippen: het gaat hier toch echt over Midden- of Centraal-Europa, hoor. Kijk eens goed naar de kaart: Praag ligt ten westen van Wenen, en niemand zou het in zijn hoofd halen het bij een bezoek aan Oostenrijk over Oost-Europa te hebben!

(Voormalig) Oostblok, soit. Maar Oost-Europa, daarvoor moet je toch op z'n minst naar Wit-Rusland of Oekraïne afreizen.

.tsooJ

[Pedalero]

+1

Maar wel mooie foto's!

[Martin E. van Doornik]

Even een persoonlijk ergerpuntje aanstippen: het gaat hier toch echt over Midden- of Centraal-Europa, hoor. Kijk eens goed naar de kaart: Praag ligt ten westen van Wenen, en niemand zou het in zijn hoofd halen het bij een bezoek aan Oostenrijk over Oost-Europa te hebben!

(Voormalig) Oostblok, soit. Maar Oost-Europa, daarvoor moet je toch op z'n minst naar Wit-Rusland of Oekraïne afreizen.

.tsooJ

Nou, daar heb ik nooit stil bij gestaan en je kan best gelijk hebben. Ik denk vaak aan "Oost-Europa" over alles wat achter het IJzeren Gordijn was.... die werden toch als Oostblok-landen genoemd? Ik heb al een boek over geschreven en er staat Oost-Europa op het omslag vermeld.

[gyorpb]

http://en.wikipedia.org/wiki/Central_Europe

.tsooJ

[Michael W]

http://en.wikipedia.org/wiki/Central_Europe
.tsooJ

http://nl.wikipedia.org/wiki/Oost-Europa

30 jaar geleden was het wel degelijk Oost-Europa

Er zijn er meer die er zo over denken, zie: http://www.keesswart.nl/fietsreportages/1984.htm

Een paar kilometer verder is de Tsjechische controle. Eerst een slagboom en twee soldaten. Tien minuten sta ik oog in oog met een van de gewapende mannen voordat de boom omhoog gaat. Dan komt de douane. Ik lever mijn pas en visum in en wacht op de dingen die gebeuren gaan. Vóór mij wordt de kofferruimte van een auto uit Zweden doorgelicht. Mij wordt slechts gevraagd of ik tijdschriften en geschenken bij me heb. Ook wordt het merk van mijn camera genoteerd. Ik moet geld wisselen voor zes dagen, de duur van mijn visum. Na nog eens twintig minuten wachten krijg ik mijn pas terug. Een douanier wenkt dat ik door mag rijden. In de verte gaat een slagboom omhoog. Het grote gordijn staat op een kier, ik rij Oost-Europa binnen!

[gyorpb]

Er zijn ook heel wat mensen die Marokko met "Midden-Oosten" associëren. Daarmee hebben ze nog geen gelijk.

.tsooJ

[cyclingrecycled]

Mag ik een voorstel doen?

Laten we het er op houden dat er een politiek begrip bestaat en een geografisch begrip voor het verwijzen naar "die" landen.

Puur geografisch gezien kun je volgens mij moeilijk volhouden dat het om Oost Europa gaat. Ik denk dat er op wetenschappelijk gebied niemand is die tegen zou spreken dat het inderdaad om centraal Europese landen gaat.

Politiek gezien is het een en ander door de jaren natuurlijk wel veranderd. Wat vroeger de enge "roden" waren, die rare mensen achter het gordijn, zijn nu opeens onze mede Europese burgers in onze mooie (maar onvolmaakte) Europese Unie. Het is dus niet verbazingwekkend dat er af en toe nog de politieke term wordt gebruikt, vooral door de mensen die de koude oorlog heel bewust hebben meegemaakt, hetgeen niet mijn geval is.