door
Wim » wo 20 feb, 2008 08:57
Nog niet zo lang geleden gaven witte led lampjes heel weinig licht, maar gingen de batterijen ook lang mee. Ze gaven zo weinig licht dat je er nauwelijks mee gezien werd, en zelf al helemaal niets zag. Pas sinds kort zijn er lampen die wel genoeg licht geven om aan de wettelijke minimumeisen in bijvoorbeeld Duitsland te voldoen. Behalve de oplossing om gewoon meer leds te gerbuiken is de echte technische vooruitgang langs twee routes gegaan. De eerste is die geweest van wat ik maar een een grotere verwerkingscapaciteit zal noemen. De eerste ledjes gebruikten weinig, en gaven weing licht. Nieuwere ledjes gebruiken steeds meer, maar geven in ruil daarvoor ook veel meer licht. Er zijn nu dure speciale leds die als ik me goed herinner al enkele tientallen watts verbruiken, en daar ook een waanzinnige lichtopbrengst uit halen. Voor de fiets betekent deze trend dat er nu leds zijn die de volle 3 watt die er uit een standaard fietsdynamo komt kunnen benutten. Wat dat betreft zijn we er dus.
De tweede trend is die van een steeds grotere efficiency: met dezelfde hoeveelheid stroom wordt steeds meer licht geproduceerd omdat de leds zelf beter werden, omdat de regelelectronica en koeling beter werd, en omdat de optiek het licht beter bracht waar het nodig is.
Led lampjes waarvan de baterijen 50 uur mee gaan geven helaas niet genoeg licht om nog serieus wat bij te zien. Ik heb zelf zo'n lampje, en het is wat mnij betreft echt niet meer dan een reserve. Zelf zie je er heel weinig mee, en ik merk dat ik door andere weggebruikers duidelijk later wordt waargenomen. Pas de laatste tijd zijn er led lampen die een opbrengst hebben die de opbrengst en lichtverdeling evenaren (of sinds kort zelfs duidelijk overtreffen) van de klassieke goede halogeenlampen. Behalve enkele heel dure aanbiedingen, is het vooral B&M dat de doorbraak tot stand heeft gebracht. Op dit moment is de nieuwe IQ serie duidelijk het beste wat er op de markt is, door de combinatie van een moderne led, goede electronica, en uitmuntende optiek. Als je de IXON IQ op de spaarstand zet heb je 20 uur lang 10 lux op 10 meter (goede halogeenlampen hebben 15-20 lux), het wettelijk minimum in Duitsland. Wil je meer (namelijk een waanzinnig heldere 40 lux) dan is het met 5 uur wel bekeken. Als je die brandtijd te kort vindt of het milieuaspect zwaar laat tellen, dan zul je aan een dynamo moeten. Voor zo'n 40 euro heb je een prima B&M dymotec 6 plus een ronde lumotec halogeenschijnwerper.
De meeste led lampjes ui thet verre oosten halen bij lange na niet de vereiste lichtopbrengst, en vind ik dus ook gevaarlijk. Een van de oorzaken daarvoor is dat ze meestal een rotatiesymmetrische (ronde) bundel hebben waarbij het licht deels gebruikt wordt om de hemel te verlichten in plaats van de weg.
Kortom, wat je vraagt (een goedkope lamp waarbij je zelf goed kunt zien en waarvan de batterijen lang meegaan) bestaat niet.
De B&M IXon komt het dichtste in de buurt, maar is met 100 euro (kompleet met accu's en lader) flink duurder dan je vraagt, en de batterijen zijn duidelijk eerder leeg. Iets beters is er niet. De enige oplossing is genoegen nemen met een veel lagere lichtopobrengst dan althans in Duitsland wettelijk is voorgeschreven (en 10 lux is echt niet veel, daar kun je maar nauwelijks bij fietsen). Of je gaat over op dynamoverlichting (dat is wat ik zou doen).
Wim
Wim
