uitdraaiende crank?

[brilsmurf613]

Ik hoop dat ik de juiste fietsonderdeeltermen gebruik, maar ik heb een vraagje.
De linkercrank van mijn fiets komt telkens los. Reeds na 50 km voel je dat er speling op komt en kan ik ook de vijs wat opnieuw aandraaien.
Op aanraden van iemand had ik een draadje rond de vijs gedaan zodat het geen metaal meer tegen metaal meer is, maar ook dit helpt niet.
De vijs zelf ziet er heel goed uit: de 'draai' ziet er ongeschonden uit.

crank met vijs erin


crank met vijs eruit


Is dit nog op te lossen of moet ik een nieuw stuk (laten) plaatsen. Zo ja, enig idee wat dat kost?
Het is een 2dehands fiets waarop ik nu ongeveer 3000 km gereden heb en die elke dag aan het station staat (rit enkel 10km). Er zit een naafdynamo op, dus ik zou er graag in de winter mee kunnen fietsen.

Alvast bedankt
brilsmurf

PS de slijtage op de crank zelf is enkel de verf die erafgesleten is

[Jan Koelstra]

Dat de moer los komt duidt er op dat er krachten op komen die er niet op horen te staan.

Hoe goed past het vierkante gat van de crank om het einde van de trapas? Wanneer de crank goed aangedrukt is (stukje hout er tegenaan om de crank te beschermen en hier met een hammer een paar ferme tikken op geven) zou er zonder moer een verbinding zonder speling moeten zijn. Als het goed is kun je de crank nu ook niet met de hand van de trapas trekken.

Wanneer er speling in de verbinding zit kan er vuil tussen zitten, maar de kans is groot dat dan de de trapas of de crank beschadigd is (of zelfs beide).

De moer heeft alleen een borgfunctie en wordt niet belast met de krachten die cranks op de trapas uitoefenen (zo zou het tenminste moeten zijn).

Jan

[Leon]

Ik vermoed dat de cranckbout (vijs, ook wel moer genoemd) een tijd te los heeft gezeten en dat het vierkante gat in de crack daardoor uitgelubberd is. Daaroor kan de cranck tijdens het fietsen steeds een stukje op en neer draaien waardoor de bout los komt. Zo'n cranck is economisch onherstelbaar.
Wat de oplossing kost is afhankelijk van vindingrijkheid en/of je fietsenman.
De as is waarschijnlijk nog goed, want die is van staal; meestal moeten de aluminium cracks het ontgelden als het er op aankomt.
Het eenvoudigste is om een linkercrack met dezelfde lengte (170 mm hart-hart, staat er meestal ergens op) te vinden die past op de as, misschien heeft je fietsenman een oud geval staan of woon je net naast een oudijzercontainer, daar liggen er vaak genoeg in. Met wat geluk heb je een asuiteinde in het veelvoorkomende type.
Je kunt ook een goedkoop nieuw cranckstel kopen. Dat zou in deze kwaliteitsklasse enkele tientjes zijn. Dat geldt ook voor de trapas.
Duurder kan uiteraard ook.
Leon

[Martin E. van Doornik]

Ik vermoed dat de cranckbout (vijs, ook wel moer genoemd) een tijd te los heeft gezeten en dat het vierkante gat in de crack daardoor uitgelubberd is. Daaroor kan de cranck tijdens het fietsen steeds een stukje op en neer draaien waardoor de bout los komt. Zo'n cranck is economisch onherstelbaar.
Leon

Dit probleem is mij al jaren bekend. Cranks zijn van zachter materiaal dan de trapas. Oplossing: de cranck vervangen. Let op: als je tijdens een onderhoudsbeurt de bestaande cranks eraf wilt halen en die later weer aanzetten, moeten die cranks precies in dezelfde positie terug op de trapas zitten. Ieder van de vier vlakken van het gat is na lang rijden niet meer hetzelfde qua slijtage. Zoiets vergelijkbaar als het balanceerloodje op een autowiel. Die moet dezelfde positie hebben na het verwisselen van de band.
Dit overkwam mij hetzelfde in Polen (in 1981, dus nog in de tijd van hamer en sikkel): iedere kilometer viel de linker crank steeds eraf. Vast aandraaien met de bout in de as hielp al niet meer. Bij een rommelig loodgietersbedrijfje even buiten Kraków heeft men met een draadsnijder de trapas onderhanden genomen en nieuwe moeren opgedraaid. Het hele zaakje bleef muurvast! Het ging om een trapas waarvan de bouten naar buiten uitstaken. En men wilde geen złoty voor vragen!
Daarom pleit ik altijd voor een linkercrankbevestiging met omgekeerde schroefdraad, dus met de trapbeweging mee!!!!

[Leon]

Let op: als je tijdens een onderhoudsbeurt de bestaande cranks eraf wilt halen en die later weer aanzetten, moeten die cranks precies in dezelfde positie terug op de trapas zitten. Ieder van de vier vlakken van het gat is na lang rijden niet meer hetzelfde qua slijtage.

Dat impliceert dat het stalen uiteinde van de as ook niet (meer?) vierkantsymmetrisch zou zijn, anders mag/zal/kan/zou het niet uitmaken.
Leon

[gyorpb]

Sterker nog: het suggereert dat samen met een trapas ook steeds de cranks vervangen zullen moeten worden.

.tsooJ

[brilsmurf613]

bedankt!
Op basis van deze antwoorden hebben we er toch nog eens zelf aangeprutst.
Ik zal kijken wat het deze week geeft (echter maandag niet, want dan wordt er getelewerkt wegens treinstaking).
Anders wordt het een ritje naar de fietsenmaker. Die zullen er echter geen 2dehands onderdelen willen opsteken, daar houden ze zich niet mee bezig.
Oud ijzer is ook geen optie: sinds een paar jaar mag je niets meer uit het containerpark meenemen.
Of weet er iemand een adresje in de buurt van Gent?

@ Leon: een paar tientjes is dat vb 30 euro? In mijn Vlaamse oren klinkt dat een beetje als Guldens en dan is het natuurlijk een andere zaak.

[m-gineering]

@ Leon: een paar tientjes is dat vb 30 euro? In mijn Vlaamse oren klinkt dat een beetje als Guldens en dan is het natuurlijk een andere zaak.

Een goedkope aluminium crank heb je vanaf 10-15€. Let er wel op dat het vierkant niet 45 graden verkeerd in de crank zit, punt omhoog is het meest gebruikelijk.

De meeste mensen draaien hun cranks niet hard genoeg aan. Ik herinner me nog een rondje van Groningen .....

Monteer de crank droog maar met ingevette bout. Draai de bout hard aan met een minstens 20cm lange sleutel, Controleer na 50 en 100 km

Met je huidige crank kun je nog proberen of vastknallen of vastknallen met een wikkeling om de as van een uit een bierblokje geknipt strookje succes heeft

[PietV]

De meeste mensen draaien hun cranks niet hard genoeg aan. Ik herinner me nog een rondje van Groningen. Monteer de crank droog maar met ingevette bout. Draai de bout hard aan met een minstens 20cm lange sleutel, Controleer na 50 en 100 km.

Ik heb die bouten vanaf nieuw, buiten de servicebeurt om, drie keer nagetrokken met een sleutel van 10,5 cm. Grote handen! Vervolgens gecontroleerd met een gekalibreerde momentsleutel. Ingevet zitten de bouten vaster dan 32 Nm. Komt overeen met 40 Nm droog aangedraaid. Welk aanhaalmoment mogen die stalen 8 mm bouten maximaal hebben?

Piet.

[m-gineering]

De meeste mensen draaien hun cranks niet hard genoeg aan. Ik herinner me nog een rondje van Groningen. Monteer de crank droog maar met ingevette bout. Draai de bout hard aan met een minstens 20cm lange sleutel, Controleer na 50 en 100 km.

Ik heb die bouten vanaf nieuw, buiten de servicebeurt om, drie keer nagetrokken met een sleutel van 10,5 cm. Grote handen! Vervolgens gecontroleerd met een gekalibreerde momentsleutel. Ingevet zitten de bouten vaster dan 32 Nm. Komt overeen met 40 Nm droog aangedraaid. Welk aanhaalmoment mogen die stalen 8 mm bouten maximaal hebben?

Piet.

Over de bout hoef je je geen zorgen te maken, het gaat om de aluminium crank.

Shimano geeft waarden op van 35-45 Nm, Customcranks houdt het op een hoge 50