Helminfo op wiki?

[Mattt]

In deze hele discussie is het wachten op een fatsoenlijk uitgevoerd gerandomiseerd onderzoek met controlegroep, tot die tijd zijn alle uitspraken gebaseerd op case-control onderzoek waarbij allerlei groepen door elkaar heen worden gegooid en wordt nog steeds onderzoek met hardshell helmen geïncludeerd (er is echt niemand die daar mee fietst).

Het is simpelweg beschamend dat er nog steeds een cochrane review (2009) is waarbij 4 van de 7 geïncludeerde onderzoeken van de auteurs zelf zijn (dus niet onafhankelijk) waarbij alle terechte kritiek wordt genegeerd en harde uitspraken/aanbevelingen worden gedaan ondanks bovenstaande kanttekeningen.

Dood is overigens in geen enkele van deze onderzoeken een uitkomstmaat geweest, dus de uitspraak dat er levens gered kunnen worden is op lucht gebaseerd.

[Polling]

Beste Robertjan,

Ik heb afgelopen zomer nog een testen gedaan met en zonder helm over 60 km wegen. Over drie verschillende routes, beide in wisselende richtingen, in ochtend- en avondspits en rond het middaguur. Ik merkte met of zonder helm geen verschil in passeer-snelheden, ruimte bij in halen of tegemoet komend passeren. Ik voelde me ook niet meer of minder veilig met of zonder helm op en nam met helm op ook niet meer risico's.
Wat wel hielp voor snelheidsverschil en ruimte, was onzeker rijgedrag vertonen, 1 meter van de kant gaan rijden en kort voor het moment van passeren naar rechts uitwijken. Maar ik ben zonder helm ook aangetikt door een RBS.

Piet.

En ik kan mij een onderzoek herinneren van iemand die het met en zonder helm, en met en zonder pruik deed, lang blond haar. Die constateerde wel verschil in afstand houden en passeersnelheden: een pruik met lang blond haar is het veiligste.
Maar dat was niet in NL.

Een ander argument wat ik niet genoemd heb (omdat het voor Wereldfietsers niet relevant lijkt) is dat er bij een helmverplichting minder mensen op de fiets stappen. Indirect kan dat trouwens wel de veiligheid van andere fietsers beïnvloeden: als er minder mensen fietsen, zijn andere weggebruikers minder gewend aan fietsers, en dat vermindert de veiligheid. Ook zijn wegbeheerders minder genegen om de infrastructuur aan fietsers aan te passen, als er minder zijn, ook dat bevordert de veiligheid niet.

Maar dit soort argumenten in een wiki vertroebelt de informatie. Of je wel of niet een helm draagt in landen waar dat niet verplicht is, moet je helemaal elf weten. in geval van meelezende minderjarigen is het de verantwoordelijkheid van de ouders, niet van de schrijvers van de wiki.

[PietV]

En ik kan mij een onderzoek herinneren van iemand die het met en zonder helm, en met en zonder pruik deed, lang blond haar. Die constateerde wel verschil in afstand houden en passeersnelheden: een pruik met lang blond haar is het veiligste.
Maar dat was niet in NL.

Een ander argument wat ik niet genoemd heb (omdat het voor Wereldfietsers niet relevant lijkt) is dat er bij een helmverplichting minder mensen op de fiets stappen. Indirect kan dat trouwens wel de veiligheid van andere fietsers beïnvloeden: als er minder mensen fietsen, zijn andere weggebruikers minder gewend aan fietsers, en dat vermindert de veiligheid. Ook zijn wegbeheerders minder genegen om de infrastructuur aan fietsers aan te passen, als er minder zijn, ook dat bevordert de veiligheid niet.

Een filmpje is zo gemaakt. Wat knippen en plakken van momenten, als dan niet met medeplichtigen gefilmd, en het resultaat staat op beeld. Ook mijn bevindingen zijn niet maatgevend. Ik had geen afstandsmeter op het stuur om de tussenruimte vast te stellen.

Ik erken het belang van een Fietsersbond. In een Poldercultuur blijft lobbyen en deelnemen aan overlegstructuren belangrijk. Maar de fiets-belangengroep is niet groot en in Nederland komen de fietsers behoorlijk aan hun trekken met vrijliggende paden. Jammer van alle obstakels, zoals sluizen en paaltjes, die het belang van een valhelm vergroten.

Piet.

[VoorheenRJ]

Er zijn nauwelijks goede cijfers voorhanden over fietsongevallen en -letsel.
[...]
De kans op registratie is het grootst als de fietser overlijdt.
[...]
Ernstig eenzijdig val-letsel wordt ook bij huisartsen en in ziekenhuizen niet of nauwelijks bijgehouden.

De LMR is nochtans met 99% nauwkeurigheid ingevuld.

De schatting is circa 500.000 fietsongevallen per jaar in Nederland.

Dat kan, inclusief UMS-ongevallen, bij fietsers resulterend in schaafwondjes e.d. Zodra een fietser SEH- of ZKH-gewond wordt, wordt deze wel degelijk geregistreerd in de LMR. Later kan die door SWOV en/of door VIA weer gekoppeld worden aan BRON.

Is die Theo op de stoel van de arts gaan zitten?

Nee, hij leest beroepsmatig de vele wetenschappelijke rapporten die over fietsen gepubliceerd worden en kijkt dan hoe fietsen in het algemeen, veiliger en aantrekkelijker gemaakt kan worden.

De Fietsersbond en VVN zijn tegen het dragen van een fietshelm en dus tegen het promoten van een passief veiligheidsmiddel als de fietshelm. Niet om de helm zelf, maar om randvoorwaarden die niet in hun toko's passen. En dat mag uiteraard.

Ook de Wereldfietser heeft eigen belangen, die niet altijd stroken met dat van andere organisaties (zoals een NS, KLM, Rover, Recron, etc.). Daarom moet je ook de mening van andere organisaties goed lezen en eruit halen wat dit voor Wereldfietsers betekent.

We kennen als ervaren fietsers het nut en de beperkingen van een fietshelm. Daar is genoeg over geschreven.

In Denemarken, waar ook enorm veel gefietst wordt (mét helm), is men anders erg verbaasd als je een paar simpele feitjes ter sprake brengt.

[Empirisch testje.]

Zie reactie Polling. @Polling: de onderzoeker is van Britse afkomst, maar de test vond plaats in Nederland.

Ik ben tégen al dan niet helmdraagadvies op de Wiki, omdat er altijd mensen zullen zijn die
1) niet op de hoogte zijn van de wetenschappelijke onderzoeken in dit kader
2) de wetenschappelijke onderzoeken anders interpreteren (zoals de SWOV)
3) op basis van de onderbuikgevoelens dingen roepen die 'zo zijn, omdat dat in mijn specifieke geval zéker te weten zo moet zijn geweest!'

[m-gineering]

Zie reactie Polling. @Polling: de onderzoeker is van Britse afkomst, maar de test vond plaats in Nederland.

http://www.drianwalker.com

Als je naar de data kijkt noemt hij 3 steden
1 Salisbury
2 Bristol
3 Portsmouth

[VoorheenRJ]

Oeps, dan heb ik zijn werklocatie (Leiden, zo uit m'n hoofd) verward met de onderzoekslocatie.

[Henrie]

Dat kan, inclusief UMS-ongevallen, bij fietsers resulterend in schaafwondjes e.d. Zodra een fietser SEH- of ZKH-gewond wordt, wordt deze wel degelijk geregistreerd in de LMR. Later kan die door SWOV en/of door VIA weer gekoppeld worden aan BRON.

UMS? LMR? SWOV? Kan iemand dit, voor niet-ingewijden, vertalen? Want ik begrijp er weinig van. En ik ben vast niet de enige...

[Peter Molog]

Dat kan, inclusief UMS-ongevallen, bij fietsers resulterend in schaafwondjes e.d. Zodra een fietser SEH- of ZKH-gewond wordt, wordt deze wel degelijk geregistreerd in de LMR. Later kan die door SWOV en/of door VIA weer gekoppeld worden aan BRON.

UMS? LMR? SWOV? Kan iemand dit, voor niet-ingewijden, vertalen? Want ik begrijp er weinig van. En ik ben vast niet de enige...

Dit hoef je niet te begrijpen. Het is net zo mal als de hele discussie over helmen. (excuus Robert-Jan)

Peter

[VoorheenRJ]

Weet ik, Peter. Maar sommigen willen 'm toch voeren. Ik ben daarbij nieuwsgierig of ik er nog wat van kan opsteken voor m'n opleiding.

@Henrie:
UMS = Uitsluitend materiële schade, oftewel ongevallen zo licht dat een ziekenhuisbezoek niet nodig is.
LMR: zie link in eerdere bericht (had je gewoon op kunnen klikken).
SWOV: zie deze link.

[Ome Kor]

Een helmdiscussie an sich kan nuttig zijn, maar een preek om helmen te dragen in de Wiki vind ik belachelijk. De Wiki is voor informatie en de doelgroep ervan is oud en wijs genoeg om te bepalen of ze een helm willen dragen.

Kor
Ja schat, ik zet mijn helm op.....

[PietV]

Er zijn nauwelijks goede cijfers voorhanden over fietsongevallen en -letsel.
[...]
De kans op registratie is het grootst als de fietser overlijdt.
[...]
Ernstig eenzijdig val-letsel wordt ook bij huisartsen en in ziekenhuizen niet of nauwelijks bijgehouden.

De LMR is nochtans met 99% nauwkeurigheid ingevuld.

De schatting is circa 500.000 fietsongevallen per jaar in Nederland.

Dat kan, inclusief UMS-ongevallen, bij fietsers resulterend in schaafwondjes e.d. Zodra een fietser SEH- of ZKH-gewond wordt, wordt deze wel degelijk geregistreerd in de LMR. Later kan die door SWOV en/of door VIA weer gekoppeld worden aan BRON.

Vanaf het jaar 2000 is het met de verkeersongevallen registratie bergafwaarts gegaan. De VOR in Heerlen stopte en de politie moest prioriteiten stellen.

De registratie voor de fietsers met (zwaar) letsel bij eenzijdige ongevallen is circa 10%. Overheden die goede maatregelen willen nemen om de veiligheid van fietsers te vergroten, snakken naar betrouwbare cijfers.

Tot 2005 heb ik deelgenomen aan landelijke overlegvormen met de VOR in Heerlen en de SVOW. De SVOW moest in die tijd schattingen maken betreffende letsel bij eenzijdige fiets-ongevallen en dat is sinds 2000 nog onnauwkeuriger geworden.

Bij uitsluitend materiele schade (UMS) bij fietsers is zeer zelden een registratie. Tenzij je door een auto wordt geschept en en er zonder letsel van af komt.

Piet.

Voor nieuwsgierigen onder ons:
LMR Landelijke Medische Registatie
SWOV Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveieligheid
BRON bestand van de Dienst verkeer en Scheepvaart (DVS)

http://www.swov.nl/nl/Research/cijfers/ ... allen.html

http://via-nl.pressdoc.com/32612-verkee ... dieptepunt

http://www.vng.nl/onderwerpenindex/veil ... ensen-over

[Leon]

Bij uitsluitend materiele schade (UMS) bij fietsers is zeer zelden een registratie. Tenzij je door een auto wordt geschept en en er zonder letsel van af komt.

Sterker nog. Ik heb eens een ongeval gehad met kapotte fiets (f 1000,- schade) en dusdanig malheur dat ik met bij de eerste hulp heb moeten melden, waar ze heus niet opschreven dat ik met de fiets was. Desondanks moest ik hemel en aarde bewegen om de politie zover te krijgen dat ze iets op een kladbriefje zetten zodat ik voor de verzekering een bewijs had dat er iets was gebeurd; de tegenpartij begon namelijk ter plekke al vergeetachtig te worden.
Officieel geregistreerd hebben ze niets en ik heb de schade uiteindelijk aleen vergoed gekregen van mijn rechtsbijstandverzekering (!) omdat ik ze horendol maakte met mijn niet meer zo vriendelijke verzoeken om rechtsbijstand; mij f 1000,- geven was goedkoer dan procederen. De tegenparij ontkende alles.
Dus registratie: duh!

Piet: dat er in NL geen statistieken zijn over helmongevallen komt natuurlijk in eertse instantie doordat er hier nauwelijks met helmen op wordt gefietst, dan kun je bijhouden wat je wilt...
Gelukkig zijn er ook buitenlanden.

Leon

[VoorheenRJ]

Maar sinds 2009 wordt gebruik gemaakt van de LMR, welke met 99% nauwkeurigheid wordt ingevuld.

Hetgeen waar deskundigen (ANWB, SWOV, Min I&M, DVS) nu naar snakken, is ongevalsinformatie. Niet letselinformatie. Dat is althans wat ze mij direct verteld hebben in interviews.
Honderdduizenden ongevallen per jaar registreren met oorzaak, verloop, gevolgen en locatie is voor geen enkele instantie te doen. Door de grotere databases te combineren is relatief 'eenvoudig' een zo compleet mogelijk beeld op te stellen van de letselongevallen (waarvoor slachtoffers naar het ziekenhuis moeten), met zo'n 85% registratiegraad (dat is ook zo'n beetje het deelnamepercentage van ziekenhuizen aan de LMR; toeval?).

Bij UMS-ongevallen is er in het geheel geen enkele informatie beschikbaar bij de overheid. Deze info is alleen aanwezig bij verzekeraars, welke, in tegenstelling tot ziekenhuizen, commerciële belangen zien in de betreffende informatie. Het is een zeer tijdrovende en ingewikkelde klus om verzekeraars deze informatie te laten delen met verkeersdeskundigen, ook als het om honderdduizenden ongevallen per jaar gaat.

Terug naar de fietshelm.
Deels door het letterlijk nabellen en opzoeken van verkeersongevalsslachtoffers door stagaires van de universiteit van Leiden, is in kaart gebracht wat de ongevalsoorzaken bij fietsers zijn. Maar de resultaten die uit dat onderzoek naar voren zijn gekomen, heb ik in een eerder bericht al vermeld.

[gios]

Volgens mij is het simpel: Als je door een auto/vrachtwagen "genomen" wordt, ben je ook met helm kansloos. Bij een eenzijdig ongeluk, door een stuurfoutje, boomwortel of los zand in een bocht heb je met helm gewoon meer kans dat het het er zonder hersenletsel vanaf brengt.

Aangezien de Fietsersbond een totaal andere doelgroep(hup dikkerds, op die fiets!) wil bereiken dan de Wereldfietser, zou wat mij betreft de wiki een helm moeten aanbevelen. Daarna zijn wij oud en wijs genoeg om die helm wel of niet op te zetten!

[VoorheenRJ]

Bij een eenzijdig ongeluk, door een stuurfoutje, boomwortel of los zand in een bocht heb je met helm gewoon meer kans dat het het er zonder hersenletsel vanaf brengt.

Nou, de wetenschappelijke onderzoeken zeggen juist het tegenovergestelde. Namelijk dat door de klap die je krijgt, inwendig je zachte hersenmassa tegen de harde schedel aan komt en daardoor hersenschade veroorzaakt.

Wél is juist aangetoond dat de fietshelm bij (erg) lage snelheden schedelbasisfracturen vermijden en bij andere snelheden kunnen verminderen. Feitelijk is dat het enige waar een fietshelm voor gemaakt en getest wordt, mits je volgens de door-de-test-voorgeschreven methode valt. Zo niet, dan is de bescherming vaak minimaal tot niet aanwezig. Zo wijzen testen uit van de KU Leuven. (Die daarmee vooruit liepen op een evt. herziening van EN-norm 1078.)

[gios]

Bij een eenzijdig ongeluk, door een stuurfoutje, boomwortel of los zand in een bocht heb je met helm gewoon meer kans dat het het er zonder hersenletsel vanaf brengt.

Nou, de wetenschappelijke onderzoeken zeggen juist het tegenovergestelde. Namelijk dat door de klap die je krijgt, inwendig je zachte hersenmassa tegen de harde schedel aan komt en daardoor hersenschade veroorzaakt.

Wél is juist aangetoond dat de fietshelm bij (erg) lage snelheden schedelbasisfracturen vermijden en bij andere snelheden kunnen verminderen. Feitelijk is dat het enige waar een fietshelm voor gemaakt en getest wordt, mits je volgens de door-de-test-voorgeschreven methode valt. Zo niet, dan is de bescherming vaak minimaal tot niet aanwezig. Zo wijzen testen uit van de KU Leuven. (Die daarmee vooruit liepen op een evt. herziening van EN-norm 1078.)

Mijn boerenverstand, en mijn ervaring zeggen iets heel anders . Hoe hard waren die klappen tijdens de test?

[VoorheenRJ]

Waarschijnlijk rond de 40km/u: de valsnelheid (± 20km/u) plus de modale fietssnelheid (15-20km/u). Maar het kan ook alleen de valsnelheid geweest zijn, waarmee het resultaat nog schokkender is.

Welke test bedoel je trouwens? Die van de KU Leuven zal, zo vermoedt ik, alleen de valsnelheid inhouden.

[PietV]

De fietshelm moet je als valhelm beschouwen en niet als botsmuts. De fietshelm is een beperkt passief veiligheidsmiddel. Het beschermd de schedel tegen ernstig letsel. Dus tegen hoofdwonden en schedelbreuken. Tevens verdeeld de fietshelm de druk bij botsingen tegen hoekige obstakels. Integraal- en systeemhelmen, voor gemotoriseerde tweewielers beschermen ook nog het aangezicht en de onderkaak, maar kunnen door helm-massa de kans op onderliggend letsel aan de hersenen vergroten. Fietshelmen wegen maar tussen de 200 en 250 gram.

Wat onder die schedel zit, de weke delen, gaan bij een botsing slingeren in het hersenvocht. Dat maakt weinig uit of je wel of geen helm op hebt. Maar een hersenschudding zonder schedelbreuk is altijd beter.
Gelukkig vallen we zeer zelden onder test-omstandigheden. Frontaal bij 40 km/h zonder uitwijkmogelijkheid, b.v. een muur, maakt een helm voor de hersenen weinig uit.
Maar vallen van de fiets op het wegdek doen we van geringe hoogte. Schuiven vertraagt de snelheid en verkleint daarmee de bewegingsenergie. Het gaat om snelheid bij de botsing, de aard van het object en onder welke hoek. Ook het massa van de rijder en de rugzak speelt mee.

Piet.

[gios]

Exact Piet!

[VoorheenRJ]

Het probleem is juist dat de EN 1078-norm die helmen alleen bij die perfecte test-omstandigheden test. Zoals ik al zei heeft de KU Leuven ook een test uitgevoerd voor een Zweedse of Deense verzekeringsmaatschappij. Daaruit bleek dat van de ca. 15 á 20 geteste helmen, er slechts 2 ook onder levensechte omstandigheden (incl. afremmende draaiingen etc.) voldoende bescherming bieden. Ondanks dat ze allemaal (incl. dat Hövding) voldoen aan de EN 1078-norm...

Dus het al beperkte soort omstandigheden waarbij een fietshelm zou kunnen werken, wordt nog eens versterkt doordat ze niet eens goed werken in het soort omstandigheden waarvoor ze bedoeld zijn!