abre facil schreef: ↑za 05 okt, 2019 13:45
Bert Sitters schreef:
Het lijkt of men in Madrid de Catalanen niet begrijpt
Ik neem aan dat Bert het goed bedoelt, maar dat is slechts één zienswijze.
Met de Catalaanse taal als smeermiddel is het nationalisme in Catelonië de afgelopen jaren vanuit de lokale overheden opgestuwd. Het resultaat is dat er nu een generatie opgegroeid is die daadwerkelijk gelooft dat Spanje een autoritaire staat is die de Catalanen onderdrukt. Echter, de Catalanen genieten dezelfde vrijheden als de meeste burgers in de EU, plus een vorm van verregaande autonomie zoals maar weinig andere lokale overheden kennen.
Het wordt zelden uitgesproken, maar wat je heel sterk voelt in het huidige nationalistische discours is een vorm van denken waarin men zichzelf moreel (en soms zelfs genetisch) superieur acht aan de rest van Spanje. Catalonië is een verlichte, Europese natie. De rest van Spanje is een achterlijke mengeling van Arabische en Afrikaanse invloeden, die in wezen nooit de Middeleeuwen ontgroeid is.
Wat ooit begon als een strijd voor de bevordering van de eigen taal en culturele tradities is langzaamaan helaas gedegenereerd tot een vorm van blinde haat jegens het gezag in Madrid. In het Baskenland zal niemand tegen je in het Baskisch praten wanneer je iets in het Spaans vraagt, maar in Catalonië reageren de meesten dan altijd in het Catalaans...
Bij een conflict zijn er twee kanten. Toch even van belang om de kijken hoe verhoudingen zijn ontstaan door de geschiedenis.
Spanje was van oudsher een lappendeken van diverse vorstendommen, die vaak met elkaar overhoop lagen. Tijdens een twist staken de moren in 711 de Straat van Gibraltar over en liepen bijna geheel Spanje onder de voet. De koning van Asturië wist de moren te stoppen. Langzaam werden de moren terug gedreven, totdat in 1492 de laatste moren werden verslagen.
Ook tijdens de strijd gingen de conflicten tussen de vorstendommen gewoon door. Vorsten sloten zelfs bondjes met moorse emirs. De held van Spanje El Cid trad zelfs een periode in Moorse krijgsdienst en vocht tegen de graaf van Barcelona.
Pas in 1469 ontstond er een Spaanse eenheid door het huwelijk van Isabel van Castilië en Ferdinand van Aragón. Binnen dit rijk bleven echter een aantal regio's autonoom, zoals Catalonië. Catalonië is een buitenbeentje in Spanje aan de grens met Frankrijk. Perpignan was ooit een Catalaanse stad en de Occitaanse taal en het Catalaans hebben veel met elkaar gemeen. Toulouse heeft Catalaanse invloeden. Tijdens diverse autoritaire regiems die Spanje in de loop der eeuwen heeft gekend werden de rechten van de Catalanen afgenomen. Diverse malen zijn de Catalanen in opstand gekomen, maar deze werden bloedig neergeslagen. In 1939 veroverde Franco Catalonië. Alles wat Catalaans was, of beter gezegd alles wat volgens de dictator niet-Spaans was, was in deze periode strikt verboden. Overtredingen werden zwaar bestraft. Velen werden gedood en opgesloten. Het is volkomen logisch dat na de dood van Franco en de terugkeer van de democratie er een tegenreactie komt van herstel naar het Catalaanse. Het herinvoeren van het Catalaans als officiele taal is inderdaad door locale bestuurders gedaan, maar deze mensen warel wel gekozen door het volk.
Ook andere Spaanse regio's hebben autonomie. De houding van de Catalanen mag wrevel wekken in andere delen van Spanje, maar ook Madrid heeft een zekere arrogantie. Castilie is hét hart van Spanje.
In Catalonië voelt men ook tegenwerping. Zo wilden de Catalanen de hogesnelheidslijn via de luchthaven van Barcelona, maar dat mocht niet van Madrid. De Catalanen kregen geen toestemming voor intercontinentale vluchten op de luchthaven van Barcelona, maar dat was voorbehouden aan Barajas, de luchthaven van Madrid. Nu zijn per dag slechts een paar intercontinentale vluchten per dag op Barcelona toegestaan. Er zijn nog tal van andere voorbeelden. Dit wakkert het Catalaans separatisme aan en het afzetten tegen andere regio's. Bij een oplossing moet het van twee kanten komen. Het langdurig achter de tralies zetten van Catalaanse politici werkt daar bepaald niet aan mee.
De vergelijking met het Baskenland is moeilijk. Geweld heeft het Baskenland lange tijd in de greep gehad. Dit in tegenstelling tot Catalonië.
De Basken hebben zwaar geleden tijdens de Spaanse Burgeroorlog. Het bombardement op Gernika was een oorlogsmisdaad. Er ontstond een gewapende strijd met bloederige aanslagen. De ETA is nog lang actief geweest. Ook het overgrote deel van de Basken had daar genoeg van en men is tevreden met de huidige situatie. Men wil vooral niet terug naar de tijd van het geweld. Slechts een beperkt aantal Basken spreekt Baskisch. Zo wordt in de hoofdstad Vitoria nauwelijks Baskisch gesproken. De taal is te moeilijk en toont geen overeenkomsten met het Frans en het Spaans, dat bij het Catalaans wel het geval is.
Ik heb veel in de binnenlanden van Catalonië gefietst, waar in tegenstelling tot de kust iedereen Catalaans spreekt. Ik heb echter nooit taalproblemen ervaren.